यिद्दीश भास आनी साहित्य

यिद्दीश भास आनी साहित्य ज्यू (जूदेव) लोकांची एक भास. सुरवेक हे भाशेक थाईच् ह्या नांवान वळखताले आनी ती आश्केनिझिक ज्यू जमातीची भास आशिल्ली. हिका ज्युडिओ जर्मन अशेंय म्हण्टात. धर्मीक आनी संस्कृतीक खाशेलपणांतल्यान निर्माण जाल्ल्या वेगवेगळ्या ज्यू भाशांमदीं (लादिनो, ज्युदेओ-रोमॅनिक आदी) ही म्हत्वाची भास. १९०० च्या अदमासाक सुमार ७० लाख ज्यू ही भास युरोपांत उलयताले.

Yiddish newspaper.

सेमिटिक, जर्मानिक आनी स्लाव्हिक ह्या भाशांच्या घटकांतल्यान यिद्दीश भास घडल्या आसली तरी जर्मानिक भाशेचो तिचेर चड प्रभाव पडला. हे भाशेच्यो वेगवेगळ्यो बोली आनी तिच्या मध्युगांतल्या विकासस्तरावयली बोलीभास (मध्य जर्मन आनी बव्हेरियन) हातुंतल्यान यिद्दीश वर्णवेवस्था, पदवेवस्था आनी वाक्यरचना हांचो मुखेल गाभो जाल्लो आसा.

यिद्दीश भास हिब्रू लिपींत उजवेवटेंतल्यान दावेवटेन बरयतात. १९व्या शेंकडयामेरेन यिद्दीश पुस्तकां आश्केनिझीक लिपींत छापताले. फुडें थळकाळाप्रमाण यिद्दीश भाशेचें व्याकरण बदलत गेलें. यिद्दीश भास भुगोलीक नदरेन दोन गटांनी विभागिल्ली आसा- १)अस्तंत यिद्दीश आनी २)उदेंत यिद्दीश. इतिहासीक नदरेन तिचे पुर्विल्ले, अर्वाचीन आनी आर्विल्ले अशे तीन खंड पडटात.