रामरक्षा

रामरक्षा एक नामनेचें स्तोत्र. हातूंत रामाची तूस्त केल्ली आसा आनी तें पठण केल्ल्यान रामाकडल्यान राखण जाता, असो भावार्थ आशिल्ल्यान हाका रामरक्षा हें नांव पडलां आसुयें. बुधकौशिक हो ताचो कर्तो आसा आनी सीता-राम हीं देवता आसात. भगवान शंकरान बुधकौशिक ऋषीच्या स्वप्नांत वचून ताका ही रामरक्षा सांगली आनी सकाळीं उठटकच बुधकौशिकान ती बरोवन काडली. हें स्तोत्र सादें, सोंपे संस्कृत भाशेंत आसून तातूंत पांच वृतां आसात. ह्या स्तोत्रांत वट्ट चाळीस श्र्लोक आसून तातूंत रामचंद्राची तुस्त केल्ले बारा श्र्लोक आसात. ह्या बारा श्र्लोकांतले पयले स श्र्लोक म्हळ्यार खरी रामरक्षा आनी दुसरे स म्हळ्यार रक्षाकार्याखातीर केल्ली सदिच्छा आसा. देखून ह्या भागाक कवच म्हणटा. कवचांत ते ते देवतेन आपल्या सगळ्या शरीरांअवयवाचें रक्षण करचें अशी प्रर्थाना आसात. रामरक्षेंतलें हें कवच अशें आसा. शिरो मे राघव पातु भालं दशरथात्मज: l कौसल्येयो दुशौ पातु विश्र्वमित्रप्रिय: श्रृती: l घ्राण पातु मखत्राता मुखं सौमित्रिवत्सल: ll जिह्वां विद्यानिधी: पातु कण्ठं भरतवन्दित: l स्कन्धा दिव्यायुध: पातु भुजौ भग्नेशकार्मुक: ll करै सीतापति: पातु ह्रदयं जामदग्न्यजित् l मध्य पातु खरध्वंसी नाभिं जाम्बवदाश्रय: l सुग्रीवेश: कटिं पातु सक्थिनी हनुमत्प्रभु: l ऊरु रघुत्तम: पातु रक्ष: कुलविनाशकृत् ll जानुनी सेतुकृत पातु जङघे दशामुखान्तक: l पादौ बिभिषणश्रीद: पातु रामडखिलं वपु : ll

अर्थ राघव म्हजे तकलेचं, दशरथात्मक कपलाचें, कौसल्यापूत दोळ्यांचें, विश्र्वमित्राप्रिय कानांचें, मखरक्षक नाकाचें, लक्ष्मणाविशीं वात्सल्य धारण करपी तोंडाचें, विद्यानिधी जिबेचें, भरतवंदित गळ्याचें, दिव्य आयुधां करपी तोंडाचें, विद्यानिधी जिबेचें, भरतवंदित गळ्याचें, सीतांपती हातांचें, परशुरामाक जिखपी काळजाचें, क्रुर राक्षसांक मारपी कटिभागाचें प्रभु जांघांचें, राक्षसांच्या कुळांचो संहार करपी रघकलांतल्या व्हड मांड्यांचें. सेत बांदपी धोंपरांचें, रावणाचोनाश करपी पोवट्यांचें आनी बिभीषणाक राज्यलक्ष्मी दिवपी पांयांचें रक्षण करुं. ह्या प्रमाण श्रीरामचंद्र हो सगळो रक्षामंत्रविभाग बरयता आसताना बुधकौशिकान रामायणांतल्या म्हत्वाच्या प्रसंगाचो कालक्रमान उल्लेख केल्लो आसा. हाचेभायर ह्या स्तोत्रांत रामचंद्राचें पुराय वर्णन, रामतूस्त, फलश्रुती, रामयणाची रुपरेखा, रामवंदन, रामभक्त तूस्त, पूर्वसुरींक वंदन आनी ताची तोखणाय आदी विशय घेतिल्ले आसात. रामरक्षेचें घरांत सदांच पठण केल्यार सगळ्यो पिडा आनी भूतबादा नश्ट जाता अशें सांगतात. जो ह्या स्तोत्राचें पठण करता तो दीर्घायुशी, सुखी, संततीवान, जैतीवंत आनी विजयसंपन्न जाता अशें फळ ह्या स्तोत्रांतच सांगलां.