क्रिस्तोवांव फुर्तादु

क्रिस्तोवांव फुर्तादु (जल्म - 26 मे 1899, चिचोणें साश्टी; मरण - 15 ऑक्टोबर 1975) गोंयचो सुटकेझुजारी. बापायचें नांव लुदोविकु जॉर्ज फुर्तादु ताणें लिसेंवाच्या सातव्या वर्सा मेरेनचें आनी फ्रांसेज भाशेंत पॉंडिचेरीच्या पेतीत सेमीनारीचो पांच वर्सांचो पदवी अभ्यासक्रम 1920त पुराय केलो. मोझांबीकाच्या 1920त पुराय केलो. मोझांबीकाच्या लॉरॅन्स मार्कीश (मापुतो) बंदर आनी रेल्वेकामगारांचो तो सरचिटणीस आशिल्लो. मोसांबीकासावन उजवाडाक येवपी ऊ एमान्सिपादोर ह्या रेल्वे कर्मचाऱ्यांच्या सातोळ्याचो तो उपसंपादक आशिल्लो. ताणें रेल्वें आंदोलन सुरु केल्ल्याचो आरोप दवरुन मोझांबीक सावन गोंयांत येतना ताका धरलो. गोंयांत येतकच ताणें चिंचोण्या सेंत्रु रेजिओनाल (Centro Regional) ही संस्था स्थापन केली. पूण गोंय मुक्तीआड चळवळ करपी ही संस्था पुर्तुगेजांनी १९४६ त बंद उडयली. गांवगिर्‍या वाठारांचे उदरगतीक पोसवण दिवपी ‘O Regional’ हें नेमाळें सुरू केलें. डॉ. लोहियान सुरू केल्ले नागरी हक्कभंग चळवळींत ताणें वांटो घेतिल्लो. १९४८ त पणजेच्या विधान सभाघरांत ताणें पुर्तुगेज सत्तेआड आवाज उठयलो. १९५० त तो नॅशनल काँग्रेस गोंय संघटनेचो मुंबय फांट्याचो अध्यक्ष आशिल्लो. मुंबयचे ‘युनायटेड फ्रंट ऑफ गोवन्स’ संस्थेचो तो संस्थापक वाग डी आशिल्लो आनी १९५२ त तो ताचो सरचिटणीस जालो. १९५४ त तो मुंबयचे ‘गोंय कृती समिती’चो वांगडी जालो दादरचे सुटके चलवळीत ताणें सक्रीय वांटो घेतिल्लो. तेचपरी दादरा आनी नगर हवेलीच्या प्रशासनांत गोंय मुक्तीआड ताणें सात वर्सां काम केलें. गोंयचे मुक्ती उपरांत तो ‘युनायटेड गोअन्स पार्टी’ हे संस्थेचो संस्थापक वांगडी आशिल्लो. फुडें १९६२ त तो ते संस्थेचो उपाध्यक्ष जालो. १९६४ तो अखिल भारतीय शांतताय म्हासंघाच वांगडी जालो. भारत सरकारान ताका ताम्रपत्र दिवपाचें केल्लें. पूण आपलें तत्वनिश्ठेक लागून ताणें तें स्विकारपाक न्हयकार दिलो.

संदर्भ

बदल