आयफेल टावर
देवनागरी
|
|
संवसारांतलो नामनेचो ऊंच मनोरो. आलेक्सांद्र ग्यूस्ताव्ह आयफेल ह्या फ्रेंच वास्तूविशारदान ही वास्तू पारीस शारांत बांदली. देखून ह्या मनोऱ्याक आयफेल ह्या ताच्याच नांवान वळखतात. 1889 वर्सा भरिल्ल्या ‘ पारीस एक्स्पोझिशन ’ ह्या संवसारीक प्रदर्शनाखातीर आयफेल मनोऱ्याचें बांदप जालें.
न्यूयॉर्क शारांत 1929 वर्सा ‘ क्रायझ्लर ’ आनी 1930-32 वर्सा ‘ एम्पायर स्टेट ’ ह्यो इमारती बांदचे आदीं आयफेल टॉवर ही संवसारांतली सगळ्यांत ऊंच वास्तू म्हूण वळखताले.आयफेल मनोऱ्याची उंचाय 304.8 मी. आसा आनी मुळावणाची लांबाय-रुंदाय 100 मी. आसा. मनोऱ्याचे बांदावळीखातीर बऱ्या प्रतीचें घडीव लोखण आनी तिखें ह्या सारके धातू वापरल्यात.दरेका 26 चौ.मी. क्षेत्रमर्यादा आशिल्ल्या चार खांब्यांचेर (Masonry Piers) हो मनोरो उबो आसा. ह्या खांब्यांचेर लोखणी जाळीकाम केल्ले चार पालशे खांबे आसात. हे खांबे सुमार 189 मी.उंचायेचेर एकामेकांत घुस्पून फुडें तांकां एका कांडाचो आकार आयला.
ह्या मनोऱ्यांत दरेकी 63 मनशांक व्हरपाक येता अशीं तीन विद्युत् पाळणीं आसात, तशेंच वयर चडपाक सपणांय आसात. ह्या मार्गांनी मनोऱ्याच्या तेंगशेर मदीं आशिल्ल्या स्थानकांत आनी गॅलरींत वचूंक मेळटा. मदल्या स्थानकांत खाणावळी, प्रयोगशाळा आनी हवामान केंद्रां आसात. हो टावर पारीस शारांतल्या खंयच्याय भागांतल्यान दिसता. तशेंच ह्या टावराच्या तेमकावेल्यान सुमार 136 किमी. मेरेनचो वाठार दिसता. पयल्या म्हाझुजांत म्हत्वाचें सैनिकी-निरीक्षण केंद्र म्हूण ह्या मनोऱ्याचो उपेग केल्लो. 1953 सावन ह्या मनोऱ्याचो उपेग दूरचित्रवाणी कार्यावळींखातीर करतात.