"महाराष्ट्र" च्या आवृत्तींत अंतर

Content deleted Content added
imported>Pritam barve
No edit summary
imported>Pritam barve
No edit summary
58 वळ :
महाराष्ट्रांत खनीजसंपतीचे सांठे कमी प्रमाणांत आसात. हांगाच्या कांय जिल्हयानी बॉक्सायट, तांबें, चून्याखडी, सिलीकी आनी मिठाचे सांठे कमी प्रमाणांत सांपडटात. भंडारी नागपूर आनी चंद्रपूर जिल्हयानी फातरी कोळशाचे सांठे आसात. मुंबयचे उत्तर दर्यादेगेर खनीज तेल काडटात.
 
महाराष्ट्र राज्याक अरबी दर्याची व्हड दर्यादेग लाबिल्ल्या कारणान हांगा नुस्तेमारी वेवसायाक चड म्हत्व आसा. हांगाच्या दर्यात नुस्तें आनी नुस्त्यासावन तयार केल्या पदार्थांची भारताच्या हेर भांगांनी आनी परदेशांत निर्यात जाता.
 
महाराष्ट्रांत जलविधुत तयार जाता. भारतांलें सगळ्यांत पयलींचे अणूकेंद्र तारापूर हांगा आसा. मुंबय हें भारताचें फिल्म इंडस्ट्रीचें केंद्र आसा.हाका लागून मुंबय शार बॉलीवूर्ड हया नावान जगभर प्रसिध्द आसा. सैमीन सोबीतकय, इतिहासीक वेस्तू, आर्विल्ली बांदावळ, संग्रहालयां, राश्ट्रीय उधानां ,तीर्थक्षेत्रां आनी धर्मीक सुवातींक लागून महाराष्ट्रांत दर वर्सा हजारावी भोंडेकार येतात.
 
राज्य अर्थीक सर्वेकक्षण १९९१-९२च्या नियाळा प्रमाण उद्देगधंधाच्या मळार महाराष्ट्र हें भारतांतलें एक मुखेल राश्ट्र आसा. हया नियाळाप्रमाण भारतांतल्या वट्ट उत्पादनांत महाराष्ट्राचो सुमार २२ वांटो आसा.आधुनिक येरादारीचीं साधनां, व्हडले बंदर, वेगवेगळेया क्षेत्रांतसगळ्या प्रकाराचे तंत्रज्ञ,भारतांलो सगळ्यांत व्हड द्रव्य आनी भांडवळ बाजार हया सगळ्यांक लागून महाराष्ट्राचे राजधानी मुंबय हें भारतांले मुखेल वेपारी आनी उद्देगी केंद्र आसा.मुंबय शार आनी बोंवतणच्या प्रदेशांचो उद्देगीक विचार व्हड प्रनाणांत जाल्लो आसा. हया कारखानदारी क्षेत्रांत राज्यांतल्या वट्ट उत्पादनातलें सुमार ७८ उत्पन्न निर्माण जाता. नागपूर , औरंगाबाद, सोलापूर , आनी कोल्हापूर शारांनी उधेगधंधाचीं वाड नेटान जायत आसा. महाराष्ट्रांत उपऊोग्य. वस्तू,रसायनीक द्रव्यां आनी भांडवली वस्तूच्या उत्पीदनांत नेटान वाड जाल्ली आसा.अलेक्ट्रॉनिकि हो हांगाचो सगळ्यांत नेटान वाडपी उधेग. बारीक बारीक हत्यारां ,ल्हान ल्हान घरगुती, आनी शेतवडींत उपेगी पडपी वस्तू, विंगड विंगड उधेगांक लागपी विजेची आनी हेर यंत्रसामुग्री, मोटारी आनी तामचे सुटे भाग,डिझलाचेर चलपी इंजीनां, सारें, रबर,साखर,-प्लास्टीक वस्तू आनी फार्मास्यूटीकल हीं महाराष्ट्रांत जावपी मुखेल उधेगीक उत्पादना आसात. सूत आनी कापडनिर्मिती हो महाराष्ट्रांतलो आदलो आनी व्हडलो उद्देग जावन आसा.देशाच्या निर्यात वेपारांत महाराष्ट्राच्या उधेगीक उक्पादनांक म्हत्वाची सुवात आसा. गांवगिऱ्या भागांतली बेकारी उमी करपाखातीर आनी शेतवडींत गर्दी करप्यांक वावर दिवपाखातीर ग्रामीण उद्देगधंधांक उत्तेजन दिवपाचें धोरण महाराष्ट्र सरकारान आपणायलां.खागी, लोकर,रशमी धागे तयार करप, चामड्याच्यो वस्तू, बांबूकाम,दोरकाम, गोड आनी ल्हान ल्हान आयदनां तयार करप हांगाचे मुखेल ग्रामोद्दोग.
 
येरादारी आनी संचारण‌ः भारतांलो पयलो लोहमार्ग १८५३त मबाराष्च्रांत मुंबय-ठाणें असो सुरू जासो. उपरांत विसाव्या शेंकड्यां ते सुर्वेक ब्रिटीश सरकारान नगदी पिकांचें उत्पादन चड आशिल्ल्या भागांनीच लोहमार्ग बांदिल्ले. सधा महाराष्ट्र राज्याचे लोहमार्ग भारतांल्या हेर मुखेल शारांक जोडल्यात ते अशेः १ मुंबय-दिल्ली १-हो मार्ग मुंबय-कल्याण-मनमाड-भुसावळ मार्गांतल्यान मध्यप्रदेशक आनी उतर प्रदेशेक राज्यांतल्यान नवी दिल्ली कडेन वता. २ मुंबय दिल्ली ११- हो अस्तंत दर्यादेगेंतल्यान सुरत-बडोदा-राजस्थान राज्यांतल्यान मुथूरेकसावन दिल्लीक वता. ३ मुंबय -कलकताः हो लोहमार्ग मुंबय-कल्ल्याण -भुसावळ- अकोला- वर्धा-नादपूर-गोंदियासावन मध्याप्रदेश-बिहार-अस्तंत बंगाल हया राज्यांतल्यान कलकत्याक पावता. ४ मुंबय मद्रासःमुंबय-पुणें-दौड-सोलापूर आनी मुखार कर्नाटक-आंध्र प्देश राज्यांतल्यान मद्रसार वता. सधाक कोंकण रेल्वेमार्गावरवीय महाराष्ट्राची हेर राज्यांकडेन येरादारी चलता.
 
राज्याक व्हड दर्यादेग लाबिल्ली आसून हांगा ल्हान व्हड सुमार ४८ बंदरां आसात. हांतूंतलें मुंबय बंदर हें सगळ्यांत व्हड आनी अर्थीक नदरेन खूब म्हत्वाचें आसा. मुंबय बंदराक आंतरराश्ट्रीय बंदरांभितर मानाची सुवात आसून भारताचो चडसो परकीय वेपार ह्या बंदरांतल्यान जाता. तशेंच मुंबय हें नौदलाचें म्हत्वाचें बंदर आसा. मुंबय-गोंय अशीं कोंकणपट्टींतलीं बंदरा घेवपी जहाज-येरादारी एकातेंपार खूब तेजींत चलताली.
 
मुंबय हांगा आंतरराशट्रीय आनी वायुसेना वेमानतळ आसात. पुणे, नागपूर,आनी औरंगाबाद हांगा आंतरदेशीय आनी वायुसेना विमानतळ आसात. जुहू,सोलापूर,कोल्हापूर,आनी नासिक हांगा केंद्रशासनाचे विमानतळ आसात.कराड, नांगेड,उस्मानाबाद,धुळे,रत्नागिरी हांगा राज्शासनाचे, शासकीय, वायुसेना आनी खजगी विमानतळ आसात.
 
भारतांत गांवगिऱ्या वाठारांनी फरती टपालसेवा सगळ्यांत पयलीं महाराष्ट्रांत सुरू जालीं. मुंबय हें देशी आनी परदेशी टपालसेवा दिवपी सगळ्यांत पोरने आनी व्हड केंद्र आसा.भारतांतलें सगळ्यांत व्हडलें तार कार्यालय मुंबय हांगा आसा.टेलेक्साचीसो. मुंबय, पुणें. नागपूर, नासिक, कोल्हापूर ,अमरावती औरंगाबाद आनी अमळनेर हांगा आसा. राज्यांतल्या मुंबय, औरंगाबाद ,जळगांव,नागपूर, परभरणी,पुणें रतनागिरी आनी सांगली ह्या शारांनी आकाशवाणीं केद्रां आसात. विवीध भारतीच्यो कार्यावळी मुंबय केंद्रांवयल्यान प्रासारित जावन पुणें, नागपूर आनी पणजी ‍गोंय हांगाच्यान पुन-क्षेपती जातात.मुंबय हांगा २ ऑक्टोबर १९७२ ह्या दिसासावन दूरदर्शन केंद्र सुरू जालें.
 
लोक आनी समाजजीणः महाराष्ट्रांत वेगवेळ्या धर्माचे आनी झातीचे लोक रावतात.राज्यांत हिंदूंचें प्रमाण चड आसात. ८१.४०. तशेंच अल्प संख्येंत सांपजपी मुसलमान, पारसी, बौध्द, जैन , क्रिस्तांव आनी शीख धर्माचेय लोक हांगा आसात.दलित लोकांभितर म्हार, मांग, चांभार आनी ढोर लोकांचो आस्पाव जाता. ह्या लोकांभितरूय साबार पोट जाती आसात.नागरी तशेंच गांवगिरें जिणेसावन पुरायपणान प.स आश्ल्ले आनी रानांत हेडपी गोंड, भील्ल, वारली, गोवरी, कातकरी, ठाकूर आनी कोरकू हयो आदिवासी जमातीय हांगा आसात.
"https://gom.wikipedia.org/wiki/महाराष्ट्र" चे कडल्यान परतून मेळयलें