सांत आंतोनिची अचर्या
सांत आंतोनिचो जल्म 15 ऑगस्ट 1195 वर्सा लिसबन शारांत जालो. ताचें आवयचें नांव तेरेझा आनी बापायचें नांव वीन्सेंट आसलें. ताचें खरे नांव फेर्नांडो मार्टीन्स आसलें. पूण पाद्रीपणांत भितर आयल्या उपरांत “आंतोन” " ह्या नांवान ताका सगळो लोक वळखूपाक लागलें. सांत आंतोनिची आवय ही देव भिरांतिची मनीस आसली. तिणें सांत आंतोनिच्या काळजांत आंकवार मांयचो मोग रिगयलो. पंदरा वर्साचो आसतना तो पाद्रिपणात भितर सरलो. पयलो तो कॅनन्स रेग्युलर हे संस्थेत भितर सरलो. उपरांत तो फ्रान्सीसकन संघान भितर सरलो.ताचें जिवीत सादें तो कोणाकूच कसलोय आदार दिवपाक फाटी सरनासलो. 13व्या शेकड्यात ताणे आपलो वावर सुरू केलो. ताचो चड प्रमाणात वावर आमकां इटली देशातल्या पादूआ शारांत पळोवपाक मेळटा. पादूआ शारांत चड करून अनभावार्थी (चोर, खूनमारी ) लोक आसले. देखून ताका थंय त्या लोकांक सुदारपाक धाडिल्लो. ताणें पादूआ शारांतल्या लोकांक बऱ्या मार्गार हाडले. निमाणे ताका ह्या शारांत यश मेळ्ळें. ताका लागून सांत आंतोनीक पादूआचो सांत म्हणटात. निमाणे सांत आंतोनीक 13 जून 1231 वर्सा मरण आयलें.[1]
सांत आंतोनिची मुखेल 13 अचर्या
बदलसांत आंतोनिची मुखेल अशी 13 अचर्या आसात आनी आमी ताचेकडेन मागतना आमचेखातीर चौदावें अचर्य कर म्हण मागतात. ताची चडशी मुखेल अचर्या मर्णा पयली आमकां मेळटात. ती अशी आसात.
सांत आंतोन एका पातक्या मनशाची पातकां भोगशिता
बदलएक दीस सांत आंतोन, केल्ल्या पातकाचें प्रायश्चित करूंक जाय म्हूण लोकांक सांगतालो. त्याच वेळार त्या लोकां मदल्या एका पापी मनशाक आपली पातकां जाणवली. उपरांत तो सांत आंतोनी कडेन कुमसार जावपाक गेलो. कुमसाराक तो खूब रडूंक लागलो. हें सगळें पळोवन सांत आंतोनीन ताका समजावन म्हळें “आता तूं घरा वच, तुजी सगळीं पातकां एका कागदार बरोवन म्हाका हाडून दी” अशें ताणे सांगलें. सांत आंतोनीन सांगिल्लें तशेंच ताणे केलें. सगळीं पातकां कागदार बरोवन तो ताचेकडेन घेवन आयलो. कुमसाराक त्या मनशान कागद काडलें आनी सांत आंतोनिच्या हातांत दिलें. सांत आंतोनीन ते कागद आपल्या हातांत घेतलें आनी पळयलें. तो तें पळयना फुडें कागदार जी पातकां बरयल्ली आसली तीं नाच्च जालीं. कागदार कांय ना तें पळोवन तो मनीस भियेंवक लागलो. तेन्ना सांत आंतोनीन म्हळे “ भियेंव नाका तुजी सगळीं पातकां देवान भोगशिली.”
एका मनशान ग्रंथ चोरून व्हेल्लो तो परत हाडलो
बदलसांत आंतोनीन देवाचें शिकवणेचेर एक ग्रंथ बरयल्लो. तो ग्रंथ तो सदांच आपल्या सांगांता दवरतालो. आपूण वता थंय देवाचें बरें उतर त्या ग्रंथाच्या आदारान लोकांमेरेन पावयतालो. एक दीस जेन्ना सांत आंतोन आपल्या कुडींत सावन भायर गेल्लो तेन्ना हो मनीस चोरिया भितर वचून तो ग्रंथ चोरी करूंन घेवन गेलो. जेन्ना सांत आंतोन आपल्या कुडींत भितर सरलो तेन्ना आपल्या मेजावयलो ग्रंथ ना तें ताणें पळयलें. ताणें तो ग्रंथ सगळ्याक सोदलो. पूण ताका तो खंयच मेळ्ळो ना. त्याच वेळार तो देवा कडेन विनंती करूंक लागलो, आपलो ग्रंथ परतून मेळचो म्हण. ते म्हणसर तो मनीस ग्रंथ घेवन वतालो तेन्नाच ताका वाटेर देवचार मेळ्ळो. देवचाराच्या हातांत कुराड आसली ताणें म्हळे “तुवें हो चोरून हाडिल्लो ग्रंथ परतून व्हरून दी, ना जाल्यार ह्या कुराडीन तुज्या कपलाचें दोन कुडकें करूंन न्हयंत उडयतलो.” हें आयकून तो थरथरलो. ताणें परत वचून सांत आंतोनीक तो ग्रंथ दिलो. आपणाचो गुन्यांव भगशी म्हण तो सांत आंतोनीलागीं मागूंक लागलो.
एका बायलेक लुकसाणांतल्यान वाटयता
बदलएका गांवांत एक गरीब बायल आसली. तिणें सांत आंतोनीक आनी ताच्या सांगात्याक थकून आपल्या घरा फुडल्यान चलत वता ते पळयलें. रात जाल्यान तिणें तांकां आपल्या घरा जेवपाक आपयलें. तिणें आपल्या शेजाऱ्यागेर वचून दोन कांचीची कोपां हाडलीं. त्या कोपात तिणें दाकांचो सोरो वतलो. सांत आंतोनिच्या सांगात्याकडेन चुकून एक कोप फुटलें तशेंच जे बरनेंत दाकांचो सोरो आशिल्लो ती बरनी चुकोन ते बायले कडे पडोन फुटली आनी सगळो दाकांचो सोरो व्हावून गेलो. ह्या सगळ्याक लागून ती बायल खूब र्निशेली. तिणें सांत आंतोनीक सगळें सांगले. तिणें सांगतकूच सांत आंतोनीन मागणें केलें. तेन्नाच तें फुटिल्लें कांचीचें कोप सारकें जालें. तशेंच ती बरनी आसा तश्शी जाली आनी भितर ओतो सर दाकांचो सोरो आसलो.
बाळक जेजू सांत आंतोनीक भेट दिवंक येता
बदलएक दीस जेजुची खबर सांगूक सांत आंतोन एका नगरांत पावलो. त्या नगरांतल्या एका मनशान सांत आंतोनिचें बरें गूण पळोवन आपणागेर रावपाक दिलें. थंय तो जायतें दीस रावलो. एक दीस रातचो जागो आसतना त्या मनशान सांत आंतोनिच्या कुडांत उजवाड पळयलो. हो उजवाड कसलो म्हण पळोवपाक ताणें सांत आंतोनिच्या कुडाच्या दारांतल्यान पळयलें. पळयत जाल्यार ताणें सांत आंतोनिच्या ग्रंथार एक भुरगो पळयलो. तो बाळक जेजू क्रिस्त आसलो. सांत आंतोनीक हें सगळें जाणवलें. दुसऱ्या दिसा सांत आंतोनन त्या मनशाक आफोवन हाडलो आनी म्हळें “ जितलें तुवें कालचें राती कुडांत पळयलें तातुतलें कोणाक सांगनाका ”अशें ताणें सांगलें. त्या उपरांत ताणें कोणाकूच सांगूक ना. पूण सांत आंतोन मेल्या उपरांत, जितलें त्या मनशान पळयलें तें ताणें सगळ्यांक सांगलें. हाकाच लागून सांत आंतोन चितारताना ताच्या हातांत आशिल्ल्या पुस्तकाचेर बाळक जेजू क्रिस्त चितारतात.
दर्यातलीं नुस्तीं सांत आंतोनिचें उतर आयकूंक तडीर येतात
बदलआरिमीन ह्या नगरातलो लोग पापी तसोच शास्त्राचें आड आसलो. ह्या नगरांत जेन्ना सांत आंतोन पावलो तेन्ना तो तांकां फेभावार्था विशीं सांगपाक लागलो. पूण त्या लोकानी ताचें कांयच आयकून घेतलें ना. हें सगळें पळोवन सांत आंतोनक खूब दूख जालें. ह्याच दुखान तो दर्याकडेन गेलो आनी दर्यातल्या नुसत्यांक उलो मारूंक लागलो,“ ह्या पुराय दर्यातल्या नुसत्यांनो ,जांकां देवान गिन्यान दिलां ते देवाचें कायंच आयकूपाक तयार नात, तुमकां जरी समजुपाची तांक ना तरी ह्या अभावार्थांचें वायट सोडूक तुमी बेगीन आपल्या रचणाराचें उतर आयकूंक येयात” म्हण ताणें सांगलें. हें म्हणनाफुडें त्या दर्यातलीं ल्हान तशीच व्हड नुस्तीं दर्याचें देगेक येवन रावलीं. तांच्यो सगळ्यांच्यो तकल्यो उदका भायर आसल्यो आनी तीं सगळीं आंतोनीक फुडो करून आसलीं. तेन्ना सांत आंतोन तांकां देवाचें उतर सांगूक लागलो. सगळी नुस्ती सांत आंतोन किते सांगता तें मन लावन आयकताली. जेन्ना ही खबर त्या शारांत कळ्ळी तेन्ना सगळें लोक हें नवल पळोवपाक आयलें. हें सगळें पळोवन ह्या लोकानी आपले मन बद्दलें. सांत आंतोन ह्या सगळ्यां लोकांक पळोवन असो म्हणूक लागलो “ पळयात हांकां बुध्द नासून सुध्दा ती आपल्या देवाक वळखतात.” पूण तुमकां सगळें दिवन तुमीं देवाक वळखनात. हांकां उलोवंक आनी आयकूंक येना पूण तुमकां मनशांक सगळें दिवन देवाचें उतर आयकूंक तयार नात. हें सगळें त्या लोकानीं आयकल्या आनी पळयल्या उपरांत ते सांत आंतोनी लागी गुन्यांव मागूंक लागले. तांच्यानी आपल्या मनातलो अभवार्थ सोडलो आनी फेभावार्थ आपणायलो.
एक गाडव पवित्र सांक्रामेंता फुडल्यान दिमी मोडटा
बदलसांत आंतोन एका अभावार्था शास्त्रदुहिताक सांगतालो की सांतिस्सम सांक्रामेंतात जिवो जेजू आसता. त्या मनशान ताचें कांयच आयकून घेतले ना. उपरांत तो म्हणपाक लागलो “ ज्या दिसा हांव ह्या सांतिस्सम सांक्रामेतांत जिवो जेजू पळयतलो त्या दिसा सावन सत्य मानतलो की जेजू संवसारांत आसा.” उपरांत सांत आंतोनीन ताका म्हळें “ तुकां कसलें नवल देवान करून दाखयलें जाय, जें तूं सांगशी तें देव करून दाखयतलो.” हें आयकून त्या मनशान म्हळें, आपलो एक गाडव आसा. ताका तीन दीस कांय खावंक दिनासतना तसोच बांदून दवरता. चवथ्या दिसा ताका भायर काडटा तेन्ना तूं ताच्या फुडल्यान सांतिस्सम सांक्रामेंत घेवन यो आनी हांव गाडवाची खावड घेवन येता. तेन्ना आमी पळोवया हो गाडव ताची खावड खाता वा तुज्या देवाक नमस्कार करता. जरी हो गाडव आपलें खावड सोडून सांतिस्सम सांक्रामेंताक नमस्कार करीत जाल्यार आपूण त्याच वेळार सगळ्या लोकां फुडल्यान सरपटून तुज्या देवाक नमस्कार करता आनी भावार्थान जेजू ह्या सवसारांत आसा म्हण सतमानता. तो दीस आयलो सांत आंतोनीन पवित्र कोमिन्यांव, पवित्र सांक्रामेंतान घालून हाडलो. सांत आंतोनी वांगडां कितलेशेच लोक कितें जातलें तें पळोवपाक एकठांय जाले. तो मनीस गाडवाक सोडून ताका खावड घालपाक लागलो. इतल्यान सांत आंतोनीन गाडवाक म्हळें “ गाडवा, ज्या देवान तुकां रचला तोच देव ह्या पवित्र सांक्रामेंतान आसा ह्या अभावार्थी मनशाक हें पळोवच्याक, तुज्या देवाक तूं नमस्कार कर.” हें आयकनाफुडें त्या गाडवान तें खावडाक पळयनासतना सांत आंतोनी फुडल्यान वचून आपलें दोनूय पायांचेर दिमी मोडून त्या पवित्र सांक्रामेंतान आसलेल्या जेजूक नमस्कार केलो. हें पळोवन त्या मनशान आनी सगळ्या लोकांक अजाप जालें. निमाणे त्या मनशान जमनीर पडून ताका नमस्कार केलो आनी देवाकडेन माफी मागली.
सांत आंतोनिच्या जेवणांत वीख घालतात
बदलशास्त्रद्रुहित सांत आंतोनी आड आसलें. तांकां सांत आंतोनीचो राग येतालो. एक दीस त्या एका दुश्ट मनशान जो शास्त्रद्रुहित आसलो ताणे सांत आंतोनीक आपणागेर जेवपाक आपयलो. सांत आंतोनी तांगेर जेवणाक गेलो. सांत आंतोनीक पयलेंच कळिल्लें हो मनीस ताका कितें तरी वायट करपाचो आसा. त्या मनशान ताका जेवण वाडलें आनी त्या जेवणांत वीख घातलें. सांत आंतोनीन जेवच्या पयली त्या जेवणाचेर “ बापाचे, पुताचे आनी पवित्र आतम्याच्या नावीन आमेन” असो आर्शिवाद घातलो आनी जेवपाक सुरू केलें. जेवण जाल्या उपरांत ताका कांयच जावंक ना. हें पळोवन तो मनीस चितूकच पडलो अशें कशें जाव शकता. त्याच वेळार ताका आपणाची चूक जाणवली आनी ताणी क्रिस्तांवपणाचो भावार्थ आपणायलो.
दोन जाग्यांचेर एकाच वेळार दिसप
बदलएके बेरेस्ताराचें राती सांत आंतोन ‘st. pierre du Queriox’ हें इंगर्जेत देवाचें उतर परगट करतालो. तेन्नाच ताका उगडास आयलो, ताका दुसऱ्या जाग्यार ‘लेसन ऑफ डीवायन ऑफीस’ हें गीत दुसऱ्या पाद्री बरोबर म्हणपाक वचपाक जाय. तेन्ना सांत आंतोन दोनाय जाग्यांचेर त्याच वेळार तिका दिसलो.
लोकांक पावसांतल्यान वाटायता
बदलएकदा सांत आंतोन एका मैदानार लोकांक देवाची शिकवण दितालो. तेन्ना अचकीच वीज पडून मळबांत काळी कुपां आयली. लोक सगळे पावसाच्या भयान वचपाक लागले. हें पळोवन सांत आंतोनीन देवाचें चिंतन केलें आनी लोकाक भिवूक नाका म्हण सांगलें. सांत आंतोनीन तांका सांगलें आसा त्याच जाग्यार उबी रावात. पावस बरोच पडूंक लागलो. पूण ज्या जाग्यार सांत आंतोन आनी लोक उबो आसलो थंय पावसाचो एक थेंब लेगीत पडूंक ना. हें अचर्य पळोवन लोक देवाक आर्गां दिवंक लागलो.
सांत आंतोन एका ल्हान भुरग्याक जिवें करता
बदलसांत आंतोन देवाचें उतर लोकांक सांगतालो. तेन्ना तो कितें सांगता तें आयकूक एक बायल आपल्या भुरग्याक पाळण्यांत न्हिदोवन, दाराक खिळी घालून इंगर्जेंत वता. जेन्ना ती घरा परत येता तेन्ना आपलें भुरगें निर्जीव जाल्लें पळयता. तशीच ती रडत इंगर्जेंत वता. थंय सांत आंतोनिच्या पायां पडटा आनी आपलें दूख सांगता. तेन्ना सांत आंतोन तिका “ भिवू नाका घरा वच तुजें भुरगें सारकें जातलें” म्हण सांगता. ताणे सांगिल्ल्या प्रमाण ती घरा वता आनी थंय आपलें भुरगें जिवें पळयता. हें पळोवन ती बायल खूब खाशी जाता आनी सांत आंतोनिचें उपकार मानता.
सांत आंतोन आपल्या बापायवयलें मरण चुकयता
बदललिसबन शारांत दोग जाण दुस्मान आसलें. ते एकामेकाचेर दाव धरून आसले. एकदां एकल्यान आपल्या दुस्मानाच्या चल्याक जिवो मारलो आनी त्या चल्याचें मडे व्हरून सांत आंतोनिच्या बापायच्या बागीत पुरलें. त्या चल्याच्या आवय बापायन आपलो पूत ना म्हण पुलीसांक सांगलें. तेन्ना ते ताका सगळें कडेन सोदपाक लागले. निमाणें तांकां सांत आंतोनिच्या बापायच्या बागीत त्या चल्याचें मडे मेळ्ळें. त्याच वेळार ताच्या बापायक धरून बंदखणीत घातलो. ताचेकडेन आपूण साव म्हण सांगपाक कांयच गवाय नासली. ताका कॉर्टान मरणाचें फर्माण दिलें. ह्या विशी सांत आंतोनीक कांयच खबर नासली. तर देवान ताका कळीत केलें , ताचो बापूय त्रासांत आसा. हें कळनाफुडे सांत आंतोन आपल्या बापायक वाटोवपाक भायर सरलो. आपलो बापूय निरपराधी आसा म्हण तो पुलीसांक सांगपाक लागलो. पूण तांच्यानी ताचें कांयच आयकूंक ना. देखून सांत आंतोनीन पुलीसांक आनी सगळ्या लोकांक त्या चल्याचें मडें जय पुरिल्लें थंय घेवन गेलो. आनी देवाचें स्मरण करून सांत आंतोनीन त्या मेल्ल्या चल्याक बेगीन फोंडातल्यान उटून भायर येवपाक सांगलें. तेन्ना फोंड उगतो जावन तो मेल्लो चलो भायर सरून सगळ्या लोका हुजिर उबो रावलो. सांत आंतोनीन ताका आपल्या बापायन तुका मारला कांय विचारले तेन्ना ताणें ना म्हळे. ताका कोणें मारलो म्हण विचारलें तेन्ना त्या चल्यान त्या मनशा कडेन बोट दाखयलें. अशें सांगून तो मेल्लो मनीस परत आसलो तसो फोंडांत वचून पडलो. सामको निर्जीव. अशें तरेन सांत आंतोनीन आपल्या बापायक मरणातल्यान वाटायलो.
भुरग्यान जाणे आपणालो पांय कातरल्लो तो सांत आंतोन परत जोडटा
बदलपादुआ नगरांत एक तरणाटो भुरगो सांत आंतोनी लागी कुमसार जावंक गेलो. तेन्ना ताणें सांगलें “ एक दीस रागान आपणें आपल्या आवयचेंर खोंट मारली.” तेन्ना सांत आंतोनीन म्हळें,“ ज्या पांयान आपल्या मायक तुवें खोंट मारल्या तो पांय कातरूंक फावो आसलो.” हें आयकून ताका खूब दूख जाता. ताका आपलीच लज दिसता. तो घरा येता तेन्नाच ताका दोळ्या फुड्यांत एक कोयती दिश्टी पडटा. तो ती कोयती घेता आनी सगळ्यां लोकासामकार आपणालो पांय कातरता. हें सगळें, लोक ताच्या आवय-बापायक सांगता तेन्ना तीं धावत येतात. अशें कित्याक केलें म्हण विचारता तेन्ना तो सांगता, आपूण कुमसार जावंक सांत आंतोनी कडेन गेल्लो तेन्ना ताणें आपूण केल्या पापाक अशी ख्यास्त फावो म्हण सांगले. हें आयकून ताची आवय सांत आंतोनी कडेन धावून गोली. ती रडून सांत आंतोनी सगळें सांगपाक लागली. सांत आंतोनीक तिची काकुळट दिसली. ताणें आपल्या हातांत तो कापिल्लो पांय धरलो आनी खुरसाची कुरू करून ताणें तो पांय आसलो तसो परत जोडलो. हें अचर्य पळोवन तो चलो खोशयेन नाचूक लागलो.
फुटूंक नाशिल्ल्या ग्लासाचें अचर्य
बदलसांत आंतोनिच्या मरणा उपरांत हें अचर्य जाल्लें. एकलो अनभावार्थी मनीस आसलो. जो सांत आंतोनिच्या अचर्यांक मानी नासलो. एक दीस जेवतना ताणें ताच्या सोयऱ्यांच्यो गजाली आयकल्यो “ती सांत आंतोनिच्या अचर्यांच्यो गजाली करताली.” ताका तांचो राग आयलो. ताणें आपल्या हातांत एक काचीचो ग्लास घेतलो आनी म्हणपाक लागलो, तुमी ह्या मनशाक जो तुमी सांत म्हणटात तो हो ग्लास फुटयनासतना दवरता जाल्यार हांव ताका मानता. ताणें तो ग्लास वयर सावन नेटान फातराचेर शेवटून मारलो. पूण त्या ग्लासाक कांयच जावक ना. तो ग्लास आसा तस्सो आसलो. हें पळोवन तो अनभावार्थी अजाप जालो आनी त्या दिसासून भावार्थी जालो.
संदर्भ
बदल- ↑ Old konkani language and literature,Olivinho J.F Gomes