मिनिनो मारियो

मिनिनो मारियो हो एक तियात्रिस्त.

जल्म

मिनिनो मारिया आराऊजो ऊर्फ मिनिनो मारिया दे आराऊजो ह्या नांवान वळखतात. ताचो जल्म 22 जुलय 1955 ह्या दिसा सांता क्रूझ, गोंय हांगा जालो.

वावर

गोंयचे रंगभूमीचे चळवळींत तो एक खातरेचो व्यक्तित्व आसलो. वाणिज्यांत पदवी मेळयल्या उपरांत वेवसायान बँकेचो कारभारी तो जालो पूण ताणें आपली आवड बदल्ली आनी तियात्राच्या माचयेर अभिनय करूंक लागलो. आराऊजो 1987 वर्सा सावन कला अकादमीच्या तियात्राचे सर्तींत जोड - दिग्दर्शक म्हूण काम केलां. कला अकादमी, गोंय हाणीं घडोवन हाडिल्ल्या थियेटर्स कार्यशाळेंत कांय टीप्स् घेतल्या उपरांत ताणें स्वता तियात्र बरोवपाक सुरवात केली. आतां पासून ताणें 19 तियात्र रचल्यात.

त्या भायर तियात्र हस्तलेख सोडून ताणें फुडे दिल्ल्या कांय तियात्रांचे दिग्दर्शन हातांत घेतलें. ‘निकाल’, ‘झूज’, ‘अशें घोडटा कित्याक?’, ‘पाप आनी जाप’, ‘काळखी सोमाज, ‘फोलेर’, ‘लोक नीत’, ‘कारणां विरेत’, ‘भावार्थांची पोयण’ आनी एक कोंकणी सिनेमा ‘घोर संवसार’. निकाल हो तियात्र बरोवपी ऐ. एम. आराऊजो आनी दिग्दर्शक एम. एम. आराऊजो, संगीत नाटक अकादमीन, न्यू दिल्ली पश्चिमी सामभाग युवा नाट्यसवा 1991, हाका हो तियात्र विचून काडलो. उडपी आनी बंगलोर ऑल इंडिया कोंकणी ड्रामा कॉम्पटिशन 1993 वर्सा, तेभायर ताका बॅस्ट दिग्दर्शक म्हूण दोनूय संकेत स्थळांचेर ताका इनामां मेळ्ळी. ‘एकसूरो’, ‘मोग्यांचो दोंगोर’,‘फोलेर’, ए.टी.एम् धान’, ‘कुल्ली’, ‘म्हाका नोकरी मेळ्ळी’, ‘तोरसाद’, ‘यादोस्तीका’, ‘एक प्रोस्न जाप नासलोलो’, ‘लोक’,’नीत’, ‘ओशें घोडलें जाल्यार’, ‘आव्हान’, ‘जोबोरदोस्ती’, ‘ऍर होस्टस’, ‘कारणां विरेत’, ‘देवाच्या मोळ्यांत’, ‘निसोर घांट’, ‘ओनओळखी’, ‘ओयणिमीत’ ही जावन आसा ताणें बरयल्ले काय तियात्र.

‘मोग्यांचो दोगोंर’, ‘तोरसाद’, ‘म्हाका नोकरी मेळ्ळी’, ‘लोक नीत सोंयमबाचो खेल’, ‘एर हॅस्टस’ आनी ‘झोबोरदोस्ती’ हे तियात्र ताचे पुस्तक रूपान प्रकशीत जाल्ल्यात. ‘भाड्याचो कुसवो’ हो ताचो तियात्र रोमी तशेंच देवनागरी लिपयेंत प्रकाशीत केला आनी गोवा युनिवसीर्टिच्या एम.ए विद्यार्थ्यांक हो कोंकणी तियात्र संदर्भ पुस्तक आसा. दिग्दर्शन आनी बरोवप हाच्या खेरीत ताणें कुल्ली, यादोस्तिक, लोकनीत आनी ओशे घोडलें जाल्यार? ह्या तियात्रांनी अभिनय केला.

2005 वर्सा भाड्याचो कुसवो हो ताचो तियात्र ताणे टॅली तियात्र आनी वि.सी.डी. रूपान तयार केलो. आव्हान ह्या तियात्राच्या हस्तलेखनाचेर आदारीत 2006 वर्सा ‘जस्ट अ मिनट’ हें कोंकणी लघुपठ फिल्म तयार केलें. तेच भशेन म्हाका नोकरी मेळ्ळी ह्या ताच्या तियात्राचेर ‘घोर सोवंसार’ हें कोंकणी चलचित्र तयार केलें. ताणें कांय तियात्र डि.वी.डी रूपान काडिल्ले आसा जशें कारणां विरेत, देवाच्या मोळ्यांत , ओनोळखी आनी निसोर घांट.

पुरस्कार

कला अकादेमीच्या तियात्र सर्तींक लागून ताणें फुडे दिल्ल्या कांय तियात्रांचें हस्तलेखन केलां. ‘मोग्यांचो दोंगोर’ (1993), ‘फोलेर’ (1993), ‘एक प्रोस्न जाप नासलेलो’ (2003), ‘ओशें घोडलें जाल्यार’ (2005), ‘आव्हान’ (2006), आनी ‘जोबोरदोस्ती’ (2006) हांकां पयलो इनाम मेळ्ळो. जे मेरेन ‘कुल्ली’ (1998), ‘म्हाका नोकरी लागली’ (1999), ‘यादोस्तीका’ (2002) ‘देवाच्या मोळ्यांत’ (2014), आनी ‘ओनओळखी’ (2016) हांकां दुसरीं इनामां मेळ्ळी आनी ए.टी.एम् धान (1996) ह्या तियात्राक तिसरो इनाम मेळ्ळो. गोंय कोंकणी अकादमीन आनी वंदना प्रोडाक्शन बोरीं हाणीं घडोवन हाडिल्ल्या हस्तलेखनाच्या सर्तींत भाड्याचो कुसवो हया तियात्राक ताच्या पयलो इनाम मेळ्ळो. तशेंच गोंय कोंकणी अकादमीन आयोजीत केल्ल्या कोंकणी तियात्र हस्तलेकनाचे बरोवपाचे सर्तींत ताच्या ‘तोरसाद’ ह्या तियात्राक दुसरो इनाम मेळ्ळो. ‘वंदना प्रोडाक्शन’ हाणीं आयोजीत केल्ल्या तियात्र सर्तींत ‘यादोस्तिक’ आनी ‘आव्हान’ ह्या ताच्या तियात्रांक तिसरो इनाम मेळ्ळो. दालगादो कोंकणी अकादमीन आयोजीत केल्ल्या तियात्र हस्तलेखकाचे सर्तींत ताका दुसरो इनाम मेळ्ळो.