पर्सिव्हल नोरोन्हा
पर्सिव्हल इवो विटाल ई नोरोन्हा ComM (२६ जुलय १९२३ - १९ ऑगस्ट २०१९) हो गोंयचो भारतीय इतिहासकार, दायज संवर्धन आनी नोकरशाही. १९८२ वर्सा ताणें स्थापन केल्ल्या फ्रेंड्स ऑफ एस्ट्रोनॉमी ह्या गोंयच्या पयल्या खगोलशास्त्र क्लबाचो तो संस्थापक.पोर्तुगेज प्रशासनांत ताणें काम केलें आनी थंय तो भारतीय प्रशासनांत नामनेचो अधिकारी आशिल्लो.
पर्सिव्हल नोरोन्हा | |
|---|---|
.jpg) नोरोन्हा जानेवारी २००९ त | |
| Born | पर्सिव्हल इवो विटाल ई नोरोन्हा २६ जुलय १९२३ |
| Died | १९ ऑगस्ट २०१९ (९६ पिरायेर) वेर्ना, गोंय, भारत |
| Nationality | भारतीय |
| Occupation |
|
| Awards |
|
सुरवातीचें आनी वैयक्तीक जिवीत
बदलपर्सिव्हल इव्हो व्हिटल ई नोरोन्हा हाचो जल्म २६ जुलय १९२३ दिसा पोर्तुगेज साम्राज्याच्या काळांत (सद्या भारताचो एक भाग) पोर्तुगेज भारतांतल्या गोंयांतल्या मारगांव शारांत लॉटोलीम हांगाच्या मालक आंतोनियो जोसेफ जोनास नोरोन्हा आनी इल्हास (सद्या तिसवाडी) हांगाच्या मारिया ऑरोरा अनास्तासिया दा सिल्वेरा विटाल हांच्या घरा जालो. ; दोनूय मार्गांवांत आसात.[1]
.jpg)
नोरोन्हाक १९ ऑगस्ट २०१९[2] दिसा गोंयच्या वेर्ना हांगाच्या एका नात्यांतल्या घरा मरण आयलें.[3]
कॅरियर
बदल
गोंयांतल्या ताऱ्यांच्या योगदानांत कार्निवाल फ्लोट्स परेड सुरू करपाक ताचो मुखेल वांटो आशिल्लो आनी ती संवसारीक पर्यटन आकर्शण जाली. तशेंच जुंटा हाऊसाच्या टेरेसाचेर एक खगोलीय वेधशाळा स्थापन करून आकाशगंगेचे चश्मे पळोवपाखातीर नखेत्र पळोवप्यांमदीं लोकप्रिय आशिल्ल्या दुर्बिणीन सज्ज आशिल्ली ब्रह्मांडाची आवड आशिल्ल्यान ताका असोसिएशन ऑफ फ्रेंड्स ऑफ ॲस्ट्रोनॉमी ही संस्था स्थापन करपाची जापसालदारकी आशिल्ली.[4]
नोरोन्हा हाका उण्यांत उणे १७ आंतरराश्ट्रीय पुरस्कार फावो जाले, तातूंत १९७२ वर्सा संयुक्त राश्ट्रांचें शांतताय पदक, पोर्तुगालाचो सगळ्यांत व्हडलो नागरी भोवमान आशिल्लो ऑर्डेम दो मेरिटो कोमेंडाडोर (२०१४)[5] आनी ताच्या उत्कृश्ट आनी सगळेकडेन हाजीर आशिल्ल्या व्याख्यानांखातीर क्लब मिलिटार द मकाऊ पदक हांचो आस्पाव जाता.[4]
गोंयच्या पर्यावरणांत ताचें योगदान म्हत्वाचें आशिल्लें कारण ताच्या वांटपांतल्यानच कॅम्पलांतल्या बाल उद्यानासावन मिरामार दर्यादेगेमेरेन कॅसुआरिना झाडां लायलीं, जाका लागून कटाव जावचो ना. पर्यावरणांत ताणें केल्ल्या योगदानाची गवाय म्हणून हीं कोनीफरी आयज लेगीत उबीं आसात.[4]
ताच्या जिवितांत अजेनोरांतल्या फॉन्टेनहास हांगाचें ताचें घर संदर्भ पुस्तकां आनी साहित्याच्या खंडांचें खरेंच वाचनालय आशिल्लें, अशे तरेन ताचें मार्गदर्शन सोदपी तरणाटे आनी जाण्टे, परकी आसूं, भारतीय नागरिक आसूं आनी बुदवंत आनी बुदवंत लेगीत आसूं आनी विद्यार्थ्यांच्या भावपणाक ताका विश्वकोश म्हणून वळखताले.[4]
नोरोन्हान पद्मभूषण पुरस्कार फावो जाल्ल्या सरवस्त डॉ जोसेफ परेरा हाका मोगान वळखून घेतलो, जाच्या मॅग्नम ऑपस बॅरोक इंडियाक ताणें ताच्या स्फटिकी गद्याची, भूमितीय वर्णनां आनी गणितीय नदरेन आकर्शक साहित्याची तोखणाय केली.[4]
नोरोन्हाचो ‘अ वॉक थ्रू ओल्ड गोवा’ हो संयुक्त राश्ट्रांनी मान्यताय मेळिल्ल्या संवसारीक दायज थळाचो एक व्यापक मार्गदर्शक आशिल्लो, तातूंत वास्तुशिल्प प्रकार आनी पवित्र शारांतल्या स्मारकांचें प्रभावी वर्णन सयत सगळ्या इतिहासीक तथ्यांनी सजयल्लें.[4]
सरकारी सेवेंतल्यान निवृत्त जाले उपरांत ताणें आपलो चडसो वेळ इतिहासीक कामां खातीर घालो आनी ताका लागून पोर्तुगाल, स्पेन, इटली, जर्मनी, जपान आनी मकाऊ ह्या परकी देशांनी लेगीत ताची नामना जाली आनी थंयच्यान ताच्या प्रभावी रंग स्लाइड व्याख्यान सादरीकरणांनी सगळ्यांत बरें लक्ष ओडलें इतिहासकार तशेंच त्या देशांतले विद्यार्थी.[4]
संदर्भ
बदल- ↑ "Registo De Nascimento". Goa Online. 30 June 2006. Retrieved 22 May 2023.
- ↑ "Association of Friends of Astronomy". afagoa.org. Retrieved 2023-05-22.
- ↑ "Historian Percival Noronha dies - Times of India". The Times of India (in इंग्लीश). 2019-08-20. Retrieved 2023-05-22.
- ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 "Remembering Percival, an encyclopedia of heritage, history & the heavens". oHeraldo. Retrieved 2023-05-22.
- ↑ Antao, Steve (2019-08-20). "Remembering the legend that was Percival Noronha". ItsGoa (in अमेरिकन इंग्लीश). Retrieved 2023-05-23.