"रेल्वे" च्या आवृत्तींत अंतर
Content deleted Content added
imported>Pritam barve No edit summary |
imported>Pritam barve No edit summary |
||
20 वळ :
जर्मनींत वाफेच्या इंजिनाचो उपेग करपी पयली रेल्वे वेवस्था 7 डिसेंबर 1835 दिसा न्यूरेंबर्ग आनी एष्यूर्ट ह्या. शारांत चालू जाली. ऑस्ट्रिया हंगेरींत पयली रेल्वे परिवाहन वेवस्था 1837त सुरू जाली. एकुणिसाव्या शतमानाचे सुरवातीकच अमेरिकेच्या संयुक्त संस्थानांत रेल्वेमार्गान येरादार करपांत सुरवात जाल्ली. 1813 च्या सुमाराक ऑलिव्हर एव्हान्झ ह्या संशोधकान न्यूयॉर्कासावन फिलाल्डेल्फिया मेरेन रेल्वे मार्ग बांदपाची येवजण आंखली, पूण तातूंत ताका प्रतिसाद मेळ्ळोना. जॉन स्टिव्हेन्सन हाणें न्यू जर्सींतले आपले खासगी जमनीचेर सुमार 0.8 मी. लांबायेचो वाटकुळो रेल्वेमार्ग बांदून ताचेर ताणें तयार केल्ल्या वाफेच्या इंजिनाची 1825 वर्सा यशस्वी चांचणी घेतली. रेल्वे परिवहनाचें मुळावण घालपी अमेरिकेंतली ही पयलीच रेल्वे वेवस्था आशिल्ली. 1830 वर्सा वॉल्टिमोर अँड ओहायओ रेलरोड कंपनीन अमेरिकेंतली पयली रेल्वे परिवहन वेवस्था सुरू केली.
इ.स. 1830 – 90 : 1830 उपरांत 20-25 वर्सांच्या काळांत संवसारांतल्या सगळ्या देशांनी अशे तरेच्यो रेल्वे अस्तित्वांत आयल्यो. 1870 म्हळ्यार रेल्वे परिवहन ही एक संवसारीक अस्तित्व आशिल्ली गतिमान वाहतूक वेवस्था म्हणून सर्वमान्य जाली. उद्येगीक युगाचे सुरवेकच यंत्राचोय सोद लागिल्ल्यान रेल्वेचें संयोजन जावपाक बरो उपेग जालो. तशेंच रेल्वे परिवहन वेवस्थेचो उद्देगिकरणाचो विस्तार जावपाक हातभार लागलो.
संवसारांतली पयली रेल्वे सुरू करपी इंग्लंडांत 15 वर्सांच्या काळांत 2100 किमी. रेल्वेमार्ग कार्यान्वित जाले. देशांतल्या सगळ्या वेवस्थांनी रेल्वेमार्गखातीर 4’ 81/2 (1.436मी) ही सर्वमान्य रुंदाय (स्टँडर्ड गेज) घेतली. तरी इंगलंडाच्या द ग्रेट वॅय्टर्न हे रेल्वे वेवस्थेन आय.के.ब्रुनेल ह्या अभियंत्याचे सुचोवणेप्रमाण आपल्या लोहमार्गाची रुदांय 7’ (2.1 मी.) दवरपाचें थारायलें. पूण जेन्ना देशभर प्रमाणभूत लोहमार्गाचो प्रसार जालो. तेन्ना ग्रेट वॅस्टन रेल्वे वेवस्थेक हेर रेल्वेमार्गाकडेन संबंद जोडपाखातीर आपलोय रेल्वेमार्ग स्टँडर्ड दवरचो पडलो. युरोपांतल्या चडशा देशांतल्या रेल्वे वेवस्थांनी रेल्वेमार्गाची सर्वमान्य रुदांय आपाणायली.
|