सवाई गंधर्व
सवाई गंधर्वरामचंद्र गणेश कुंदगोळकर हांचो जल्म 19 जानेवरी 1886 दिसा धारवाडा लागी आशिल्ल्या कुंदगोळ गावांत जालो. ताच्या घरांत संगिताची विशेश अशी आवड नासली. ताजो बापूय गणेश सौशी हो स्थानीक जमीनदारा कडेन कारकून आशिल्लो.
जल्म
बदलरामचंद्र गणेश कुंदगोळकर हांचो जल्म 19 जानेवरी 1886 दिसा धारवाडा लागी आशिल्ल्या कुंदगोळ गावांत जालो. ताच्या घरांत संगिताची विशेश अशी आवड नासली. ताजो बापूय गणेश सौशी हो स्थानीक जमीनदारा कडेन कारकून आशिल्लो.
संगिता विशीं ओड
बदलरामचंद्राक ल्हानपणा सावन रामभाऊ म्हणून वळखताले. ताचें अभ्यासांत लक्ष केन्नाच लागलें ना. पूण संगिता विशीं ओड जबरदस्त आशिल्ली. गळोय बरो आसलो. देखून ताका शिक्षक कविता म्हणपाक सांगताले.
रंगभुमीचेर स्वताचें नांव
बदलरामभाऊन गाणें शिकपाक उस्ताद अब्दूल करीम खान हांच्या मार्गदर्शना खाला सुरवात केली. गायनांतलो अभ्यास पूर्ण केले उपरांत रामभाऊ एके एके नाटक कम्पनींत सामील जाले आनी रंगभुमीचेर तांणी स्वताचें नांव केंलें. लोक तांकां सवाई गंधर्व म्हूणून वळखुपाक लागले. तांणी गायील्लीं मराठी नाटकांतलीं पदां अजरामर जाली किराणा घराण्याची परंपरा सवाई गंधर्व हाणी आपल्या गुरु कडल्यान घेतली आनी शिश्यां गुरु कडल्यान ती फुडें व्हेली.
तांचे कांय शिश्य
बदलतांचे शिश्य गुरु परसूय चड फामाद जाले. पंडीत भीमसेन जोशी, बसवराज राजगुरु, गंगूबाई हांनगल हे तांचे कांय शिश्य. पंडीत भीमसेन जोशी हांणी आपल्या गुरुचे यादी खातीर दर वर्सा सवाई गंधर्व संगीत महोत्सव पुण्यांत सुरू केलो.
अंतरले
बदलतो 12 सप्टेंबर, 1952 दिसा अंतरले. पंडीत भीमसेन जोशी हांणी आपल्या गुरुचे यादी खातीर दर वर्सा सवाई गंधर्व संगीत महोत्सव पुण्यांत सुरू केलो. तांच्या जिणेंतल्यान आमकां खुब किदे शिंकपाक मेळटा. चड करून आपल्या स्वपनाचेर विसवास दवरपाची देख.