जल्मी
जल्मी
बदलजल्माक घालपी,गांवाक जल्म दिवपी वा गांवची वसणूक करपी.मूळ मनशाक 'जल्मी' म्हणपाची चाल पूर्विल्ल्या काळांत गोंयांत आशिल्ली.जल्मी हें उतर दोन संदर्भांत आनी दुसरें पुजारी वा देवस्पण करपी ह्या संदर्भांत. गोंयाभायरूय जल्मी परंपरा आशिल्ल्याची म्हायती मेळटा. केरळ राज्यांत अशे जम्मी(Jammi)मेळटात.गोंयांत जल्मी परंपरा फकत गावडो आनी नायक समाजांमदींच दिसून येता.पूण नायक समाजापरस गावडो समाजामदीं ही चाल चड प्रमाणांत आशिल्ल्याचें दिसून येता. कांय विध्दानांच्या मताप्रमाण,जल्मी-खुंटी ह्यो परंपरा मुळाक गावडो जमातीच्यो.नायक समाजात त्यो उपरांत उखलून धरल्यो. ज्या जाग्यार गांवचो तो मूळ पुरूस वसती करतालो,थंय आपल्या पोटा-पाणयाचो प्रस्न सोडोवपाखातीर शेतवड करतालो,तशेंच नव्या देव-दैवतांचीय थापणूक करतालो. अशेतरेन गांवची वसणूक केल्लो तो मूळपुरूस मेल्या उपरांत ताची वंशावळ,ताची स्थापना, ताचे मुळ मठयेंतच करताली.
उपरांत ताच्या कर्तुपांक लागून,ताका 'देवरूप' प्राप्त जातालें आनी गांव जल्माक घालपी म्हुण 'जल्मीदेव'नांव पडटालें.कांयकडेन जल्म्याक मूळी अशेंय म्हणटात.जायतेकडेन जल्म्यान वसयल्ल्या जाग्यार फकत ताचेच वंशावळीचो राबितो आशिल्लो दिश्टी पडटा,अशा वेळार तो जल्मीदेव त्या घराण्याचो कूळदेव म्हूण उरता.पूण जेन्ना ताणें वसयल्ल्या गांवांत,हेर जाती-धर्माचीं घराणीं येवन राबितो करतात,तेन्ना तो आख्ख्या गांवचो ग्रामदेव जाता.जल्मीदेवाच्या म्हऱ्यांत ताच्या उपरांत मरण पाविल्ले ताचे वंशावळीच्या पुरसांचीय स्थापणूक केल्ली दिसता. आयज जे तरेन मेल्ल्या मनशाक दामार(पयशार)सोडोवन हाडून