रॅल्फ जॉन्सन बंच

रॅल्फ जॉन्सन बंच हाचो जल्म 7 ऑगस्ट 1904, डिट्रॉयट, मिशिगन, यु एस ए ह्या गांवांत जालो.आंतरराश्ट्रीय नामनेचो अमेरिकन राजनितीतज्ञ आनी शांततायेची नोबॅल पुरस्काराचो पयलो निग्रो मानकारी.भुरगेपणातूच आवय बापायक मरण आयिल्ल्यान रॅल्फ आनी ताची भयण हांचो आजयेन सांबाळ केलो. विंगड विंगड कामां करून ताणें आपलें शिक्षण पुराय केलें. उपरांत शिश्यवृत्ती मेळोवन लॉस अँजेलीस हांगच्या कॅलिफोर्निया विद्यापिठांतल्यान 1927 वर्सा ताणें पदवी मेळयली.1927 ते 1942 ह्या काळांत हार्वर्ड विद्यापिठांत काम करता आसतनाच, 1934 वर्सा ताणें एम. ए, पीएच्. डी. घेतली.मजगती 1930 वर्सा रूथ हॅरिस हे आपले विद्यार्थिनी वांगडा तो लग्न जालो.

1950 वर्सा हार्वर्ड विद्यापिठांत, राजशास्त्र विद्याफांट्याचो अध्यक्ष म्हणून ताची नेमणूक जाली.पूण एकवटीत राश्ट्रांच्या कामांक लागून 1952 वर्सा ताणें आपल्या ह्या अध्यक्षपदाचो राजिनामो दिलो.

1937 ते 1940 ह्या काळांत न्युयॉर्काच्या कार्नेगी कॉर्पोरेशनांत आसतना ताणें स्विडनी समाजशास्त्रज्ञ कार्ल गुन्नार मिर्दाल हाका अमेरिकेंतल्या वंशभेदाचे अडचणीवयल्या संशोधन कार्यांत मुखेल सहाय्यक म्हणून मोलादीक आदार केलो. उपरांत 1944 वर्सा, बंच अमेरिकेच्या विदेश खात्यांत अधिकारी आशिल्लो.

एकवटीत राश्ट्रांची सनद करपाखातीर डंबार्टन ओक्स आनी सॅन फ्रॅन्सिस्कोंत परिशदांनी ताणें वांटो घेतलो. 1947 वर्सा त्र्युग्वे ली हाचे विनवणेक लागून एकवटीत राश्ट्रांच्या सचिवालयांत तो विश्र्वस्त विभागाचो संचालक जालो. थंय ताचेर घुस्पागोंदळाच्या प्रकरणांची म्हत्वाची कामगिरी सोपयली.

एकवटीत राश्ट्रांवतीन पॅलेस्टायनाचे फाळणेविशीं ताणें मध्यस्थी केली आनी ताचे येवजणे प्रमाण १९४८-४९ वर्सा अरब राश्ट्रां आनी इझ्रायल हांचे मदीं अप्रत्यक्ष रितीन उलोवणीं जावन शांततायेची कबलात जाली.ह्या ताच्या वावराक लागून ताका १९५० वर्साचो नोबॅल शांततायेचो पुरस्कार फावो जालो.एकवटीत राश्ट्रांचो सरचिटणीस डाग हामार्कशुल्ड हाचो सहाय्यक म्हणून ताणें काम केलें.

१९५६ वर्सा इजिप्त-इझ्रायल संघर्शाच्या वेळार तशेंच एकवटीत राशट्रांवतीन बेल्जियम काँगोत सुवेवस्था आनी शांतताय राखपाखातीर १९६० वर्सा जो शांततायेचो पंगड धाडलो तो संघटीत करपाक बंच हाणें खाशेलो प्रतिनिधी ह्या नात्यान म्हत्वाचें कार्य केलें.उपरांत अवर सचीव म्हणून ताची नेमणूक जाली. १९६४ वर्सा असलोच शांततायेचो पंगड धाडपाक ताणें ऊ थांट हाका आदार केलो.

बंच हाका खूब मान - भोवमान फावो जाल्यात.ताच्या कार्याखातीर अध्यक्ष जॉन कॅनॅडी हाणें ताका १९६३ वर्सा स्वातंत्र्य-पदक दिल्लें.ताच्या ‘वर्ल्ड व्यू ऑफ रेस’ (१९३६) ह्या पुस्तकाक खूब नामना मेळ्ळी.

बंच हाका अमेरिकन समाजांतलो वर्णभेद मान्य नाशिल्ल्यान १९६५ ताणें नागरी हक्क मोहिमेंत वांटो घेतल.भलायकी इबाडिल्ल्यान १९७० वर्सा ताणें आपल्या पदाचो राजिनामो दिलो. ताका 9 डिसेंबर 1971,ह्या दिसा न्यूयॉर्क हांगा मरण आयले.

-कों. वि. सं. मं.