अरूणा आसफ अली
'अरूणा आसफ अली ही एक सत्याग्रही.
जल्म
बदलअरूणा उपेंद्रनाथ गांगुली हांचो जल्म दि.16 जुलै 1909 या दिसा पंजाबांतल्यान काल्का (आता हरयाणा)हांगा येका बंगाली परिवारांत जालो. ताजी आवय अंबालिकादेवी ही ब्राह्यो समाजाचे भौमानेस्त फुडारी त्रैलोक्यनाथ सान्याल हांची चली.अरुणाच्या भयणीचे नांव पुर्णिमा बॅनजर्जी.
शिक्षण
बदलअरुणाचे मुळावे शिक्षण लाहोरांतल्या सेक्रेड हार्ट कॉन्व्हेंट हांगा जाले आनी मुखावयले शिक्षण नैनितालच्या अॅल सेन्ट्स कॅालेज हांगा जालें.पदवी परिक्षा उत्तीर्ण जाल्याउपरांत अरुणा कलकत्त्याच्या गोखले मेमोरिअल स्कूल हांगा शिक्षक म्हूण काम पळेताली. हांगा तिच्यापरस वीस वर्सांनी व्हड आशिल्ल्या काँग्रेसच्या पुडार्या कडेन जाली. 1928 या वर्सा दोगानी लग्न केले. अरूणा गांगुलीची अरूणा असफ अली जाली .
वावर
बदलअरूणा 1930,1941 या वर्सा सत्याग्रहांत वाटो घेवन बंदखण भोगली. बंदखणीन आसतना तिचीं वळख व्हड व्हड सत्याग्रहीवांगडा जाली. जेचो परिणाम तिच्या विचारांचेर खुब्ब जालो. हातूं भितूर जयप्रकाश नारायण ,डॉ राम मनोहर लोहिया , अच्युत पटवर्धन अशे समाजवादी विचारांचे फुदारी आशिल्ले. 1942 या वर्सा भारत छोडो आन्दोलनांत वाटो घेता आसतना अरूणाजीन प्रकट रूपान रावून बंखणीन वचपापरस भूमिगत रावोन चळवळ फुडे व्हरपाचो निर्णय घेतलो. महात्मा गांधी आनी इतर कॉग्रेसच्या व्हड नेत्यांक अटक जाल्याउपरांत मुंबय हांगा प्रकट जावन विरोध सभा आयोजित करपी ती पयली बायलमनीस आशिल्ली. मुंबयच्या गोवालीया मैदानाचेर तिणे काँग्रेसचो झेंडो फडकायलो. इतलो जावनयबी ही बायलमनीस पुलिसांक मेळ्ळी ना. 1946 मेरेन सक्रिय आंदोलन करूनूय बी पोलिस तिका अटक करू शकले ना. ताणि तिची सगली संपत्ती जप्त केली.पूण तरी ही धीराची बायलमनीस फाटी सल्ली ना .1947 या वर्सा अरुणाजी दिल्लीच्या काँग्रेस समितीची अध्यक्ष जाली. 1948 या वर्सा लेफ्ट सोशलिस्ट पार्टी नावाच्या पक्षाची स्थापणूक करून अरूणा असफ अली कामगार आंदोसलनांत सक्रिय जाली. ह्याच्या पक्षाचो 1955 या वर्सा भारतीय कम्युनिस्ट पार्टी सोडली. 1958 या वर्सा दिल्लीची मेयर जाली . याच वर्सा ती तिणे मार्क्सवादी कम्युनिस्ट पार्टी सोडली . 1964 वर्साजवाहहरलाल नेहरुंच्या मरणा उपरांत अरुणाची परत कॉग्रेसींत आयली . पूण पयलीभशेन सक्रिय वाटो तिमे घेतलो ना. इंडोसोवियत कल्चरल सोसायटी ऑल इंडिया पीस काउंसिल , नेशनल फैडरेशन ऑफ इंडिया वूमैन अशा अनेक संस्थांनी अरुणा असफ अली हाणी काम पणेलें. 1960 या वर्सा डाव्या विचारसरणीक समार्पित आशिल्लें पेट्रीयट हें दिसाळें तिणे सुरू केलें. तशेंच आठवड्यान येवपी लिंक हें साप्ताहिक सुरू केलें.
मरण
बदलपिरायेच्या 87व्या वर्सा दि. 29 जुलै 1996 या दिसा अरुणा असफ अली हांका नवी दिल्लींत मरण आयलें.