छत्रपती शाहू महाराज
छत्रपती शाहू महाराज हांचो जल्म दि. 16 जुलय 1874 या दिसा कागल हांगासल्ल्या घाटगे कुळांत जालो. छत्रपती शाहू महाराज हांचो जल्म दि. 16 जुलय 1874 या दिसा कागल हांगासल्ल्या घाटगे कुळांत जालो. तांचे नाव यशवंतराव अशें आशिल्लें. बापायलें नांव दयसिंगराव आनी आवयचें नांव राधाबाईसाहेब. कोल्हापूरचो त्या काळांतलो चवथो शिवाजी हाका अकाली मरण आयिल्ल्या कारणात ताची बायल महाराणी साहेब हाणी दि. 17 मार्च 1884 ह्या दिसा यशवंतरावाक पोसको घेतलो आनी ताका शाहू छत्रपती अशें नांव दवरलें. होच फुडे वचून कोल्हापूर संस्थानाचो अधिपती आनी समतेच्या तत्त्वाचेर समाज सुधारणेचे भावनेन, प्रजेचे कल्याण सादपी एक उदारमतवादी राज्यकतों जालो. इ. स. 1885 वर्सा शाहूमहाराजाक राजकोट हांगाच्या राजकुमार कॉलेजांत धाडलो. थंय इ. स. 1889 मेरेन अभ्यास करून तांणे आपलें शिक्षण पुराय केलें. फुडें सर फ्रेझर हाचे देखरेखीखाल फुडल्या शिक्षणाखातीर तो धारवाड हांगा रावलो. थंय ताणें इंग्लीश, संस्कृत ह्यो भाशा, राज्यकारभार, जगाचो इतिहास ह्या विशयांचें अध्ययन केलें. 1891 वर्सा बडोदाच्या गुणाजीराव खानविलकर हाची आशिल्ल्या श्रीमंत लक्ष्मीबाईसाहेब हांच्यालागी तांचे लग्न जालें. दि. 2 एप्रिल 1894 या दिसा शाहू महाराजान संस्थानाचीं अधिकासुत्रां हातांत घेतलीं. सातव्या एडवर्ड बादशहाच्या राजरोहणाच्या समारंभाक हाजीर रावपाखातीर तो इंग्लंडाक गेलो. हे भोंवडेंत ताका खूब अणभव मेळ्ळे. ताचे पयली ताणें अखिल भारताची भोंवडी करून देशाचे राजकीय धर्मीक आनी समाजीक परिस्थितीची बारीकसाणेन पळोवणी केल्ली. शाहू महाराजान उपरांत डेक्कन एज्युकेशन सोसायटीचें अध्यक्षपद आपणावन व्हड अर्थीक आदार केलो. वेदोक्त प्रकरणा मेरेन लोकमान्य टिळक आनी शाहू महाराजाचे खूब बरे संबंद आशिल्ले. इ. स. 1899 वर्सा सावन शाहू महाराजान वेदोक्ताचो आग्रह धरलो आनी वेदोक्त न्हयकारपी ब्राह्मण उपाध्यांची इनामां जप्त केलीं. ताचे पयली , न्याय दिवपाचो संस्थानाचो काडून घेतिल्ले अधिकार ताणें मुंबय सरकारा कडल्यन परतून घेतले.