"मोहेंजोदडो" च्या आवृत्तींत अंतर

नागरी वसतीच्या घराभायर 11मी.लांब, 7मी.रूंद आनी 2.5मी. खोल विटांनी बांदिल्लें न्हाणीघर आसून ताचे भोंवतणी वरांडो आनी कपडे बदलपाक स्वतंत्र कुडी आसात.तेभायर थंय धान्याचो एक व्हड गुदांव,71मी. लांब आनी 23मी.रूंद जायत्यो कुडी आशिल्ली इमारत, कितलेशेच खांबे आशिल्लो व्हड मंडप आनी मजुरांच्यो चाळी हीं वास्तू वैशिश्टां उल्लेख करपासारकीं आसात. वसतीचे सात कालखंड जाल्ले आसले तरी वसतीची रचणूक आनी खाशेलपणां तशातशीं उरल्यांत.हाचेवयल्यान मोहेंजोदडो हांगा शिस्तबध्द आनी वंशपरंपरागत आयिल्ली सत्ता आसींक जाय, अशें म्हणूं येता. हडप्पा आनी मोहेंजोदडो हीं दोनूय नागरी संस्कृतायेचीं केंद्रां आशिल्ल्यान एकूच सत्तेच्यो त्यो दोन राजधान्यो आशिल्ल्यो, अशें कांय विव्दानांचें मत आसा.

 

 

हांगाचे लोक वेगवेगळे भांगराचे अलंकार वापरताले. ते भायर वेगवेगळ्या मोलादीक फातराचे, स्टिअटाइट आनी फियान्सचे मणी वापरताले. कांय फातरांच्या मणयांचेर धावो वा काळो रंग भरून नक्षी काडिल्ल्याचें मेळ्ळां. तेभायर मातयेचीं तरेकवार खेळणी आनी मूर्ती मेळ्ळ्यात. तातूंतलीं कांय खेळणीं अशीं आसात, जातूंत दोरी वा बडी घाल्यार त्या खेळण्याची मान हालोवं मेळटा.थंय तांब्याचीं शिन्नी, कुऱ्हाड, चाकू, कानवेत, गिरमीट आदी हत्यारां आनी तांब्याचीं आयदनांय वापरांत आशिल्लीं. मोहेंजोदडो हांगाचे वसतीचो नाश कसो जालो हाचेविशीं विव्दानांत एकमत ना.व्हीलर हाच्या मतान हांगा खूब व्हड कत्तल जाली आसूंक जाय. हांगच्या जिन्यांनी लेगीत मडी मेळळ्यांत.ताचेवयल्यान मोहेंजोदडो हांगा अचकीत हल्लो करून तांची कत्तल जाली आसूंक जाय. भूयकांप वा तत्सम सैमीक अरिश्टांवरवीं हांगचें जिवीत नश्ट जालें आसूं येता अशेंय एकमत आसा. मोहेंजोदडोच्या कालखंडाविशीं वेगवरगळीं मतां मेळटात. पूण हांगा मेळिल्ल्यो मुद्रा, रंगीत नक्षीकाम केल्ले फियान्सचे मणी,ब्राँझाच्यो कुऱ्हाडी हांचो मध्यउदेंतेंतल्या वेगवेगळ्या सुवातींच्या उत्खननांत सांपडिल्ल्या पुराव्यांकडेन मेळ घाल्यार मोहेंजोदडोचे संस्कृतीचो काळ इ.स. आदीं तिसरें सहस्त्रक अशें सांगतात.