"कुचिपुडी नाच" च्या आवृत्तींत अंतर

 

कुचिपुडी नाचांतल्या कलाकारांची रंगभूषा सादीच आसता. पुरुषपात्रां धोतर, जाकीट तशेंच कांय अलंकार आणी मुकूट घालतात. स्त्रीपात्रांचो भेस साडी पोलको असो सादोव आसता. बायलां अलंकार आनी दागदागिने वापरतात. तातूंत लांब सोडिल्ले विणयेचेर जो दशावतार पटो वा नखेत्रपटो बसयल्लो आसता, ताका प्रतीकात्मक अर्थ आसा. ह्या पट्याचो वयलो भाग चार अलंकारांनी सोबयल्लो आसून तो चार वेदांचें प्रतीक अशें मानतात. पट्यासकयले तीन घोंस त्रीभुवनाचें प्रतीक जाल्यार दरेका घोंसाभोंवतणी ल्हानल्हान आनीकूय तीन घोंस आसतात, तें नवग्रहांचें प्रतीक अशें मानतात. विणयेवेलो हो नखेत्रपटो लांकडी आसून ताचेर भांगरापटो मारिल्लो आसता. हो नखेत्रपटो म्हळ्यार विश्वाचें एक प्रतीक अशें मानतात. हो नखेत्रपटो सत्यभामा आपले विणयेचेर घालता. सत्यभामा हो एक ‘जीव’ (आत्मो) आनी आपले विणयेचेर घालता. आनी तिणें घाल्लो नखेत्रपटो म्हळ्यार जीवाभोंवतणचें विश्व, असो हाचो खोल अर्थ आसा.

ह्या नखेत्रपट्याच्या अलंकाराविशीं एक आख्यायिका सांगतात, ती अशी: देव आनी दानवांक अमृत वांटपावेळार भगवान विष्णून मोहिनीचें रूप धारण केलें, तेन्ना ताणें हो अलंकार परिधान केल्लो. मोहिनीन परतें विष्णूचें रूप घेवन कांय युगांउपरांत भगवान विष्णून जेन्ना कृष्णाचो अवतार घेतलो तेन्ना ताणें जो नखेत्रपट्याचो अलंकार सत्यभामेक दिलो.

कुचिपुडी कलेंत नखेत्रपट्याच्या अलंकाराक म्हत्वाची सुवात आसा. ‘भामाकलापम्‌’ नाचप्रकार सुरू जातकच सत्यभामा पड्ड्याचे एके वटेन उबी रावता आनी नखेत्रपटो आशिल्ली आपली केंसाची लांब विणी लोकांक दिसतली अशे तरेन पड्ड्याचे दुसरे वटेन सोडटा. प्रेक्षकांमदल्या खंयच्याय कलाकाराक, सत्यभामेचें सवंग करून माचयेवेले सत्यभामेवांगडा सर्त करपाखातीर हें एक जाहीर आव्हान आसता. हें आव्हान स्वीकारून तातूंत कोणूय जैतिवंत जालो जाल्यार ताका सत्यभामेचे विणयेवयलो नखेत्रपटो इनाम म्हूण फाव जाता. कुचिपुडी नाच परंपरेंतलो हो वांटो म्हळ्यार एक खाशेलेपण जावन आसा.

कुचिपुडी नर्तकांचे अलंकार ‘पुंगू’ लांकूड, ‘बडीदा’ लांकूड आनी हेर लांकडांपसून तयार केल्ले आसतात. बायलां नर्तक वट्ट ३२ वेगवेगळे अलंकार घालतात जाल्यार दादले नर्तक तलवार, गदा आनी रूपडें मेळून वट्ट १० अलंकार घालतात.

कुचिपुडी नाचप्रकारांतल्या मुखेल नर्तकांनी कोराडा नरसिंहराव, सत्यनारायण शर्मा, इंद्राणी रेहमान, यामिनी कृष्णमूर्ती, रीतादेवी हांचो आस्पाव जाता. लक्ष्मीनारायण शास्त्री, चिंता कृष्णमूर्ती हे कुचिपुडीच्या मळावेले नामनेचे सुरू जावन आसा.

<ref>https://wikisource.org/wiki/Index:Konkani_Viswakosh_Vol1.pdf</ref>

<references/>

[[Category:!Main category]]