बकरी ईद
बकरी ईद हो मुसलमान लोकांचो एक मुखेल उत्सव. ताका बक्रईद, ईद अदहा, ईद अल-कुर्बान, ईद अल-नहर, ईद अल-कबीर अशीं हेर नांवां वेगवेगळ्या इस्लामी देशांनी रुढ आसात तुर्कस्तानांत बुयुक-बराम वा कुर्बान बैरामि म्हणटात. ह्या दिसा, झुल-हिज्जह (जिल्हेज) म्हयन्याच्या धाव्या दिसा पशूबळी दिवपाची जी चाल आसा ती मुळांत अरबांनी हाडली. मक्के लागसारच्या मिना नगरात सगळे यात्रेकार हो बळीचो विधी पुर्वापार मनयतात. हो विधी फकत हाजेची भोंवडी करपी मनीस हेच करिनात जाल्यार सगळे साहिबेननिसाब (म्हळ्यार गरजेपरस साडेसात तोळे रुपे ज्या मनशा कडेन चड आसता तो) मुसलमान ह्या दिसा हो उत्सव, आसा थंय आपले कुवेती प्रमाण मनयता. दर एका मुसलमान मनशान धर्मीक नदरेन हो विधी मनोवप हे विहीत आनी गरजेचें कर्तव्य मानलां. कुराणांत ह्या विधी विशीं उल्लेख मेळटा.
बकरी ईद मनोवपा फाटलें कारण
बदलबकरी ईद मनोवपा फाटलें कारण म्हळ्यार एक राक्षस आनी एक पीर आसता. त्या पीराचो एक चलो आसता तो राक्षस पीराक सांगता तूं तुज्या चल्याचो बळी दी पूण तो कसोच तयार जायना अखेरीक तो पीर आपल्या चल्याचो बळी दिवपाक तयार जाता आनी जेन्ना तो राक्षस त्या चल्याक मारपाक वता तेन्ना त्या चल्याचे बकर्यान रुपांतर जाता कितलोय जाल्यार तो चलो देव आसता आनी देवाक राक्षस मारुक शकना ताका लागून त्या चल्याचें बकर्यान रुपांतर जाता आनी ह्याच कारणाक लागून मुसलमान लोक बकरी ईद मनयतात.
बकरी ईद मनोवपाची तरा
बदलह्या दिसा मुसलीम लोक बकडो मारतात. त्या दिसा मुसलमान लोक सकाळी मसजीदीन नमाज वाचपाक वतात. तेन्ना नमाज वाचून जातकच तांच्या मसजीदी लागी जायते बकडे वीकपाक दवरतात थंय ते बकडे मारतात. हें बकरर्याचें मास सगळ्याक वाट्टात. हें मास कोणाक जाय ताणें घरा हाडप प्रत्येक घरांतल्यान एक बकडो दिलो आसता. भूरग्यांच्या वा जाणटेल्यांच्या नावांन हो बकडो दिल्लो आसता. जे कोण लोक हे मास घरांत हाडटात तें रांदतात. हेर दिसांनी मुसलमान लोक पांच वेळा नमाज वाचतात पूण ह्या दिसा स वेळा नमाज वाचतात. ह्या दिसा मुसलमान दादले जे आसात ते मसजीदीन नमाज वाचपाक वतात आनी मुसलमान बायलांनी आपआपल्या घरांनी नमाज वाचतात. ह्या दिसा सगळे लोक घरांत शिरर्खूमा, बिरयानी हे तरेचे जिनस रांदतात. शिरर्खूमा हो जिनस शेवयापासून केल्लो आसता. तातुंत दूध, बादाम, काजी घालून केल्लो हो गोड जिनस. त्या दिसा मुसलीमाच्या घरांत इश्ट, सोयरी बकरी इदाची परबी एकामेकांक दिवपाक येतात. मुसलमानांच्या ह्या बकरी इदाच्या सणात हिन्दूच न्हय तर क्रिस्तांव आनी हेर जातींचे लोक लेगीत तांच्या सणांत उमेदीन वांटेकार जातात. अशेंतरेन बकरी ईद हो सण लोक व्हडा उमेदीन मनयतात.