गेऑर्ख फोन बेकेसे

गेऑर्ख फोन बेकेसे गेऑर्ख फोन बेकेसे हो अमेरिकन (मूळ हंगेरीयन) भौतिकशास्त्रज्ञ.

शिश्रण ताचें सुरवातीचे शिक्षण म्युनीक कॉन्स्टँनोपल (इस्तांबूल) आनी बूडापॅस्टां आनी झुरीकांतले एके खाजगी शाळेंत जालें. स्वित्झर्लंडांतल्या बर्न विघापिठांत ताणें रसायनाशास्त्राचो अभ्यास केलो.

पुरूसकार 1923 त ताणें बुडापेस्ट विघापिठाची भौतिकशास्त्रांतली पिएच. डी. पदवी मेळयली आनी त्याच वर्सा हंगेरीयन टपाल खात्यावरवीं संशोधन प्रयोगशाळेंत तो काम करूंक लागलो. थंय ताणें 1946 मेरेन काम केलें. मदल्या कांय काळांत ताणें कांय म्हयने बर्लिनांतल्या सीमॅन्स आनी हालस्के ए. जी. हे दूरसंदेशवहन विशयांत संशोधन करतले कंपनीचे प्रयोगशळेंत काम केलें. टपाल खात्याचे प्रयोगशाळेंत तो लांब अंतर आशिल्ले दूरध्वनी यंत्रणेंतल्या इबाडांच्य कारणांविशीं संशोधन करतालो. तेखातीर ताणें मनशाच्या कानाचे रचणुकेचो आनी वावराचो खोलायेन अभ्यास केलो. कर्णशंबुकाचे (उलहश्रशर) कार्य ते मेरेन खबर नाशिल्लें. तें समजुपाच्या हेतान बेकेसे हाणें कर्णशंबुकाची एक प्रतिकृती तयार केली. ही प्रतिकृती प्लास्टिकाची उदक भरिल्ली नळी 30 सेंमी. लूबांयेची कला (पातळ पड्डो) हांचे पसून तयार केल्ली. हे प्रतिकृतीचो वापर करून कानांतल्या कर्णशंबुक तरंगांतली कंप्रता विश्र्लेशण तंत्रिक-यांत्रिकीय पद्दतीन हें ताणें दाखोवन दिलें. ताका लागून कितलेशेचल शेंकडे खबर नाशिल्लो कानाच्या कंप्रता विश्र्लेशणाचो गूढ प्रस्न सुटलो. बेकेसे हाच्या ह्या सोदाक लागून आयकुपाविशींच्या कितल्याशाच गजालींचें स्पश्टीकरण जानपाक मदत जावन श्रवणेंद्रियाच्या मूळ सिध्दांताचेर बरेत परिणाम जाले. टपाल खात्याचे प्रयोगशाळेंत 1939-46 ह्या काळांत काम करता आसतनाच बेकेसे बुडापॅस्ट विद्दापिठांत प्रयोगीक भौतिरशास्त्र ह्या विशयाचो प्रध्यापक आशिल्लो.

खाजगी जीवित 1946 त तो हंगेरी सोडून स्विडनाक गेलो आनी स्टॉकहोमांतल्या कॅरोलिन्स्का इन्स्टिट्युटांत ताणे संशोधन केलें. हांगा ताणे पिडेस्तांक वापरूंक येतलें अशा श्रवणमापकाचो सोद लायलो. 1947त बेकेसे अमेरिकेंक हार्वड विद्दापिठाच्या मनो-ध्वनीकीय प्रयोगशाळेंत संशोधन-सहाय्यक म्हणून काम करतकच थंयच ताची 1949त तो नॅशनल कॅडेमी ऑफ सायन्सीसचेर वेंचून आयलो. मनशाच्या कानाच्या भितरलो कान ह्या विभागांतल्या ध्वनीसंदेशवाहक यंत्रणेच्या मोलादीक सोदाखाती ताका 1961 वर्साचो शरीरक्रियाविज्ञान आनी वैजकीचो पदवीधर नासून लेगीत त्या शास्त्रांतल्या सोदाखातीर नोबॅल पुरस्कार मेळोवपी हो पयलोच भौतिकशास्त्रज्ञ.