गोपाळ आपा कामत
गोपाळ आपा कामत हो सुटके झुजारी आशिल्लो.
जल्म आनी जीणे वळख :
बदलगोपाळआपा कामत हांचो जल्म 22 जुलाय 1917 दिसा जालौ.साडेचारशें वर्यांच्या गुलामगिरींतल्यान गोंयाक सोंपेपणी स्वतंञताय फावो जावंक ना. गोंयाक पुर्तगेजांच्या गुलामगिरींतल्यान मेकळें करचे पसत असंख्य सत्याग्रही आनी स्वातंञ्य झजारी पुर्तगेज सत्तेआड झुजले. कांय जाणांनी आपले मोलादीक प्राण वगडायले, कांय भुमिगत रावून वावुरले, थोड्यांनी भुमिगतांक आलाशिरो दिवन स्वतंञाताये खातीर झुजप्यांक आपले परिन आदार केलो. थोड्यांनी लेखणी हातांत घेवन पुर्तगेज सत्तेआड झुजचे पसत तरसाद कशी वापरली.
शिक्षण :
बदलगोपाळ कामत हांणी लिसेवाचें सातवें वर्स मेरेन शिक्षण घेतलें. ताचे उपरांत पुर्तगेज कायघाची पदविका घेतली. ते वकील आशिल्ले. डिसेंबर 1946 वर्सा म्हत्वाच्या राजकी दर्जा विशीं (special Political status) उलोवणी करपाक एक कमिटी नेमिल्ली. गवर्नर जनरल बाँसान तांका नेमिल्लो. पूण तांचे राष्ट्रवादी विचारसरणेक लागून तांका दुबावीत नदरेन पळोवंक लागले. 1947 आनी 1952 वर्सा दोन खेपे तांची चवकशी जाली. 1 जून 1954 दिसा राष्ट्रीय काँग्रेस गोंय (National congress Goa) संघटनेची सावंतवाडी वाठारांत बसक जाल्ली. तातूंत संघटनेचे कार्यकारी कमीटीचे वांगडी म्हूण तांकां वेंचून काडले. मार्च 1954 वर्सा राष्ट्रीय काँग्रेस गोंय संघटनेची मुखावेल्या कार्याची आंखणी करपाक बसका जाल्ली. तेन्ना संघटनेचे मध्यवर्ती कमीटीचे (central committee of NCG) अध्यछ महूण तांकां वेंचून काडले.
वावर :
बदलतांणी डॅ. टी. बी. कुन्य, पीटर आल्वारीस आनी पुंडलीक गायतोंडे ह्या सुटके झुजारांच्या मार्गदर्शन खाला सुटके झुजाचो वावर केलो. त्या काळांत तें राजकी कैधांच्यो केसी चलयताले. 30 जून 1954 दीसा चळवळींनी वांटो घेता, ह्या आरोपाखाला पुर्तगेज पुलिसांनी तांकां अटक केली. उपरांत पुर्तगेज सरकाराच्या प्रादेशीक लशकरी न्यायालयांत (Territorial Military Tribunal) तांची चवकशी जाली. फुडें पांच जुलय 1955 दिसा न्यायालयान ताका धा वर्सां खर बंदखणीची ख्यास्त फर्मायली. ते भायर दर दिसाक वीस इस्कूद हे प्रमाण दोन वर्सां तांकां दंड भरूंक लायलो आनी पंदरा वीस वर्सां खातीर तांचे राजकी हक्क काडून घेतले. इतलेंच न्हय तर न्यायालयांतय वचपाक बंदी केली. 15 ऑगस्ट 1959 दिसा बंदखणींतल्यान तांची सुटका जाली. गोंया खतीर स्वायत्तेचे मागणेची येवजण केल्ले खातीर 20 जून 1961 दिसा पुलिसांनी तांकां परते धरले. तेन्ना तांचे वांगडी मुंबयच्या ‘ब्लिटूझ‘ (BLITZ) ह्या इंग्लिश नेमाळ्याचे पञकार श्रीधर तेलकर हांकाय अटक जाली. फुडें 9 ऑक्टोबर 1961 दिसा तांची बंदखणींतल्यान सुटका जाली. जुवानपणाचीं कितलींशींच वर्सां राजकी वातावरणाक लागुन बंदखणींत गेलीं. तांणी बुदवंतकायेच्या म्हालवजार पुर्तगेजां आड झुजपाचें मोलादीक काम करपांत धन्यताय मानली. गोंय सुटके उपरांत 1967 ते 1972 ह्या काळांत ते गोंय विधानसभेचे सभापती आशिल्ले.
भोवमान :
बदल1972 वर्सां भारत सरकारान ताम्रपत्र दिवन तांचो भोवमान केलो. 18 जून 1982 दिसा गोंय सरकारान सुटके झुजांतल्या तांच्या वावराची दखल घेवन तांचो भोवमान केला.
संदर्भ
बदल- ↑ भेंब्रे रजनी ; हांणी घडयल्ले गोंय ; दामोदर प्रकाशन, कुडचडे- गोंय,२०१३