"आसाम" च्या आवृत्तींत अंतर

Content deleted Content added
203 revisions imported: Importing from Incubator
Wikipedia python library
59 वळ :
आसामांत चित्रकलेचीय परंपरा आसा. चवदाव्या-पंदराव्या शतमानांत, शंकरदेवाच्या नाटकांच्या पड्ड्याखातीर देव-देवकांचीं चित्रां रंगयताले. ‘गीतगोविन्दम’, ‘भागवतपुराण’ ह्या ग्रंथांच्यो जायत्या जाणांनी ज्यो हस्तलिखीत प्रती तयार केल्यो, तांचेर चित्रां काडपाक चित्रकारांमदीं सर्त लागताली.
 
=== शिक्षणः ===
आसाम साक्षरतेच्या मळार मागाशिल्लो आसा. 1971 त साक्षरतेचें प्रमाण 28.8% आसलें. दादल्यां भितर हें प्रमाण 36.7% तर बायलां भितर 18.91 % आसलें. एप्रिल 1978 त आसाम सरकारान धावे मेरेनचें शिक्षण फुकट केलें. 1978-79 मेरेन आसामांत 24,615 मुळाव्यो शाळा आसल्यो. ते बायर 137 कॉलेजी, 3 वैजकी महाविद्यालयां, 3 अभियांत्रिकी महाविद्यालयां, 1 शेतकी विश्वविद्यापीठ (जोरहाट), दिब्रुगढ विश्वविद्यापीठ (दिब्रु) गुवाहटी विश्वविद्यापीट (गुवाहटी) हीं विश्वविद्यापीठां सांबाळटात.
=== भाशा आनी साहित्यः ===
65 वळ :
 
असमिया साहित्याचे, सादारणपणान स काळखंड कूं येताः-. 1. वैष्णव पयलींचो काळखंड (1250 ते 1500) 2. वैष्णव काळखंड (1501 ते 1650) 3. आहोम वा गद्द बुरूंजी काळखंड (1651 ते 1826) 4. आर्विल्लो काळखंड (1827 ते 1920) 5. राष्ट्रीय पुरुत्थापनाचो काळखंड (1921 ते 1947) आनी 6. स्वातंत्र्या उपरांतचो काळखंड (1947 आनी उपरांत).
=== वैष्णव पयलींचो काळखंड (1250 ते 1500): ===
आसामी भाशेंत साहित्य रचणुकेचो आगंभ तेराव्या शतमानांत जालो. ह्या काळांतलें साहित्य काव्यांक रचलें. पौराणिक कथा हो ताचो मूळ गाभो आसलो. हरिवर विप्राटी लवकुशर झूज आनी बुब्रवाहनर झूज हीं दोन दीर्घ आख्यानपर काव्यां, हेमसरस्वतीन बरयल्लीं ‘प्रल्हाद चरित्र संवाद’ आनी ‘हरगौरीसंवाद’ हीं काव्यां,रुद्रकंदिलान केल्लो महाभारताच्या द्रोणपर्वाचो अणकार, माधव कंदलीन रसाळ भाशेंत बरयल्लें रामायण, ही आसामी साहित्यांत पडिल्ली मोलाची भर आसली. देवदेवतांची व्हडवीक गावपी ‘पांचाली’ नांवाचो काव्य प्रकार ह्या काळखंडात आपली खाशेली सुवात निर्माण करून आसलो. ‘पांचाली’ काव्यांत सुर्वेक कथनात्मक भाग. मदीं भावगीतात्मक भाग आनी निमणें परतून कथनात्मक भाग आस्पावतालो. ह्या काव्य प्रकारांत दुर्गावर हाणें ‘गीतिरामायण’ आनी ‘बेउला आख्यान’, पीतांबर कवीचें ‘उषा परिणय’ आनी ‘नलोपाख्यान’ आनी मंकर हाचें ‘पद्मपुराण’ हीं काव्यां मुखेल आसात. ह्या काव्यांत जायतीं भावगीतां आयिल्लीं आसून रागदारी संगीताच्या चालीर तीं गायतात.
=== वैष्णव काळखंड (१५०१ ते १६५०): ===
वैष्णव पंथाच्या पुनरुज्जीवनाच्या ह्या काळांत आसामी साहित्याची भरभराट जाली. ह्या काळांत निर्माण जाल्ल्या साहित्याचे फुडल्या भागांत करूं येतात. काव्यः 1. आर्ष महाकाव्यां आनी पुराणांचे अणकार 2. महाकाव्य आनी पुराणांचे अणकार 3. भक्तिप्रेरित अप्रुपांच्यो कथा ४. नाटकां 5. उदात्त भाव आशिल्लीं आनी रागदारीत बसयल्लीं गीतां ६. संतचरित्रमाला.
=== गद्यः ===
93 वळ :
 
1809 त ‘जोनाकी’ नांवाचें म्हयनाळें सुरू जालें. तातुंतल्यान आसामी साहित्यांत स्वच्छंदतावादी विचारप्रणाली मूळ धरपाक लागली. त्या म्हयनाळ्यांतल्यान त्या काळांतले साहित्यीक बरेंच गाजले.
=== राश्ट्रीय पुनरुत्थानाचो काळखंडः (1921 ते 1947): ===
ह्या काळांतल्या साहित्यीकांनी खास करून सैम, मोग आनी सोबीतकाये वांगडाच देशभक्ती, राश्ट्राची जागृताय आनी समाजाची सर्वांगीण उदरगत ह्या विशयाक हात घालो. काव्याच्या मळार बिनंदचंद्र बरुआ, डिंबेश्वर नेओग, अतुलचंद्र हझारिका, आनंदचंद्र बरुआ, गणेशचंद्र गोगोइ आऩी देवकांत बरुआ हांचो मुखेल वांटो आसा. अतुलचंद्र हझारिका, दैबचंद्र तालुकदार, नकुलचंद्र भूयन, कमलानंद भट्टाचार्य आनी ज्योतिप्रसाद आगरवाला हांणी नाट्यलेखनाच्या मळार म्हत्वाचो वावर केलो. ज्योतिप्रसाद आगरवालाची ‘शोनित-कुवारी’, ‘कारेगर लिगिरी’ आनी ‘रुपालिम’ हीं नाटकां कलेचे नदरेन अप्रुप मानतात. आसामी कादंबरींत ह्या काळांत मोलाची भर घालप्यां मदीं रजनिकांत बार्दोलॉय,दैबचंद्र तालुकदार, दंडिनाथ कलिता हांचो आस्पाव जाता. ह्या कादंबरीकारांनी वयल्या पांवड्याची साहित्य-निर्मणी केली.
===स्वातंत्र्या उपरांतचो काळखंड (1947 उपरांत): ===
स्वातंत्र्या उपरांतच्या काळांत आसामी साहित्याची नेटान उदरगत जाली. नव्या विचारींचे सर्जनशील कवी, नाटककार आनी कादंबरीकार साहित्यांत नवो प्रयोग करपाचे इत्सेन मुखार आयले. नव्या प्रकाराच्या प्रतीकात्मक काव्यांचो प्रयोग करप्यांमदीं हेमकांत बरुआ हाची सुवात वयर आसा. नवकांत बरुआ, (1926), हरी बरकाकती (1927), सैयद अब्दुल मलीक, होमेन बरगोहाईन, महेंद्र बोरा, दिनेश गोस्वामी, नीलमणी फूकन (धाकटो), केशव महंत, बीरेश्वर बरुआ, महीम बोरा हे ह्या काळखंडातले नामनेचे कवी जावन आसात. ह्या काळांत नवकाव्याचे उदरगतीक हातभार लावपाचो वावर ‘रामधेनी’ (1951) ह्या म्हयनाळ्यान केला.
 
110 वळ :
सन १९५६,१९५७,१९५८,१९५९,१९६३,१९६५,१९७१,१९७३ वर्सा, हे भाशेंत कोणाकूच रपस्कार मेळूंक ना.
 
===म्हत्वाचीं थळां: ===
मालिगांव हांगा आशिल्लें भारतीय रेल्वेच्या उत्तर-पूर्व विभागाचें केंद्र, आसामाचें सगळ्यांत व्हड शार गुमाहटी, काझीरंगा आनी मानस अभयारण्यां, पोरन्या आहोम राजवटीची राजधानी जोरहाट,'च्या'चें नगर दिहब्रुगढ, तागाची बाजारपेठ सिल्वर हीं आसामांतलीं म्हत्वाचीं थळां आसात.
 
"https://gom.wikipedia.org/wiki/आसाम" चे कडल्यान परतून मेळयलें