तोमाजीन कार्दोजाचे तियात्र
तोमाजीन कार्दोजाचे तियात्र चिंतन-मंथन केल्ले कलाकृतींत आसपावतात. तोमाजीन कार्दोजान, आयज पासून 33 तियात्रांची लिखणी केल्या. ह्या तियात्रां भायर ताणें The Verdict , Sweet Poison आनी United We Stand हे इंलीश भाशेन तीन तियात्रांची लिखणी करून दिग्दर्शीत केल्यात. तेच बरोबर College Life आनी नवी क्रांती ह्या दोन ऑपेरांची निर्मित्ती केल्या.
ताचे चडशे तियात्र खास करून तियात्र सर्ति खातीर जल्माक आयले. तियात्र सर्तिक हे तियात्र सादर केले तेन्ना साबार इनामां मेळोवपाक पावले. उत्तम दाखोवणे खातीर आठ फावटीं पयले इनाम, चार फावटीं दुसरे इनाम, चार फावटीं तिसरे इनाम आनी दोन फावटीं उमेद वाडवपी इनाम फावले. उत्तम लिखणे खातीर बारा फावटीं इनामां कमयलीं. उत्तम दिग्दर्शना खातीर पंद्रा फावटीं इनामां जोडलीं. अदीक म्हत्वाचें म्हळ्यार तियात्राचे लिखणे खातीर गोंय सरकारान ताका 2009 वर्सा उत्तम लिखणे खातीर राज्य पुरस्कार (State Award for Literature) दिला. ह्या इनामां भायर तियात्राक आनीक जायते इनाम लाबिल्ले आसात, तांची वळेरी फुडें दिल्या. ह्या 35 तियात्रांचें कथान थोडक्यांत समजून घेवंया.
खाशा भयण
बदलहो तियात्र एका गिरेस्त कुटुंबाची काणी प्रक्षेकां मुखार दवरता. ह्या कुटुंबांतलो चलो एके मद्यम वर्गी कुटुंबांतले चलये कडेन लग्न जाता. ही चली लग्न जाल्या उपरांत नव्या कुटुंबाचेर आपली सत्या चलयता. हे अस्तुरेक लागून कुटुंबांत जायतो घुसपा गोंदोळ जाता. अशें करून ही अस्तुरी आपल्या नव्या कुटुंबा कडेन तशेंच आपल्या आवयल्या कुटुंबा कडेन संबंद टुटयता. आपल्याक दोनूय कुटुंबाचीं दारां बंद करता. तिच्या जिवीतांत प्रसंग येता तेन्ना दोनूय कुटुंब तिका पयस दवरतात. अशा वेळार तिच्या घरकाराचे भयणीचें दार तांका उक्तें जाता. ही घरकाराची भयणी एका मद्यम वर्गी कुटुंबांत लग्न जाल्ली आसता. हो तियात्र कुटुंबाच्या नात्यांचेर आदारीत आसा. कुटुंबाच्या वांगड्यां मदें मोग मोयपास कसो आसचो, भोव करून भावणां मदें नातीं-गतीं कशीं-कितें आसचीं, हाचेर उजवाड घालता. तोमाजीन कार्दोजान बरयल्लो हो पयलो तियात्र. खास करून आपल्या कांदोलच्या सायपें वाड्यांत Nossa Senhora de Desterro सायबिणीचे परबे दिसा (1964) सादर केलो.
घर जांवय
बदलहो तियात्र एका सादारण तरणाट्याची काणी सादर करता. हो तरणाटो एका गिरेस्त कुटुंबांतले चलये कडेन लग्न जाता. लगन जावपाक ह्या कुटुंबाची एक अट आसता. जर तर लग्न जाता जाल्यार ह्या तरणाटयान चलयेगेर घर जांवय कसो रावंचो पडतलो. हो तरणाटो हें मान्य करून घेता. ह्या तरणाट्याच्या भाणांक व्हड अभिमान भोगता. तांकां दिसता आतां आमकां सुखाचो सुर्या उदेलो. पूण ह्या तरणाट्याच्या जिवीतांत वेगळेंच घडटा. ताची सासुमाय ताचेर आपलो थाबो दवरता. ताका उट-बस करता आनी ताची सत्या आपल्या हातांत दवरता. हें ताच्यान सहन करपाक जायना जावन आपले घरकान्नीक घेवन तें घर सोडून आपल्या घरा परतता. घरकान्न ताका आपलो सहकार दिता. फुडें मागीर तीं खुशाल आनी सुखेस्त जियेतात.
दर एका मनशाक आपली प्रतिश्टा आसा, आपलें खाशेलेपण आसा आनी आपली अस्मिताय आसा. हेंच सत हो तियात्र उजवाडाक घालता. हो तियात्र पयलेच फावट पवित्र खुरसाचे परबेक,1966 वर्सा, कांदोलच्या वर्दा वाड्यात सादर केलो.
काळजिदार वो XX 303
बदलह्या तियात्राचो नायक एक खबरकाडो (Detective). XX 303 ह्या नांवान प्रक्षेकांक ताची वळख जाता. ह्या तियात्रांत एका गिरेस्त कुटुंबांतले चलयची खबर आसा. हे चलयेक दगलबाजी (Rouges) जप्त करतात आनी चलयेच्या बापाय लागीं भरपूर रोख मगतात. बापूय आपले चलयेक मेळोवन घेवचे खातीर मागिल्ले पयशे दिवपाक कबूल जाता. बापूय पयशे दिता खरो पूण ते चलयेक बापायचे आदीन करपाक न्हयकारतात. हे दगलबाजी बापायकय आपल्या ताब्यांत घेत घेतात. अशा वेळार चलयेचो भाव, XX 303 ह्या खबरकाड्याक मेळून आपली कागाळ नोंद करता. हो खबरकाडो आपलें ज्ञानाचें बळ वापरून दगलबाज्यांक सांपडायता. चलयेक आनी बापायक सुरक्षीतपणी घरा पावयता आनी दगलबाज्यांक पुलीसांचे आदीन करता.
हो तियात्र प्रक्षेकांच्या मनांत उतसुक्ता वाडयत रावता. फुडें कितें जातलें, हेच चिंतेन प्रक्षेक तियात्राच्या कथानका कडेन बांदून उरतात. हो तियात्र 1968 वर्सा Nossa Senhora de Esperance हे सायबिणीचे परबे दिसा सादर केलो.
समाजाचो हेरादारी
बदलसमाजाचो हेरादारी हो तियात्र पर्तुगेज काळावेल्या रेजिदोराचो उगडास करून दिता. गोंय मुक्त जाल्या उपरांत पंचायत राज्याची नवी संकल्पना गोंयांत अस्तितवांत आयली ताची खबर स्पश्ट करता. आदले रेजिदोर पुर्तुगेज सरकाराचे मनीस आसले. ते पुर्तुगेज सरकाराच्या संगीताच्या तालार नाचताले. आतांचे सरकारी मनीस कशे आसचे. भोव करून पंचायत चलोवपी मनीस प्रमाणिकपणान चलचे. होच उद्देश ह्या तियात्रांत विस्तारान मांडला.
इंस्पॅक्टर
बदलह्या तियात्रांत सुरवेकूच एक टोळि एका घरांत भितर घुसता, तें माचयेर दिसता. ही टोळी चोरी करचे करुन खून करून मोलाचयो वस्तू घेवन पळापळ काडता. कागाळ नोंद जाल्या उपरांत, पुलीस येवन पंचनामां करतात. गांवचो तरणाटो, हे फामिलीचो इश्ट, ह्या प्रकरणा संबंदी जायती म्हायती दिता पूण पुलीस कांयच करिनात. हो तरणाटो जायती हटपट करता. आरोपी आसा तो पुलीसूच म्हण ताका फडें स्पश्ट जाता. हो तरणाटो ह्या पुलीसाचेर फिरयाद मांडटा आनी शेवटीं तो आरोपी म्हण सिध्द जाता. ह्या पुलीसाक गुन्यांवकार म्हण शिक्षा फावता. फसयतल्यांक, खून्यांक, नागवण्यांक... असल्या दुश्ट मनशांक आपल्या पापाची शिक्षा मेळुंकूच जाय म्हण हो तियात्र स्पश्ट करता. 1974 वर्सा हो तियात्र कला अकादमीचे 1-ले तियात्र सर्तिंत सादर केलो.
आयचो समाज
बदलआयचो समाज हो तियात्र दोन गुन्यांवकारांच्या जिवीताचेर केंद्रित आसा. पयलो गुन्यांवकार आपले परिस्थितीक लागून असलें जिवीत जगता. तो गरीब जाल्यान कांयच उपाय नासून बारीक बारीक अपराध करता. तशें करूनच ताका पटाची भूक भागवची पडटा. दुसरो गुन्यांवकार आपूण एका समाज सेवकाचें रुपणें घालून समाजांत सगळे तरेचें नश्ट करता. भ्रश्टचाराची वाट तांकता, अनितीन वागता, फसवणी करता तरिपूण समाजा मुखार ताका मान आनी प्रतिश्टा आसता. प्रमाणीक नासून प्रमाणीकपणाचें रुपणें घालून जगता.
दुसरो गुन्यांवकार समाजाक साबार तरेन नश्ट करता. असल्या गुन्यांवकारांक हातभर पयस दवरपाक लेखकाचो उद्देश आसा. 1975 वर्सा हो तियात्र कला अकादमीचे 2-रे तियात्र सर्तिंत सादर केलो.
इश्ट
बदलइश्ट ह्या तियात्रांत दोगां इश्टांची कथा विणल्या. हे इश्ट एकामेकाचो मोग करतात तें दिसून येता. तेच बरोबर ते दोगूय देशप्रेमी. हे दोगूय इश्ट Army Officer कशे वावुरतात. जेन्ना भारतांत Emergency म्हण जाहीर जाता तेन्ना 20–points program चालीक लागता. ह्या 20 –points program-मा मदलो एक मुद्दो म्हळ्यार Land to the Tiller. एकलो इश्ट गिरेस्त आशिल्ल्या कारणान ताका हो मुद्दो मान्य जायना. ह्याच कारणाक दोगां इश्टां मदें वादावादी जावन एकल्या इश्टाचे दोळे जकमी जातात. ह्या इश्टाक हॉस्पिटलांत भरती करतात. अशा वेळार झुजाची खबर जाहीर जाता आनी दुसरो इश्ट झूजांत गेल्ले कडेन ताचे पांय गायाळ जातात. त्याच हॉस्पिटलांत ताची भरती जाल्ली आसतना हो इश्ट आपले दोळे आपल्या इश्टाक भेटयता. हे दोळे आपल्या इश्टाक भेटवपाचें कारण खूब सोबीत. ह्या इश्टान भारत मातेच्या रक्षणा खातीर झुजूंक वेचें.
इश्ट हो तियात्र इश्टागतिचें नातें उच उबारता हें जालेंच तेच बरोबर देशप्रेमी जावपाक बळ करता. हो तियात्र भारतांत Emergency जाल्ली ते घटणेचेर प्रेर्णीत आसा. 1976 वर्सा हो तियात्र कला अकादमीचे 3-रे तियात्र सर्तिंत सादर केलो.
अप्राधी
बदलअप्राधी हो तियात्र एका गिरेस्त मनशाची कथा प्रक्षेकां मुकार दवरता. हो गिरेस्त मनीस कृर जिवीत जगता. जायते अप्राध आदारून सहजपणान निरअप्राधी कसो वागता. पुलीस ताचे समोर निरबळ जातात. हो नश्ट मनीस गांवचे एके चलयेचेर बलात्कार करता आनी ही चली सहन जायना जावन आत्महत्या करता. हे चलयेचो तरणे पिरायेचो भाव रागार-फुगार जावन त्या नश्ट मनशाचो खून करता. ह्या खून प्रकरणाक लागून पुलीस ताका आरोपी म्हण बेडी घालतात. अशा वेळार हो तरणाटो एक म्हत्वाचो प्रस्न करता. खरो अप्राधी कोण ? हांव वा तो गिरेस्त कृर मनीस, वा पुलीस ज्या असल्या मनशांक सगळें मेकळेंपण दितात ते ?
कृर मनशाचें प्रतिनिधीक जिवीत ह्या तियात्रांत उजवाडा आयलां. असल्यां कृर मनशांक नाटाक केल्यार समाजांत खूब बरें येवक शकता हांतूंत मात पासून दुबाव ना म्हण स्पश्ट करता. 1976 वर्सा हो तियात्र Nossa Senhora de Esperance हे सायबिणीचे परबे दिसा कांदोलें सादर केलो.
काळोख आनी उजवाड
बदलकाळोख आनी उजवाड हो तियात्र क्रिस्तांव दोतोर आनी अक्रिस्ती नितीदार हांचें जिवीत माचयेर सादर करता. हे दोगूय धर्मभेदा आड प्रचार करपी. दोतोराची भयण आनी नितीदाराचो पूत एकामेकाच्या मोगान आसतात. आपलो मोग तीं लग्नाचे गांठीन बांदूंक येवजितात तेन्ना दोतोर आनी नितिदार धर्माच्या बंदनाक लागून खोर विरोध करतात. हेच मजगतीं नितीदाराचो पूत अपघाताक सांपडटा आनी हॉस्पिटलांत आसता. अशा वेळार दोतोराक एक प्रस्न सतायता. हांवें नितीदाराचो पूताक मारचो वा सालवार करचो?. दोतोरकेच्या नैतीक नेमा प्रमाण, तो दोतोर नितीदाराच्या पूताक सालवार करता. फुडें मागीर दोतोराची भयण एका खूना प्रकरणांत नितीदाराचे नितीक उबी आसता. नितीदारान आपणाक जाय तो थाराव घेव येतालो. नितीदार कायद्या परमाणें तिची नीत करता आनी तिका निरअप्राधी म्हण थाराव दिता. सर्वशेवटीं क्रिस्तांव दोतोर आनी अक्रिस्ती नितीदार धर्म, जात-कात हांचे बंदन हुपून लग्नाक मान्यताय दितात. समाजांत कांय मनीस आसात जे धर्मभेदा आड प्रचार करपाक फकत गोड गोड उतरांचो वापर करतात पूण प्रतेक्षांत वेवहारांत घालपाक खूब पयस उरतात. असल्या मनशांचेर हो तियात्र एक सणसणीत थापट मारता. 1977 वर्सा हो तियात्र कला अकादमीचे 4ते तियात्र सर्तिंत सादर केलो.
मनीसपण
बदलमनीसपण हो तियात्र सुरवातेकूच दोग मोग करप्यांचें जिवीत दाखयता. ह्या तांच्या मोगाक लग्ना पयलीच भुरगें रचून येता. अशा वेळार हे चलयेचो मोगी तिका लग्न जावपाक न्हयकारता. ही चली भुरग्याक जल्माक हाडल्या उपरांत आपल्या मोग्याची खबर तिच्या कानार सादता. हो मोगी आनीक कोण एके चलयेक लग्नाचें उतर दिवंचो आसता. अशा वेळार ही चली ते चलयेक भेट्टा आनी आपली कथा सांगता. उतर दिवंचें आसता ती चली तिचें दूख समजून घेता आनी तिका आपलो सहकार दिवंक कबूल जाता. लग्नाचें उतर सांगिल्ल्या दिसा जावंचें आसता. तेन्ना उतर दिवंचें आसता ती चली सत कितें तें उक्तें करून त्या चल्याक ते चलये कडेन लग्न जावपाक बळ करता.
समाजांत आमकां कांय आपस्वार्थी मेळटाट जे दुसऱ्यांक फसवप आपूण सुखेस्त जावपाक येवजितात. असल्यां मनशांचें पडबींब ह्या तियात्रांत आमचे नदरेक भरता. 1977 वर्सा हो तियात्र कला अकादमींत सादर केलो.
हांवूच तो
बदलहांवूच तो तियात्र दोग भावांची दुखेस्त कथा विणटा. हे दोग भाव भुरगेपणांतूच ताच्या बापायच्या खुना उपरांत वेगवेगळे कडेन पावतात. तांकां एकामेकाची वळख आसना. एकलो सता-निती खातीर झुजपी पूण एक अप्राराधी जीण जगता. दुसरो पुलीस इंस्पॅक्टर जावंक पावता. अप्राराधी भाव एके जीव दिवपी चलयेक सालवार करच्या कारणान बंदखणीत पावता. बंदखणीत आशिल्ले कडेन आपल्या बापायचो खुनी कोण तो ताका स्पश्ट जाता. आपूण ताका घेवन बंदखणीतलो पळून वता. आपल्या बापायचो खून केल्या त्या जाग्यार व्हरून ताका उगडास करुन दिता आनी ताचो खून करता. पुलीस इंस्पॅक्टर थंय पावता आनी ताका आपल्या भावाची वळख जाता. आपल्या भावान आपल्या बापायच्या खुन्याक मारला म्हण ताका समजून येता. हें प्रकरण जाणा जावन DSP विचार करता तेन्ना पुलीस इंस्पॅक्टर भाव आपूण खूनी म्हण सांगता. अप्राराधी भाव आपलो गुन्यांव मान्य करता आनी आपूण बंदखणीत रिगता.
निश्टूर मनीस खून करता आनी खुनाक लागून आनीक खुनी निर्माण जातात, हाचेंच एक जिवाळ-जिवें चित्र ह्या तियात्रांत माचयेर नदरेक भरता. 1978 वर्सा हो तियात्र कला अकादमीचे 5वे तियात्र सर्तिंत सादर केलो.
अंतस्कन्न आनी कायदो
बदलअंतस्कन्न आनी कायदो दोन भाटकारांचें आनी दोन मुंडकारांचें जिवीत माचयेर सादर करता. एकलो भाटकार आपले भाटकारशायेंत घुसपून आसता जाल्यार दुसरो भाटकार उदार काळजाचो. मुंडकार मात तांकां उर्फाटे सभावाचे मेळटात. हे दोनूय भाटकार परदेसांत वेतात तेन्ना आपलीं घरां मुडकारांचे देखरेख दवरतात. सुमार पंद्रा वर्सां अदीक ते मुंडकार त्या घरांत रावतात. अशा वेळार मुंडकार कायदो अस्तितवांत येता. एकलो कायद्या परमाणें चलता आनी भाटकाराचें घर आपलें करता. अशें करतना आपल्या अंतस्कन्नाचेर शेण काडिल्लो नदरेक भरता. दुसरो मुंडकार आपूण कायद्या परमाणें न्हय अंतस्कन्नाच्या नेमा परमाणें वागता.
मुंडकार कायदो अस्तितवांत आयलो तेन्ना जायत्या मुंडकारांनी घरां-दारांचे आशेक लागून आपल्या करतना आपल्या अंतस्कन्नाचेर शेण काडिल्लो नदरेक भरलें. हो तियात्र हे असले सत्य परिस्थितीचेर उजवाड घालता. 1979 वर्सा हो तियात्र कला अकादमीचे 6वे तियात्र सर्तिंत सादर केलो.
कांटेच कांटे
बदलकांटेच कांटे हो तियात्र एका शिक्षकाची कथा प्रदर्शित करता. हो शिक्षक शाळेच्या वर्गांत शिकयतां शिकयतां समाजीक वावर करपाक व्हड प्रतसाहन दाखयता. आपली हिकमत वापरून समाजांत जायती उदरगत करपाक पावता. हो ताचो निस्वार्ति वावर जायत्या लोकांक मान्य जाता. समाजांत आनीक विकास-प्रगती करूक ताचो हावेस आसता. होच हावेस घेवन तो लोकाच्या सहकारान वेवणूक जिकता. जेन्ना तो राजकारभाराचें खाशेलें रूप पळयता तेन्ना तो कंटाळटा. ताचे सहवावुरपी मंत्री कशे तरेन वागतात तें पळोवन ताका व्हड दूक भोगता. लोकां खातीर आपूण एक एक येवजण मांडटां ती ते कशे तरेन कडेक काडटात तें नियाळून तो मदींच शिरकून उरता.
मनीस समाजांत जायतें बरें करूंक सोदता. हे बरे वागणुकेचेर धांपणें घालूंक कितलेच लोक कांटे घेवन उबे रावतात. आपूण बरें करूंक सोदिनात तें जालेंच, पूण दुस़ऱ्याकूय बरें करूंक आपूण ताचे वाटेक कांटेच कांटे जातात. ह्या तियात्रांत हे वायट चालीचेर बडी मारल्या. 1980 वर्सा हो तियात्र कला अकादमीचे 7वे तियात्र सर्तिंत सादर केलो.
उतरां आनी करण्यो
बदलउतरां आनी करण्यो हो तियात्र दोन तरेंच्या समाज सेवकांचें जिवीत चित्रायता. एकलो समाज सेवक फकत गोड गोड उतरांनी समाज सेवेचो प्रचार करता, करण्यो करपाक हातभर पयस उरता. जाल्यार दुसरो समाज सेवक उतरां बरोबर करण्यो करूंक भोव फुडें आसता. पयल्या समाज सेवका आनी दुसऱ्या समाज सेवका मदें भावपणाचें नातें आसता. हें नातें रग्ताचें न्हय, पूण पयल्या समाज सेवकाच्या बापायच्या बरेपणाक लागून दुसरो समाज सेवक तांगेर वस्ती करता. नसायेक लागून पयलो समाज सेवक ताका घरांतलो भायर घालता आनी वेल्यान खून करपाचो प्रयत्न करता. एक कुटुंब ताका सालवार करता आनी आपणगेर रावपाक दवरता. ह्या कुटुंबाच्या समाजाक हो दुसरो समाज सेवक आपली खरी सेवा अर्पण करता. तियात्राच्या शेवटाक पयलो समाज सेवक आपली चूक वळखून घेता आनी दुसरो समाज सेवक ताका भोगसोण्याची वेंग फावो करता.
समाजांत कांय मनीस रित्या आयदना भशेन फकत आवाजूच करतात. ते आपल्यो करण्यो परझळावपाक खूब फाटीं उरतात. असल्या सभावाच्या मनशांचेर एक सणसणीत थापट मारता आनी तेच बरोबर दुसऱ्या समाज सेवका भशेन वागणूक आपणावंक उक्तो संदेश दिता. 1981 वर्सा हो तियात्र कला अकादमीचे 8वे तियात्र सर्तिंत सादर केलो.
भुरगीं आमचीं गिरेस्तकाय
बदलभुरगीं आमचीं गिरेस्तकाय हो तियात्र एके समाज सेवा करतले अस्तुरेचेर केंद्रित आसा. ही अस्तूरी आपल्या कुड्डया घरकारा आनी दोगां भुरग्यां सांगाता जियेता. हीं भुरगीं तरणाटे पिरायेर पाविल्लीं आसात. ही अस्तुरी समाजांत खूब मोलादीक वावर करता. आपलो पुराय वेळ समाज सेवे खातीर अर्पण करता. भोव करून तरणाटीं जिणेचीं पावलां घुसपतात तेन्ना ही समाज सेविका तांकां सरळ दिका दाखोवंक यशयशवी थरता. तिचो हो घास घेवन केल्लो वावर सगलो लोक वाखाण्ता. ह्या तिच्या वावराक लागून तिका समाजांत मान आनी प्रतिश्टा फावता. सरकारूय तिच्या वावराची तुस्त करुन तिका पुरस्कार लाबयता. अशें जरूय आसलें, ती आपलें कुटुंब निसणटणाक पावयता. ती आपल्या भुरग्यांक फावो तो वेळ दिवपाक फाटीं उरता. तिचीं भुरगीं जिणेचीं पावलां घुसपतात आनी जिणेत अपेशी जातात. तिचो घरकार पासून सोऱ्याच्या वेस्नाक बळी पडटा. ही अस्तूरी समाजा मुखार जैतिवंत जाता खरी पूण आपल्याच कुटुंबांत हारता.
समाज सेवा करप ही एक बरी गजाल. पूण समाज सेवेच्या नांवान आपलोच कुटुंब निसणटणाक पावोवप ही एक चुकिची गजाल म्हण हो तियात्र उगडास करून दिता. 1985 वर्सा हो तियात्र कला अकादमीचे 12वे तियात्र सर्तिंत सादर केलो.
झगझगता तितलेंय भांगार न्हय
बदलझगझगता तितलेंय भांगार न्हय हो तियात्र नुस्तें मारपी कुटुंबाची कथा विणटा. ह्या कुटुंबांत व्हडलो भाव आनी ताची घरकान्न नुसत्याचो वावर करतात. ह्या वावरा वरवीं तीं आपलो कुटुंब चलयतात. ह्या वावराचो तांकां अभिमान आसा. तांच्या हेर घरच्यांक :दुसरो भाव, ताची घरकान्न आनी भयण हांकां ह्या वावरा विशीं उणेपण भोगता. तीं ह्या वावराक लागून लजतात आनी घर पासून सोडून वेतात. घर सोडून वेचे आदीं व्हडल्या भावाक दोळ्यांचो इलाज करचो आसता. ह्या खातीर तांचे कडल्यान पयशाचो सहकार भासता. तीं ही गरज पुरी करचे बदलेक ताका तसोच सोडून वेतात. तांकां परदेसांत भांगार झगजगता कशें दिसता, पूण तशें आसना. सर्वशेवटीं तीं नुसत्या वावराचें म्हत्व वळखून घेतात आनी घरा परततात. व्हडलो भाव तांकां उदार मनान घरांत घेता.
परंपरीक वेवसाय जावन आसा गोंयचें आनी गिरेस्तकाय. ह्या तियात्रांत हेंच सत उगडापें केलां. भोव करून नुसत्याच्या वावरांत भांगार झगजझगता म्हण हो तियात्र स्पश्ट करता. 1986 वर्सा हो तियात्र कला अकादमीचे 13वे तियात्र सर्तिंत सादर केलो.
दिता तशें घेता
बदलदिता तशें घेता हो तियात्र एके निश्टूर आवयची कथा सादर करता. ही आवय आपल्या घरकाराक आपले सत्ते खाला नाचयता. तिणें उट म्हळ्यार उटप आनी बस म्हळ्यार बसप. आपूण कितें सांगता तें जालें, ताचेर आनीक भासाभास ना. हे आवयची चली लग्न जाता तेन्ना ती आपले चलयेक आपले भशेन वागपाक बळ करता. ती चली आवयच्या सांगण्या परमाणें आपल्या घरकारा सवें आनी आपल्या सासुपाय सवें निश्टुरायेन वागता. ही असली वागणूक कुटुंबाच्या वांगड्यां मदें उचांबळय उत्पन करता. निश्टूर आवयचो पूत जेन्ना लग्न जाता तेन्ना ताची घरकान्न कृरपणान वागपाक सुरू करता. भोव करून आपले सासूमांय सवें अदीक कृरपणान वागता. तिका सारकें नाका पुरो करता. अशा वेळार ही निश्टुर आवय आपली चूक वळखून घेता आनी आपले धुवेक पासून निश्टुराय बंद करूंक सांगता.
कांय कुटुंबांनी कृरपण आनी निश्टुराय सदांचोच वेवहार जाला. असल्या प्रकरणाक लागून कुटुंबांतली शांती पोकरून वता. कुटुंबांनी खरेली शांती वसतली जाल्यार सस्निकाय खूब म्हत्वाची. हो तियात्र हीच दिका आपणावपाक उलो करता. 1987 वर्सा हो तियात्र कला अकादमीचे 14वे तियात्र सर्तिंत सादर केलो.
ओ. के. बाय बाय
बदलओ. के. बाय बाय हो तियात्र एका गोंयच्या कुटुंबाचेर आदारीत आसा. ह्या कुटुंबाचो बापूय गोंयची अस्मिताय, गोंयची संस्कृताय, गोंयची परंपरा, आनी गोंयचें दायज सांबाळपाक जाय असो समज घेवन जियेता. ताची घरकान्न आनी दोगां भुरगीं Modern तरेन जगपाक सोदतात. ह्या बापायचो भाव आपले धुवे बरोबर केनडा आसता. तीं गोंयां येतात तेन्ना वेगळेंच पळयतात. गोंयकारां आपलीं घरचीं आसात तीं गोंयची अस्मिताय, गोंयची संस्कृताय, गोंयची परंपरा, आनी गोंयचें दायज सांबाळपाचो यत्न करचे सुवातेर Modern तरेन जगतात. हें पळोवन तांकां दूख भोगता. केनडा साकून आयिल्लीं तीं आपूण खास करून गोंयची तरा वापरून जियेतात. फुडें मागीर तीं केनडा वेचें वा ना हो प्रस्न तांकां सतायता. गोंयच्या मोगा खातीर तीं केनडा वचपाचें चितप बंद करतात.
हो तियात्र गोंयची अस्मिताय, गोंयची संस्कृताय, गोंयची परंपरा, आनी गोंयचें दायज सांबाळपाक जाय असो संदेश प्रगट करता. 1988 वर्सा हो तियात्र कला अकादमीचे 15वे तियात्र सर्तिंत सादर केलो.
म्होंवाळ वीख
बदलम्होंवाळ वीख हो तियात्र एका दर्या वेळेर आशिल्ल्या कुटुंबाची काणी सांगता. ह्या कुटुंबाची आवय अशिक्षीत. तिचो घरकार परदेसांत नोकरी करता. पयशांचो उणाव त्या कुटुंबान केन्नाच अणभवलें ना. ह्या कुटुंबांत वाडटे पिरायेचीं दोन भुरगीं आसतात. अशिक्षीत आवयक पयशांची आशा लागता. ह्याच कारणाक लागून ती आपल्या घरांत पर्यटकांक भाडयाक दवरता. आपूण आनी भुरगीं सादे खोंपटेंत रावपाक एका पांयार उबीं. दुबाव ना पयशे घसघशांनी येतात हें खरें पूण सर्वशेवटीं आपलीं भुरगीं भाडयाक दवरिल्ल्या पर्यटकांच्या वायट संगतीक वा प्रभावाक लागून जिवीताची दिका चुकतात.
दर्या वेळेर आशिल्ल्या कुटुंबाची काणी आयज पासून जिवाळ जिवी कशी पळोवपाक-अणभवपाक मेळटा. चार पयशांचे आशेक लागून भोव करून आमची तरणी पिळगी जिवीताचीं तत्वां-मुल्यां कोणशाक मारून बसल्यांत. घसघशांनी पयशे जोडले आनी जिवीताचीं तत्वां-मुल्यां घाणाक दवरलीं जाल्यार मनशाक कसलो फायदो ? ह्याच प्रस्नाक जाप सोदूक लावपी हो एक प्रभावी तियात्र. 1989 वर्सा हो तियात्र कला अकादमीचे 16वे तियात्र सर्तिंत सादर केलो.
समाज सेवा
बदलसमाज सेवा हो तियात्र राजकरणी फुडाऱ्याचें जिवीत माचयेर सादर करता. हो राजकी नेतो वेचणुकां वेळार जायतीं आसवसनां दिता. जिकून आयल्या उपरांत तीं आसवसनां वेवहारांत घालपाक प्रयत्न करता. तीं आसवसनां वेवहारांत घालतना आपल्यां खास मनशांक ताचो लाव मेळचो, ह्याच हेतून सगळें करता. गांवांत समजूंया Fair Price Shop घालचें आसा जाल्यार तें घालप. तें घालतना मात आपल्या घरच्यांकूच तें चलोवपाक दिवप. अशे तरेन आपल्या घरच्यां भोंवटणीच उदरगत करपी हो फुडारी. हें असलें nepotism सहन जायना जावन गांवचो एक तरणाटो ताका टक्कर दिता. आपूण ताचे आड वेचणुकेक उबो रावता आनी जिकून nepotism सोंपयता.
राजकी मळार nepotism आसा हाचें जिवाळ जिवें चित्र हो तियात्र माचयेर सादर करता. हें nepotism कशें सोंपवंचें हाकाय जाप दिता. समाज सेवा नितळ-निवळ मनान करपाक हो तियात्र उत्तेजन दिता. 1990 वर्सा हो तियात्र कला अकादमीचे 17वे तियात्र सर्तिंत सादर केलो.
जिवीताचो उजवाड
बदलजिवीताचो उजवाड हो तियात्र एका अशिक्षीत तरणाट्याच्या जिवीताचेर उजवाड घालता. हो तरणाटो अशिक्षीत खरो पूण ताचे कडेन गिरेस्तकाय आसता. ताचो समज आसता की पयशे म्हळ्यार सगळें. ह्या पयशांक लागून ताका समाजांत मान आनी प्रतिश्टा मेळटा. लोक कसलेय कार्यक्रमाक लागून देणगी मागपाक आयल्यार तो तांकां रिकाम्या हातांनी परतो धाडिनासलो. फुडें हो तरणाटो एके शिक्षीत चलयेच्या मोगान पडटा. ही चली तो अशिक्षीत म्हण कळून येता तेन्ना ताका सोडपाचो थाराव घेता. अशा वेळार शिक्षणाचें म्हत्व तो वळखून घेता आनी चलयेच्या मोगाक लागून शिक्षीत जावंक पावता.
मनशा लागीं पयशे आसले म्हण तो सगळें मेळोवन घेवंक शकता अशें ना. पयशांनी शिक्षण विकतें घेवपाक जायना, हेंच सत, हो तियात्र प्रक्षेकांच्या दोळ्यां मुखार दवरता. 1991 वर्सा हो तियात्र कला अकादमीचे अठ्रावे तियात्र सर्तिंत सादर केलो.
भुरगें जिवीत
बदलभुरगें जिवीत हो तियात्र रस्ताद भुरग्यांचें जिवीत प्रेक्षकां मुखार दवरता. हीं रस्ताद भुरगीं कसली ना कसली कसरत करून आपलें पोट-पाण्याचो प्रस्न सोडयतात. कोण कोणाचे पयशे फारयता, कोण मोच्यांक पोलीश मारता, कोन घाडी धुता. अशे तरेन आपलें जिवीत जगतात. एक समाज सेविका तांच्या संपर्कांत येता. ती ताचें जिवीत समजून घेता आनी तांचे खातीर वावुरता. तांकां वाचूंक बरोवंक शिकयता. तांच्या जिवनात प्रमाणिकपणाचो शेगूण किल्यता. तांणी समाजांत बरे तरेन जगचें ह्याच हावेसान तांकां तत्वाम-मुल्यांनी नेटयता. जेन्ना ते ज्या झाडाच्या आसऱ्या खाला रावताले तें झाड कातरपाचें आसतात तेन्ना ते आपलो निशेध उबारतात. अशे तरेन तांकां जाणीव येता की आपूण सांगातीं रावून जायतें बरें करूं येता.
समाजांत जायते तरेचें नश्ट चलता हें पावला पावला जाणवता. जर तर हे समाज सेविका भशेन प्रमाणिपणान आनी खऱ्या मनान समाजाची सेवा केल्ली जाल्यार हो आख्खो संवसारूच सर्गाचें रूप घेवपाक कळाव लागचो नासलो. बारकायेन नियाळ केलो जाल्यार हें सत हो तियात्र उजवाडा हाडटा तें नदरेक भरता. 1991 वर्सा हो तियात्र कला अकादमीचे 18वे तियात्र सर्तिंत सादर केलो.
आमी सगळे एक
बदलआमी सगळे एक हो तियात्र दोन कुटुंबाची काणी विणटा. एक कुटुंब क्रिस्तांव जाल्यार दुसरो हिंदू. ह्या कुटुंबां मदें एकचाराचें नातें दिसून येता. जेन्ना वेचणुको येतात तेन्ना राजकी फुडारी आपल्याक मतां मेळचे आशेन हिंदू- क्रिस्तांवां मदें फूट घालतात. तांचीं भुरगीं कोलेजीक वचपी. तीं राजकी फुडारी कितें सांगता तशें करपाक भोव कुसतार. तीं आपल्याक कितें खरें दिसता तेंच करपी म्हण ह्या तियात्रांत दिसून येता. राजकी फुडाऱयांनी जी फूट घातिल्ली ती, तीं पुसून उडयतात आनी एकचाराचें वारें नव्यान पसरयतात.
गोंयात वेगवेगळ्या धर्माचे मनीस जगतात. ताचें मदें शांतिचें वारें पसरता. हें वारें दुशीत करूंन निस्वार्ति मनीस वावुरतात. असल्या मनशांचेर हो तियात्र एक सणसणीत थापट मारता. धर्माचो वेगळोचार आसूं मनीसपणाच्या नात्यान जगूंक एक उक्तो संदेश मेळटा. 1993 वर्सा हो तियात्र कला अकादमीचे 19वे तियात्र सर्तिंत सादर केलो.
सांता क्लारा दुरबळांची राणी
बदलसांता क्लारा दुरबळांची राणी हो तियात्र एके धर्मिक अस्तुरेचें जीण-कथा सांगता. सांता क्लाराचें भुरगेपणा वयलें जिवीत पयलें नदरेक दिसता. तें एका गिरेस्त कुटुंबांत वाडटा. तरिपूण तें आपले जिवीत जगतना ताका आपलेच भितर एक उणेपण अशें जाणवता. आपूण दुरबळां सवें कितें तरी करपाक जाय अशें ताका मना पासून दिसता. हेंच मन घेवन तें दुरबळां खातीर वावरूंक फुडें सरता आनी एक संवस्था स्थापीत करता. पुरायपणीं तिच्याच जिवीताचेर आदारिल्लो हो तियात्र.
समाजांत कांय मनीस आसात जे दुसऱ्यांच्या हुसक्यान जगतात. भोव करून समाजाचे देगेक आशिल्ल्यां सवें आपली म्होंवाळाय तांकां चाकूंक दितात. हाचेंच पडबींब घेवन हो तियात्र जल्माक आयला. हो तियात्र खास करून सांता क्लाराच्या आठशीं वर्सांच्या समारंभा खातीर उजवाडा आयलो. ह्या तियात्राचो प्रयोग 1994 वर्सा St. Anthony High School Monte de Guirim हागां जालो.
सांखळ्यो
बदलसांखळ्यो हो तियात्र एका सुटके झुजाऱ्याची कथा माचयेर सादर करता. हो सुटके झुजारी गोंय-प्रेमी. पुर्तुगेज जेन्ना गोंयांत आसले तेन्ना ते आपली हुकुमशाय चलयताले. तांचेर जैत व्हरून गोंय मुक्त जालें. हे संबंदी आपली कामगिरी सांगता तेन्ना ताका अशें-तशें आयकूंचें पडटा. ताच्या काळजांत एक व्हडली दूख दिसून येता. ती म्हळ्यार गोंय आजून पासून बंदखणीत आसा अशें ताका दिसता. हाचें कारण म्हळ्यार गोंयांत जे राजकारभारी आसात ते आपली हुकुमशाय चलयतात. हेच संबंदीं ताचे बरें मागपी ताका वेचणुकेक बसपाक बळ करतात. हेर उमेदवार पयशांचो आनी शक्तिचो वापर करून वेचणूक जिकूंक पावतात. फुडें मागीर ताका तरणाट्यांचो पुर्णपणी प्रतिसाद मेळटा.
गोंयांत जें नश्ट आनी भ्रश्टाचार चल्लां तें सोंपलें जाल्यारूच गोंय नव्यान मुक्त जावपाक पावतलें. होच संदेश ह्या तियात्राच्या पड्डया पड्डयांनी पळोवपाक मेळटा. वेचणूकां वेळार उमेदवार पयशांचो आनी शक्तिचो वापर करतात, असले नश्ट चलीचेर बडी उबारिल्ली दिसता. 1998 वर्सा हो तियात्र कला अकादमीचे 24वे तियात्र सर्तिंत सादर केलो.
हॅलो आंकल
बदलहॅलो आंकल हो तियात्र एका कुटुंबाचेर आदारीत आसा. हो कुटुंब आवय बापूय नाशिल्लो कुटुंब. दोग भाव आनी एकली भयण, तरणाटे पिरायेर पाविल्लीं आसात. तांकां काम म्हळ्यार दोळ्यां मुखार नाकां, पूण बरें जेवण, बरें न्हेसण खूब आवडटा. तांकां पयशांची चिंता ना, तांचो तिती (Paternal Uncle) इंगलंडाक आसता. तो तांकां मागतात तितलेय पयशे धाडाटा. हीं तेगांय एक एक फटिचें कारण तयार करून पयशे मागीत रावतात. फुडें मागीर तांचो आंकल आपले घरकान्नी बरोबर गोंयां येता. तांचें फटिचें प्रकरण आंकलाक स्पश्ट जाता. अशा वेळार तांचो आंकल तांचे खातीर नोकरेची बंदबस्त करता.
काम मेळना म्हण बेकार रावप, हें मान्य करपाक जाता. पूण काम सोदिनासतना बेकार रावप आनी बेकारपणाचें सूख भोगप हें मान्य करपाक खूब कठीण. जीं कोण बेकार भोंवतात आनी बेकारपणाचें सूख भोगतात, हो तियात्र असल्यां मनशांचेर एक सणसणीत थापट मारता. 1999 वर्सा Vandana Productions हाचे तियात्र सर्तिंत सादर केलो.
अर्थ
बदलअर्थ हो तियात्र एके अस्तुरेची कथा माचयेर सादर करता. ही अस्तुरी पळोवपाक भागिवंत दिसता. कितलच वेळ मागण्यांत घुसपून आसता. गरीबांक भिक्षा घलता, पिडेस्तांचे भेटेक वता...खूब खूब दयाळ करण्यो करता. हें सगळें करता तेन्ना फकत लोकांक दाखोवंचे खातीर एक Show कसो करता. तिच्या घरांत तिचो आरेन धरिल्लो घरकार आसता. त्या घरकाराक मात आपलो फावो तो वेळ दिवंक फाटीं उरता. आपल्या घरकाराची सेवा करूंक तिचे हात जोड जातात. ही अस्तुरी मरून देवाच्या निवाड्याक उबी रावता. तेन्ना देव तिका खऱ्या मागण्याचो अर्थ समजायता तेन्ना ती देवा म्हऱ्यांत हारता. 2000 वर्सा हो तियात्र कला अकादमीचे 26वे तियात्र सर्तिंत सादर केलो.
एक्सिडेंट
बदलएक्सिडेंट ह्या तियात्रांत दोन कुटुंबांची काणी आसपाविल्ली आसा. एका कुटुंबांत एक जोडकार पूत, ताची आवय आनी भयण रावतात, जाल्यार दुसऱ्या कुटुंबांत एक जोडकार बापूय, ताची घरकान्न आनी धूव रावतात. दोनूय कुटुंबाचे दोन जोडकार आपल्या घराब्याचें उदार-पसणा खातीर भार घेवन वावुरतात ते दिसून येता. जोडकार पूत आनी जोडकार बापूय एक्सिडेंटाक सांपडटात. जोडकार पूत मरून वता आनी जोडकार बापूय अपांगूळ जावन घरा उरता. एक्सिडेंटा लागून ह्या दोनूय कुटुंबांचेर कसलो परिणाम जाता तें दिसून येता. दोनूय कुटुंब दुखाच्या ल्हारांक फुडो करतात. तांचे जिणेत आनी जीणे भोंवतणी कांटेच कांटे ताची वाट पळयतात. एक्सिडेंट जाता तेन्ना समाज तांकां चुरचुरता. जसो जसो काळ भरता तसो तसो समाज तांकां विसरता. त्या कुटुंबाचे हालावाल मात चालूच उरतात.
एक्सिडेंट हो तियात्र एक्सिडेंट जाल्या उपरांत कसले परिणाम जातात हाचेर उजवाड घलता. भोव करून जोडकाराक एक्सिडेंट जाता तेन्ना कुटुंबाचें निसणटण जाता हें स्पश्ट करता. तेच बरोबर समाजान आनी सरकारान असल्या कुटुंबां खातीर अर्थिक पालव दिवंचो म्हण संदेश परगट करता. हो तियात्र 2010 वर्सा कला अकादमीचे 35 वे तियात्र सर्तिंत सादर केलो.
काल आनी आयज
बदलकाल आनी आयज हो तियात्र दोन घराब्यांची काणी प्रेक्षकां मुखार दवरता. एक घराबो आदले परंपरे प्रमाणें चलपी जाल्यार दुसरो घराबो आर्विल्ले पद्दतीन जगपी. आदले परंपरे प्रमाणें चलपी घराबो आपले परंपरेंत मोत्यां-माणकां आसात म्हण जाणून घेतात. आदली परंपरा म्हळ्यार आपलें दायज म्हण स्विकारतात. हें दायज आमच्या पुरवजांनी पिळगे पिळगेतल्यान घेवन आमकां फावो केलां आनी तांतूंत संस्कृतायेची झर व्हांवता हे पठोवंन दिलां. जाल्यार दुसरो घराबो आर्विल्ले पद्दतीन जगता आनी पुर्विल्ले संस्कृताये प्रमाण जगतल्यांची फकणां मारतात तें दिसून येता.
काल आनी आयज हो तियात्र मनशान काळाच्या बदलांत आपलीं तत्वां-मुल्यां कडेक उडयल्यांत ताचेर उजवाड घालता. आमच्या पुरवजांनी पिळगे पिळगेतल्यान आपल्या गिन्यानाचे फातरीर घासून आमकां जाणवीक भांडाराचो रोस दिल्लो आसा, हे जाणवायेचो परिपुर्ण लाब मेळोवंक हो तियात्र उद्देश दिता. हो तियात्र 2011 वर्सा कला अकादमीचे 36 वे तियात्र सर्तिंत सादर केलो.
आन्नाडी
बदलआन्नाडी हो तियात्र एका आन्नाडिपणा करतल्या भुरग्याचें जिवीत प्रेक्षकां मुखार दवरता. हो भुरगो कोणाच्या दोळ्यां मुखार नाका आसता. ताचें मस्तेपण लोकाक सहन करून घेवपाक कुस्तार जातालें. एका दादल्याक तर ताचो दोळे फुटोन राग येतालो. हो दादलो त्या आन्नाडी भुरग्याक हात भर पयस दवरतालो. एका दिसाक ह्या दादल्यागेर एक चोर येता आनी सगळें चोरून व्हपाचे वाटेक आसता. अशा वेळार हो आन्नाडी भुरगो आपल्या आन्नाडिपणाचो वापर करून त्या चोराक फसयता. आपल्या आन्नाडिपणांनतल्यान हुशारकाय दाखयली देखून
जो कोण दुसऱ्यांक फसोवपाक सोदता पूण शेवटाक आपुनूच फसता ताची गत नाडाक सवाय नाड अशी जाली म्हणटात. असलीच गत ह्या तियात्रांत त्या चोराची जावंक पावता. हो तियात्र 2011 वर्सा भुरग्यांचे तियात्र सर्तिंत सादर केल्लो.
मांय म्हाका घरा व्हर
बदलमांय म्हाका घरा व्हर हो तियात्र एका भुरग्याची कथा विण्टा. हो भुरगो आपल्या घरांत आपल्याक आपलीं आवय बापूय फावो तो मोग दिनात अशें जाणून घेता. खरें म्हळ्यार तशें आसना. एक दीस ह्या भुरग्याचो मामा ताका शिकप दिवंचे खातीर आपल्यागेर व्हरपाचो प्रस्ताव मांडटा. ह्या प्रस्तावाक हो भुरगो आयते मनान राजी जाता. मामागेर गेल्या उपरांत कांय दिसांनी ताका आपल्या घरचो उगडास येवपाक लागता. उगडास येवपाचे कारण म्हळ्यार ताच्या मामागेलो लोक ताका तितलीं बरीं करिनात. आपल्याक आपलें घरूच बरें हें तो मान्य करून घेता आनी आपल्या घरा परतता.
हो तियात्र रविंद्रनात थागोराचे एके कथेचेर आदारीत आसा. 2012 वर्सा 150 वर्सांची जयंती मनोवपाच्या सुवाळ्याक, हो तियात्र सादर केल्लो.
नवी दिशा
बदलनवी दिशा हो तियात्र दोन राजकी फुडाऱ्यांचें जिवीत माचयेर सादर करता. एकलो राजकी फुडारी कितलींच वर्सां राजकरणात आसता. हो फुडारी आपल्यापणांत भरसून भ्रश्टाचारी चाल जगता. वेचणूक जावंची आसता तेन्ना एक नवो कायदो चालीक लागता. तो म्हळ्यार Right to Reject. ह्या कायद्या अनुसार तुका कोण नाका ताचे आड ( negative voting) मत मारपाक मेळटा. एका तरणाट्याचें प्रतिनिधीक पात्र राजकरणांत जें वायट चलता ताचेर निशेध मारता आनी भ्रश्टाचारी फुडाऱ्याक हारयता. एक अस्तुरी फुडारी वेचणूक जिकता. ती जिकून आयल्या उपरांत आदल्या भ्रश्टाचारी फुडाऱ्या परस नश्ट थरता. तिका राजकरणांत एक वर्स भरता म्हळ्यार Right to Recall कायदो अस्तितवांत येता. ह्या कायद्या अनुसार जो राजकी नेतो लोकाक नाका दिसता, ताका परतून वेचणूक करून हारोवपाक जाता. अशा वेळार तेंच तरणाट्याचें प्रतिनिधीक पात्र ते अदीक भ्रश्टाचारी अस्तुरेक हारवपाक जैत मळयता.
अन्ना हजारे सारक्या म्हान नेत्यान राजकरणी मळार नवी दिशा मेळची म्हण नवे प्रस्ताव मांडिल्ले ताचेर आदारीत हो तियात्र जल्माक आयिल्लो आसा. पुराय राजकरण नितळ-निवळ जावंचें, होच हुस्को हो तियात्र परगटयता. हो तियात्र 2012 वर्सा कला अकादमीचे 38 वे तियात्र सर्तिंत सादर केलो.
नीत अनीत
बदलनीत अनीत हो तियात्र एके तरणाटे समाज सेविकाचें जिवीत माचयेर सादर करता. ही समाज सेविका समाजांत घडटल्या वायटाचेर निशेध मारता. भोव करून अस्तुरेचेर जावपी अन्याया आड आपलो ताळो उबारता. अस्तुरेच्या वेगवेगळ्या प्रस्नांक ती फुडो करता. प्रस्न सोडोवपाक फुडो करता तेन्ना तिका कायदे-शिस्त पाळपी मनशांचो फावो तो प्रतिसाद मेळना. एका दिसा एक नश्ट मनीस तिचेर बलातकार करता. तिणें दुसऱ्याले प्रस्न मिठोवपाक प्रयत्न केले पूण तिचो खूद प्रस्न सोडोवपाक तिका कायदे-शिस्त पाळपी मनशांची वीट येता. फुडें मागीर तोच नश्ट मनीस तिचे इश्टिनिचेरूय बलातकार करता. अशा वेळार ती रागाभरीत जावन त्या नश्ट मनशाचो खून करता. सर्वशेटीं ती प्रेक्षकांक एक म्हत्वाचो प्रस्न विचारता “हांवें केल्या ती नीत वा अनीत ?” समाजांत चल्यां-बायलांचेर जायती अनीत जाता. ही अनीत तांणी मोन्यापणान सोसप वा तिचेर आपलो निशेध उबारप ? ह्या प्रस्नाक हो तियात्र एक जाप जाता. हो तियात्र 2013 वर्सा कला अकादमीचे 39 वे तियात्र सर्तिंत सादर केलो.