मालवणी जेवण खाण
देवनागरी
|
|
मालवणी जेवण खाण म्हाराष्ट्राच्या दक्षीण कोंकण आनी गोंयच्या भागाचें एक म्हत्वाचें जेवण जावन आसा. जरूय मालवणी जेवण खाण, चड करून मांसाहारी, तातूंत जायत्योच शिवराकाचे प्रातूय आसात जरूय तें एक स्वतंत्र जेवण खाण, तें म्हाराष्ट्रीय गोंयच्या जेवण खाणा सांगाताक, एकाच वेळार वापरपांत येता. मालवण एक म्हाराश्ट्राच्या असतंप्त दऱ्या देगेचो सिंधुदूर्ग जिल्ल्याचो गांव जावन आसा.
मालवणी जेवणा खाणांत खबरें उदारपणी जशे परीं कांतयल्लें, सुकें कांतयल्लें, भाजलेलें, खबऱ्याचो खळ आनी नाल्लाचो रोस वापरपांत येता.जायत्याच मसाल्यांत सुक्यो तांबड्यो मिरसांगो आनी हेर मसालो जशे परीं कथमीर, मिरयां, जिरें, लसूण, आदी आसता, थोड्या प्रातांनी आमसूल, आमटाण आनी तोरां आसतात. मालवणी मसालो, एक सुको पिठाचो मसालो जातूंत 15 तें 16 सुक्या मसालाचो मिसतूर वापरपांत येता. हो मसालो धाडावन पिठो करून बुयांवानी भरून जाय तेन्ना वापरपांत येता.पूण सगळेंच जेवण खाण तीख नासता. 'कोंकणस्थ बामण' जेवणाची तरा फिकी आसून तरूय तें शिवराक जावन रुचिचें जावन आसा.
मालवणी जेवण खाणांत नुसतें चड वापरपांत येता[1] सोलकडी एक गुलाबी पाचकाचें भिंण्णाच्या फळाचें (Garcinia indica) पियोप आनी नाल्लाच्या रोसाचें करतात.[1]
प्रात
बदलमुखेल प्रात
बदल- कोंब्दी वडे (कोंबडी वडे) वा मालवणी कंबये मास, एक मालवणी मांसाहारी प्रात जो म्हाराष्ट्रांत चड फामाद आसा.त्या प्रातांत मालवणी कंबये मासाची कडी ( कंबयेच्या मासाचे कुडके हाडां सयत आसून), वडे ( पुर्यां भशेन), जे पुरे कुरकुरीत, गोंवाची आनी नाचण्याची भाकरी, पियाव,लिंबो आनी सोलकडिचो आस्पाव आसता. • मोरी मसालो (मोरीचें मटण) कोंकण दऱ्यादेगेचो एक चड फामाद प्रात जावन आसा.
- सोलकडी एक सोप, जो कोंकण्नांत चड नांवलौकीक जावन गेला. तो नाल्लाचो रोस आनी भिण्ण घालून करपांत येता. तो चड सो कोंब्दी वडे,सांगाता तशेच नुसत्याच्या जायत्याच प्रांता आनी मटन मालवणी सांगाता वापरपां येता.
- तळ्ळेले बांगडे चड करून मुंबय एक नांवलौकीक प्रात आसा. बांगड्याची तकली भायर उडोवन आनी दुसरो भाग अख्खो भाजपांत येता.
- मालवणा मटन रोस (मटणाचो रस्सो) अख्ख्या कोंकण भागांत चड नांववस्तो जावन आसा..[3] तो मालवणी कंबये प्राता भशेन पूण तातूंत वापरलेलो मसालो मातशे वेगळो जावन आसा.
- कवड्याचें मटन एक चड रुचिचो प्रात जो थळाव्या "कवडो".सुकण्याचो वापर करून करपांत येता.
- तळ्ळलेले बोंबील आनीक चड करून उत्तर कोंकण भागांत जशे परीं मुंबय आनी रायगड एक फामाद प्रात जावन आसा.
- पांपलेत सार एक प्रात जातूंत पांपलेत पारंपरीक मालवणी नुसत्या कडयेंत करपांत येता.[4]
- पणसाची भाजी (फणसाची भाजी) एक शिवराक प्रात जो पणस, मिरसांगो आनी मसालो घालून करपांत येता.
- काजुची आमटी एक तिखत काजुची कडी जावन आसा..
- सुंगटाची कडी (कोळंब्यांचा रस्सा) [5]
- तळ्ळsलीं सुंगटां (तळलेली कोळंबी) एक सदांचो सुंगटांचो प्रात मसाळ्यांत मिश्रण करून तांदळांचे पिठांत आनी सुजयेंत कवळून भाजपांत येता.
- काळ्या वाटाण्याची उसळ एक काळ्या चण्याची कडी जांतुंत नाल्लल आनी मालवणी मसालो वापरपांत येता.
उंडे आनी केक
बदल- धंदा वा तवशेची केक एक खर्नांत भाजलेलो प्रकार जो तवशें, सुजी आनी गोड घालून करपांत येता.
- घावन वा घावने एक तळ्ळेले आलेबेले आनी तो चड सिंधुदूर्ग जिल्ल्यांत फामाद जावन आसा. ताका एक जाळयेचो दिश्टावो आसा आनी तो मोव आसता.तो दाट लोखणाच्या तव्याचेर करपांत येता. घावने काळ्या चायेंत, नाल्लाच्या रोसांत, चोंवळे उसलांत, कोंबये मासाच्या रोसांत वापरपांत येता.
- खापरळी (खापरोळी ) एक गोड पदार्थ, चड दक्षीण कोंकणांत फामाद जाला. प्रातांत कुरकुरीत आलेबेले जो हळडुव्या गोड रसांत बोडवन खावपांत येता.
- तांदळाची भाकरी एक भाकरी तांदळाच्या पिठाची, ती म्हाराष्ट्रीय जवारी भाकरेची वा बाजरेच्या पिठाची जो डेक्कन हांगा चड लौकीक आसा.
- रोस-पळी एक गोड खोल तळ्ळेलो प्रात, जो चड म्हाराष्ट्रांत लौकीक आसा. त्या प्रातांत तळ्ळेले आलेबेले हे गोड नारल्लाच्या रोसांत वापरपांत येता.
संदर्भ
बदल- ↑ Prof. Sanjay Agnihotri (27 May 2012). "पापलेट, कोळंबी, सरंगा, सोलकढी..." [Pâplet, Kolambi, Saranga, Solkadhi]. Sakal (in Marathi). Archived from the original on 24 September 2015. Retrieved 29 June 2015.
{{cite news}}: CS1 maint: unrecognized language (link)