जॉर्ज बर्ना शाॅ

जॉर्ज बर्नार्ड शॉ हाजो जल्म दि. 26 जुलै 1856 या दिसा जालो. शॉ हो नामनेचो इंग्लीश नाटककार, समिक्षक, निबंद लेखक आनी विसाव्या शेंकडयांतल्या बरोवप्यां मदीं मानाची सुवात फावो जाल्लो अग्रणी बुध्दीवादी आनी समाज प्रबोधनकार. जल्मान आयरीश आशिल्लया ह्या बरोवप्याक इंग्लीश साहित्यांत मानाचें स्थान फाव जालां. ताणें सेगीत 6 दसकां अखंडितपणान साहित्य-सेवा केल्ली आसा. 1876त तो लंडनाक स्थायिक जालो. ताचेर हेनरीक इब्सेन ह्या जगप्रसिध नॉर्वेजियन नाटककाराच्या क्रांतिकारी समाजीक नाटकांनी खूब प्रभाव घालो. विडोवर्स हावज 1892 हें शॉ हाचें पयलें नाटक. शिंदळकेसारक्या ज्वलंत आनी त्या काळार अप्रस्तुबुत विशयावयलें मिसेस. वॉरेन् प्रोफेशन 1896 हें ताचें नाटक भोव खवदळ घालपी थारलें. ताचो नाटय प्रयोग 1902 मेरेन जालो ना आनी उपरांत ताचेर रोखडोच बंदी आसली. सुरवेक सावनच थोडी भोव नामना मेळिल्लें शॉ हांचे नाटक आर्मस् अँड मॅन 1894 हें आसा.हातूंत नाटककाराची झूज विरोधी भुमिका दिसता.ताच्या नाटकांतल्यान दिसपी प्रखर क्रांतिकारी सुराक लागून शॉचीं नाटकां उजवाडायल्या बराबर बेगोबेग नामना जोडूंक फाटीं उरलीं. पूण 1904 उपरांत ताच्या नाटकाविशींचो समाजमनांतलो दुराग्रह वा कलुशीतपण ल्हव ल्हव उणें जायत गेलें. अशें घडपाचें मुखेल कारण म्हळयार शॉचो इशट हार्ले ग्रॅनव्हील-बार्कर हाणें फकत 3 वरर्सांच्या मोजक्या काळांत शॉचीं 11 नाटयघराच्या माचयेर सादर केलीं. हातूंत हेरां वांगडा कांदिद 1895 द डॅव्हीलस् डिसायपल 1897 ,सिझर अँड सुपरमॅन 1903 ह्या संवसार भर फामाद नाटयकृतींचो आस्पाव जाता. खाशेली गजाल म्हळयार हांचो मदल्या ‘मॅन अँड सुपरमॅन ह्या नाटकांत ‘दों जुवान इन हॅल’ हो रसिक प्रक्षकांक सदांकाळ भाविल्लो प्रवेश आसा. जाचो एक स्वतंत्र कृती म्हूण जायते खेपे प्रयोग जाता. शॉ नाटककार म्हणूंनच न्हय जाल्यार एक मौलिक विचारवंत म्हणूनय समकालीनांमदीं आगळीच सुवात जोडूंक पावलो. समजांतल्या उणावांचेर ताणें आपल्या अननुकरणीय शैलीन जळजळीत उजवाड घाला. खुसखुशीत विनोद आनी पुरोगामी मतां हांचो संगम ताच्या नाटकांवरीच हेरय गघलेखनांत जाल्लो दिसता. आपल्या नवोन्मोशी आनी क्रांतिकारी विचारांचो पुरस्कार ताणें निबंदातल्यान तशेंच विंगड विंगड प्रस्तावनांतल्यान संदाच केला. ताच्या वेंचीक अशा उल्लेखनीय विचारांमदीं सोंप्या अक्षरवर्णाचो पुरस्कार, शाकाहारवयली मंता आदींचो आस्पाव करूंक जाय. अस्तुयांच्या हक्कां विशींय तो जागरूक आशिल्लो. तशेंच ताणें बायल-मुक्तीचो पुरस्कार केला.