लिओ टॉलस्टॉय
देवनागरी
|
लिओ टॉलस्टॉय हाजो जल्म दि. 28 ऑगस्ट 1828या दिसा यास्नया पल्याना-तूला या प्रातांता येका गिरेस्त सरदर घराण्यांत जालो. ताच्या बापायचें नांव निकोलस इल्यीच आनी आवयचें नांव मेरी वॉलॉनस्की आशिल्लें. पांच भावांतलो लिओ चवथो भुरगो. लिओचे बायलेचें नांव सोफी बर्स. कॅझन विद्दापिठांत 1844ते 1847 मेरेन शिश्रण जातकच ताणें कॉकेशस नगरांत सैन्यांत नोकरी धरली. क्रिमियन झुजांत सिव्हॅस्तपोलाच्या झगड्यांत वांटो घेतलो. शिकप आनी शिश्रणशास्त्र हाचेवयलीं आपलीं मतां प्रत्यश्रांत हाडपाखातीर टॉलस्टॉयान यास्नया पॉल्याना गांवांत 1849 वर्साअ शेतकामत्यांच्या भुरग्यांखातीर शाळा काडली. तशेंच, ’यास्नया पॉल्याना ’ ह्या नेमाळ्यांत बरेच लेख बरयले. ताचे आपजिणेच्या ग्रंथत्रयीचे पयलो वांटो घेत्सत्व(चायल्डहूड) ही 1852त उजवाडायल्ली टॉलस्टॉयाची पयली लेखनकृती. उपरांत 1854त ओत्रोचिस्त्व(बॉयहूड) आनी 1856त यूनस्त् (यश) असो दुसरो आनी तिसरो वांटो उजवायलो. तशेंच उत्रो पमेश्शिका (मॉर्निंग ऑफ ए लॅडलॉर्ड) ह्या पयलींच्या बरपांतूय ताणें चड करून साध्या मनशाची जीण आनी सरदार-जमीनदार हांचेकडेन जावपी ताचो संघर्श चितारपाचेरूय चड ब्भर दिला. क्रिमियन झुजांत ताणें वांटो घेतिल्ल्यान आपल्या सिवास्तोपल्सकीये रस्काझी(सिव्हॅस्तपोल स्टोरीस) हातूंत त्या झुजाचें वर्णन बरोवपाक ताका चड आदार मेळ्ळो. 1863 वर्सा बरयल्ले ताच कझाकी (कॉलेक्स) हे कादंबरींतूय हेंच खाशेलेपण दिसता.1863 ते 1869 ह्या काळांत टॉलस्टॉयान, नेपोलियनाकडेन जाल्यार झुजाचे फाटभुंयेवयली आपली राश्ट्रिय म्हत्वाची कादंबरी व्हय्ना इ मीर् (वॉर अँड पीस) बरयली. हातूंत 1805 ते 1825 ह्या इतिहासीक नदरेन म्हत्वाच्या काळांतल्या रशियन मनशाचें चित्र पितारला. उचेंल्या लिकांचो अहम् ,सुवार्थ ,नीच वृती आनी सामान्य जनतेचो देशाभिमान खर पणान जाणवता. 1875 ते 1877 ह्या काळांत ताणें टॉलस्टॉय अँना केरनिना ही कादंबरी बरयली. सरदार घराण्यांत जल्मल्ल्या पूण महत्वाकांश्री आनी वैयक्तिक अहंभावना पोकरिल्ल्या उच्चभ्रू समाजाच्या ढोंगी नीतीमत्तेआड,झूजपी अँना हे रशियन बायलेची काणी हे कादंबरेंत आसा. एक आवय आनी एक मोगिका ह्या नात्यांक लागून तिच्या मनांत जावपी झुजाचें मन हालोवपीचित्र ताणें तशें पितारलां. ताची तिसरी म्हत्वाची कादंबरी वस्क्रिसेनिये (रॅझरॅक्शन) ही 1899 वर्सा उजवाडा आयली. हातूंत विचरीक गोंदळ आसलो तरी वास्तव चितारपी ती एक अप्रतीम नमुनो जावन रावल्या. कठोर आनी नैतिक न्यायपद्दतीकडेन जोडिल्ल्या मुळाव्या प्रस्तांक हातूंत सुटावे करपाचो यत्न टॉलस्टॉयान केला.
