जॉसिफीना डॉयस

जॉसिफीना डॉयस ही एक तियात्र कलाकार.

जल्म

जॉसिफीना डॉयस हिचो जल्म १९ जुलय १९४८ वर्सा जालो.

शिक्षण

तिणें अभिनय करप वा गावप हें तरणें पिरायेचेर होली स्पिरीट हायस्कूल, मडगांव हांगा सुरवात केली.

वावर

तिच्या ह्याच गूणाक लागून तिच्या बापायन तिच्या कुशळटायेची परिक्षा घेवूंक तिका‘ती म्हजी मांय’ ह्या आपल्याच तियात्रात काम करपाची संद दिली. ल्हान जॉसिफीनाचे उत्कृश्ट सादरीकरण पळोवन प्रेक्षकांनी तिची खूब तोखणाय केली. जॉसिफीनाचो बापूय श्री. कासियानो द कॉश्ताच्या खुशालकायेक शीम मेर नाशिल्ली जेन्ना ताच्या चलयेन पयल्याच फावट पात्राच्या भेसांत आयली. बापायन दिल्ल्या प्रोत्साहनाच्या आदारान जॉसिफीनाडॉयस तियात्राच्या माचयेर चडूच लोकप्रिय अस्तुरी कलाकार जावपाक पावली.

तिचो पयली संद तिका १९६२ वर्सा तिच्या बापायन म्हळ्यार कासियानो द कॉश्ता हांणे दिग्दर्शन केल्ल्या ‘ती म्हजी मांय’ ह्या तियात्रांत मेळ्ळी. उपरांत तिच्याच  बापायचो ‘भिरांकूळ’ ह्या तियात्रांत काम केले. हो तियात्र कोलवा गांवच्या सरभोंवतणच्या वाठारांत चलिल्लो. ताच्या उपरांत वेवसायीक पंगडात, दिग्दर्शक श्री. आंतोन सोफिरियन हांचे ‘मांय तूं आसली जाल्यार’ ह्या तियात्रांत काम केले. मागीर  फाटी वळून पळोवप जालेच ना. कोंकणी व्यासपीठा वयल्या चडान चड बरोवप्या आनी दिग्दर्शका वांगडा तिणें अभिनय केला.

जॉसिफीना ही भोवगुणी कलाकार तशेंच खंयचोय अभिनय ती तितल्याच सोंपेपणान हाताळूंक शकता. विनोदी आनी अर्द-विनोदी  ह्या भूमिकेत ती चड लिकलिकता. ‘कुणबी अस्तुरी’ ह्या भूमिके खातीर तिणें सगळ्या गोंयकाराकडल्यान जयजयकार मेळयल्लो.कोंकणी व्यासपीठा वयले मुखेल अशें कलाकार सर्गेस्त मिंगेल रॉड हांणी बरयल्या आनी दिग्दर्शीक केल्या एका तियात्रात जॉसिफीनाक अभिनय करपाक संद मेळ्ळी. श्री. मिंगेल रॉड हांणीबरयल्ल्याआनी दिग्दर्शक केल्ल्या स तियात्रांनी तिणें तारकामय भुमिका केल्यो. तातूंतले कांय  तियात्र म्हळ्यार ‘दिलोलें उतोर’ ,‘लेंबडो सांतान’ ,‘पोबरे फिदालगो’ ,आदी.तियात्र व्यासपीठा वयले, पयल्या पांवड्यावयले दिग्दर्शक सी. आल्वारिस हांणी बरयल्या आनी दिग्दर्शीत केल्ल्या  आपल्या चार तियात्रांनी तिका  भुमिका दिल्यो.  सी. आल्वारिस हांच्या तियात्रांत जशें ‘रीण’,‘दुरीग’,‘सांत आंतोन’, आदी. ह्या सगळ्या भुमिकेत ती पर्जळी. आनीकतियात्र व्यासपीठार नव्यो पद्दती चालीक लावपाचो प्रयत्न करपी दिग्दर्शक  म्हळ्यार श्री. प्रेम कुमार. जाणेंआपल्या उत्कृश्ट तियात्रानी जशें वावराडी ‘मुर्तीकार’,‘अर्दी भाकरी’,‘काकुळट’,तिका म्हत्वाच्यो भुमिका दिल्यो. ह्या नव्या पद्दतीच्या तियात्रांनीजॉसिफीना डॉयस हांणी यशस्वी योगदान दिल्ले आसा.

श्री.एरिसटायड्सडॉयस उंच तांकीचे दिग्दर्शक जांणी लोका आपल्या चडशा तियात्रानी तिका काम दिलें.. तातूंतली सगळ्यात लोकप्रिय तियात्रा  म्हळ्यार ‘दिवोर्स’ आनी ‘दया’. जासींत वाज कोंकणी व्यासपीठा वयले चार्लीं चापलीनहांणी आपल्या तियात्रांत जशें ‘बॉम्बे देखो’,‘कुन्याद आनी माना’, आदीजॉसिफीना डॉयस हांच्या वास्तवीक अभिनयाचो आदार घेतलो. आनीक एक दिग्दर्शक श्री.जॉन कॅलरो हांणे जॉसिफीना डॉयसाक म्हत्वाच्यो भुमिका दिल्यो.  जॉन कॅलरो हांच्या ‘कामील बोटलेर’,‘पुतुर्गेज कलवंत’,‘२३ वर्सा’ ह्या तियात्रात तिचो अभिनय खूब प्रोत्साहन दिवपी आशिल्लो. श्री.नॅल्सन आफोन्सो आनी श्री. आल्फ्रेड रोज ह्या उंचल्या पांवड्यावयल्या दिग्दर्शकांच्या तियात्रांनी लेगीत तिणी अभिनय केला. पद्मश्री एम्. बॉयर एक बरोवपी आनी दिग्दर्शक जाणें तिच्या उत्तम अभिनयात भावार्थ दाखयलो.

ह्या तियात्र व्यासपीठा वयल्या म्हान तियात्रिस्तां वांगडा काम करपा वांगडाच, हेर साबार कलाकारांनी लिखाण आनी दिग्दर्शन केल्ल्या तियात्रांनी तिणें अभिनय केला. ते म्हळ्यार मायक मेहता, अनिल कुमार, विल्सन माझारेलो, सॅबी कुटीनो, जॅफीस हिटलर, रीको रॉड, मिनीनो दी बांदर, सी. डीसिल्वा, मारीयानो, ग्रॅग, फॅल्सी, प्रेमानंद लोटलीकार, आदी.

तशेंच तिणी मनोविकारदर्शक क्रिडांनी लेगीत आपली कुशळताय दाखयल्या. कांय मनोविकारदर्शक क्रिडा जातूंतल्यान तिणी प्रेक्षकांच्या मनाचेर खर प्रभाव घातलो तो म्हळ्यार ‘हो तो मनीस’,‘जेजू मेलो’,‘वाया दोलोरोजा’.

एक गावपी म्हणून तिणें ‘पोर्देशी’ ह्या माथाळ्या खाला एक कॅसेट काडली  पूण तिणी आपलो आवाज सुमार ७० कोंकणी ओडियो आल्बमांक दिलो. जुनियर. रॉड हांच्या वांगडा आमकां तिच्यो चडश्यो गितां आयकपाक मेळटात. फॅल्सी, एफ. कार्दोज, सोकोरो द सांता क्रुज, एनिसीतो, आदी हांच्यानी तयार केल्या ओडियो आल्बमांनी तिणी गायला. तिणी ‘तारवटी’ हो तियात्र दिग्दर्शीत केला.

एक उत्कृश्ट अस्तुरी कलाकार आशिल्ल्यान भारत तशेंच भारता भायर  विंगड-विंगड जाग्यांनी तिका सादर करपाक संद मेळ्ळ्या. जायत्या तियात्र व्यासपीठार तिणी अभिनय केला जशें सावंतवाडी, मालवण, पुणें, कारवार, बेंगलोर आनी मुंबय. कुवेट, बाहरेन, दुबय, आबू धाबी, मस्कटआनी कतार ह्या साबार देशांनी भोंवडी करून त्या व्यासपीठाचेर तियात्रा सादर केल्यात.

तियात्राच्या समर्थना खातीर तिणें केल्ल्या अनमोल कार्या खातीर, तिच्या प्रामाणीक वावरा खातीर, जायत्या गोंया आनी गोंया भायल्या समाजीक आनी सांस्कृतीक संस्थांनी तिची प्रसिध्दी पातळ्ळ्या.

पुरस्कार

तिचो जायत्या जाणानी सत्कार केलो आसा जशें: समाज कल्याण संस्था, सांता क्रूज, सेगुंदो बायर्रो संस्था, कुठ्ठाळी क्रिडा आनी सांस्कृतीक क्लब, कुवेत गोवन क्लब, कला अकादेमी‘तियात्र दिसाचो उत्सव’ २००२ वर्सा आनी २०११ वर्सा डॉ. जॅक दी सिक्वेरा ‘लायफ टायम अचिवमेंट’ पुरस्कार फावो जाला.

मरण

कोंकणी व्यासपीठाक सुमार ५० वर्सा आपलें जिवीत दिवन तिणें कोंकणी तियात्र व्यासपीठाक एक व्हड योगदान दिला. तशेंच आपल्या गायन आनी अभिनयान तिणें तियात्राचो दर्जो वाडयला. संवसार भर शिंपडिल्ले तियात्र मोगी तिचो संदाच उगडास दवरतले.