"पंचांग" च्या आवृत्तींत अंतर

'''पंचांग''' कालगणनेचें दिसागणीक कोश्टक दिवपी पुस्तक. तीथ, वार, नक्षत्र, योग आनी करण ह्या काळमापनाच्या पांच आंगांवयल्यान (घटकांवयल्यान) ह्या पुस्तकाक पंचांग अशें नांव पडलां. सूर्य, चंद्र आनी धर्तरी हांचे गतीच्या संदर्भात कालगणन आनी काळनिर्देशन करप हें पंचांगाचें मुखेल काम आसता. हाचेच जोडयेक मळबांतल्या गि-यांचे घुंवप, ताचे मदलें अतर आनी थळावे अक्षांश-रेखांश आनी ताचे वेळापढक दाखोवपाचें काम पंचांग करता. तेभायर घि-यांचेर आदारीत असो शुभ-अशुभ योग, (वेळ) दाखोवप जाता. अशे रितीन धर्मीक, शास्त्रीय ग्रंथ समजप जाता. पंचांगांत खगोलशास्त्र आनी ज्योतिशशास्त्र हांची सांगड घाल्ली आसता.<ref>कोंकणी विश्वकोश, संपादक - तानाजी हळर्णकार, [[गोंय]] विद्यापीठ, ताळगांव</ref>

आदल्या तेंपार जेन्ना यज्ञ वा हेर धर्मीक कार्या जातलीं तेन्ना तांच्या येसाखातीर म्हूर्त (बरी वेळ) पळोवपाची प्रथा सुरू जाली. अमुकूच अशा ग्रहयोगांत (काळांत) केल्लें कार्य सफल जाता आनी ताचें पुण्य मेळटा ह्या भावार्थावयल्यान कालमापनाची कल्पना मुखार आयली आनी हातूंतल्यान फुडें पंचांगाची संकल्पना तयार जायत गेली. पंचांगाची बसका चंद्र, सूर्य आनी धर्तरीपंचांगाची बसका चंद्र, सूर्य आनी धर्तरी हांचे गतीचेर आदारीत आशिल्ल्यान पंचांगाच्यो तीन पद्दती अस्तित्वांत आयल्यो. पुरायपणान चंद्रगतीचेर आदारील्ली ती चंद्र पद्दत (मुसलमानी पंचांग), पुरायपणान सूर्यगतीचेर आदारिल्ली ती सौर पद्दत (क्रिस्ती कॅलेंडर) आनी चंद्र तशेंच सूर्य हांच्या दोगांयचे गतीचेर आदारिल्ली ती चांद्र-सौर पद्दत (हिंदू पंचांग). पंचांगाचे दोन प्रकार आसात.