"आशिया खंड" च्या आवृत्तींत अंतर

 

'''आशिया खंड''' क्षेत्रफळान आनी लोकसंख्येन जगांतलो पयलो खंड. पृथ्वीच्या 11% वाठाराचेर आनी वट्ट भुंयेच्या 33% वाठाराचेर पातळ्ळा. जुव्यांसयत क्षेत्रफळ 4,46,00,850 चौ. किमी. लोकसंख्या इ.स. 2000 वर्सामेरेन 3,40,00,00,000 चेर पावतली. विषुववृत्ताच्या एक अंश उत्तरेवटेन जंय आशियाचो मलेशिया वाठार येता, थंयसावन रशियाच्या केप चेल्यूस्किनमरेन (78° उत्तर) आशियाचो दक्षिण-उत्तर भुंयेचो सलग वाठार आनी उदेंत-अस्तंत वाठार 26° उदेंतसावन 170° अस्तंत मेरेन आसा. आशियाचो मदलो वाठार म्हासागरासावन सुमार 3,200 किमी. परस पयस आसा. सूर्य उदेवपा वटेनचो म्हूण ग्रीकांनी ह्या खंडाक ‘ आसू ’हें नांव दिल्लें, तेंच मुखार आशिया जालें. हांगा जगांतलें सगळ्यांत ऊंच दोंगराचें तेमक (एव्हरेस्ट), सगळ्यांत चड खोलायेची भूंय (मृत दर्या- Dead Sea) सगळ्यांत चड तापमानाचें

ठिकाण (जेकबाबाद), सगळ्यांत उण्या तापमानाचें ठिकाण (व्हर्कोयान्स्क), सगळ्यांत चड पावसाची नोंद जाल्लें ठिकाण (चेरापुंजी), सगळ्यांत उणो पावस. पडपी ठिकाण, चडांत चड दाट लोक रावपी सुवाती (इंडोनेशिया, चीन, भारत) आनी सगळ्यांत उणे लोक रावपी सुवाती (वाळवंटां, सायबेरीया) अशीं खाशेलेपणां आसात. जगांतल्या मनशाची आनी धर्मांची उत्पत्ती आशिया खंडांत सगळ्यांत पयलीं जाली अशें मानतात. आशिया खंडाचे उत्तर दिकेक आर्क्टिक म्हासागर आनी दक्षिणेक हिंद म्हासागर आसा. अस्तंतेवटेनचो अरबी दर्या, तांबडो दर्या आनी सुएझ कालवो हांकांलागून आशिया आनी आफ्रिका वेगळे जाल्यात. उदेंतेवटेन कॅमचॅट्का जुंव्यांचो चोमो, कुरील, सकालीन जुंवे, जपान, रिवक्यू, कोरिया, फिलीपीन्स आनी इंडोनेशिया हांकांलागून पॅसिफिक म्हासागराचे ओरवोट्स्क, जपान, उदेंत चीन, दक्षिण चीन आनी इंडोनेशियाचे दर्या वांटे मदल्यामदीं बंदिस्त जाल्यात.