प्रकाश पर्येंकार

प्रकाश पर्येंकार हें एक नामनेचें कोंकणी कथाकार.

भुरगेपण

प्रकाश पर्येंकार हांचो जल्म धावें- तार, सत्तरी गोंय हांगां शेतकार कुटुंबात जालो. तांचे भुरगेपण खेळिमेळीन आनी कश्टांनी गेलें. गोरवां राखप, शेतांत काम करप, काजू बागायतींत भोंवून काजी कुडावप सारकीं कश्टाचीं कामां भुरगेपणांत करचीं पडल्यांत. तेच भशेन न्हंयचेर वचून उदक हाडप, आयदनां घांसप, मिरसांग वाटप, भात कांडप, रांदप सारकीं घरकामां भुरगेपणांत करचीं पडल्यांत. म्हादय न्हंयचेर न्हावप, पावसाळ्यांत गरोवणेक वचप, गिमाळ्यांत रातची दिपकावणी करप सारक्या अस्सल ग्रामीण अणभवांनी तांची जीण समृध्द जाल्या. भुरगेपणांतले हे तांचे अणभव तांच्या दवरणें (2005) ह्या तांच्या ललीत निबंदांच्या पुस्तकांत वाचपाक मेळटात. ह्या तांच्या पुस्तकाक साबार पुरस्कार फाव जाल्यात.

शिक्षण

तांचे शिक्षण एम. ए. (कोंकणी), एम. कॉम (मॅनेजमेंट), बी. एड. (कोंकणी), पीएच डी (कोंकणी) मेरेन जालां. तांचे मुळावें शिक्षण सुरवातीक तांच्या घारांत जालें. मुखार प्राथमीक विद्यालय, कुडशें सत्तरी हांगां यत्ता चवथी मेरेन मराठींतल्यान जालें. यत्ता पांचवी मेरेनचें शिकप अवर लेडी ऑफ लुर्डस हायस्कूल, वाळपय हांगा जालें. काजू बागायतींचें रेन करपाक आयिल्ले कडेन मंगलदास नायक ,गुडीवाडा नेवरा हे व्यक्तीकडेन वळख जाली. शिकपाची तिव्र इत्सा आशिल्ल्यान मंगलदास तांणी ताका आपल्या घरा व्हेलो. आझमाने हायस्कूल, नेवरा तिसवाडी हांगा यत्ता सवे खातीर प्रवेश घेवन दिलो. उच्च माध्यमीक शिक्षण (बारावी -कॉमर्स). फा. आग्नेल हायरसेंकडरी पिलार हांगां जालें. नुखार ते आपल्या मूळ घरा आयले आनी साखळी महाविद्यालयांत प्रवेश घेतलो. थंय तांचें शिक्षण बीकॉम मेरेन जालें.

जीवन आनी कार्य

नेवरा गांवातल्या राबित्यान तांचें जिवन बदलून गेलें. मंगलदास नायक हांचें शेतकार कुटूंब आशिल्ल्यान प्रकाश पर्येंकाराक थंय मरड, वांयगण आनी खाजन शेतांचीं काम करपाची संद मेळ्ळी. मरड शेतांत जोत धरपाक ते थंयच शिकले. खाजन शेतांत खण्णी घालप, माय म्हयन्याच्या भर वतांत मेरो घालप, शेत लुवप, आडवां एकठांय करप, मळप, मळिल्लें तण फापडप, तणाचे पेंडके बांदप, ते माथ्यार धरून घरा हाडप सारकीं आनी हेर शेताच्या कामाचो अणभव नेवरा शिकता आसतना तांका घेवपाक मेळ्ळो.

गोरवांचें शेण काडप, गोरवांक तण घालप, सकाळीं फुडें दूद विकप आनी मागीर शाळेक वचप, सांजवेळार बांयचें उदक काडून तें घरा हाडप, दोंगरार वचून जळोव हाडप सारक्या भोव कश्टांच्या कामांक लागून तांचें जीवन अदीक समृध्द जावंपाक संद फाव जाली. खेडवळ सत्तरीतलो भुरगो तिसवाडी सारक्या वांठारात ल्हानाचो व्हड जातना मानसीक नदरेन सशक्त जावपाक मदत जाली.

बारावीचें मेरेनचें शिकप पुराय जाले उपरांत धावें- तार सत्तरी हांगा आपल्या मूळ घरा येतकच महाविद्यालयीन (1988-89) शिक्षणाक सुरवात जाली. शासकीय महाविद्यालय साखळी हांगा वाणिज्य शाखेचें शिक्षण घेतना वाचनाचे आवडीक ग्रंथालयाची जोड फाव जाली. थंय साबार कोंकणी पुस्तकांचें वाचन करपाची संद मेळ्ळी. ताचे पयलींच तांच्यानी मराठी कविता बरोवपाक सुरवात केल्ली. पूण मुखार कोंकणी भाशेंतल्या साहित्याची आवड वाडिल्ल्यान कोंकणी कविता आनी कथा लेखनाक सुरवात केली. तांची पयली मराठी कविता दै. तरूण भारत ह्या दिसाळ्यांत जाल्यार पयली कोंकणी कथा "एक वाट दुख्खाची..." महाविद्यालयाच्या वर्सुकी अंकांत (सोविनीयर) उजवाडा आयल्या. ह्या वेळार प्रा. सुनिता काणेकार हांचें तांका मोलाचें मार्गदर्शन फाव जाल्लें. आंतर महाविद्यालय कविता सर्तीनी मेळिल्ल्या इनामांक लागून कविता लेखन करपाची उर्बा वाडली. ह्या काळांत खोडयें सत्तरी हांगा रावपी सर्गेस्त शांती तेंडुलकार हांची वळख ताच्या "मोग-ऱ्या आटी" ह्या ताच्या कोंकणी कविता झेल्याच्या प्रकाशन सुवाळ्या वेळार जाली.

कोंकणीतले जेश्ट कवी डॉ. मनोहरराय सरदेसाय, श्री. पुंडलीक नायक, श्री.नागेश करमली आनी डॉ. नारायण देसाय हांची जाल्ली भेट खूब महत्वाची थारली. मुखार शांती तेंडुलकार हांचे कडलो संबंद वाडिल्ल्यान कोंकणी कार्यावळीनी भाग घेवपाक आनी सत्तरी वांठारात कोंकणी कार्यावळींचें आयोजन करपाक संद तांका मेळत गेली. कोंकणी कविता संमेलन तशेच "पर्यावरण" आनी "चली जाली " ह्या पथनाट्यांत वांटो घेवंपाची संद पणजी दूरदर्शनाचेर मेळिल्ल्यान कोंकणी मळार काम करपाची तांची उर्बा आनीक वाडली.

मुखार शांती तेंडुलकार हांणी फुडाकार घेवन स्थापन केल्ल्या आमचो पंगड- सत्तरी हे संस्थेचो संस्थापक अध्यक्ष जावपाचो मान तांकां फाव जालो. हे संस्थेचे वतीन कवितेचीं कृती सत्रां, कविता सर्त, कथा सर्त सारके उपक्रम राबयले. हेर वांगड्याच्या आदारान सत्तरींत आनी हेर वाठांरात आयोजीत करपाची संद तांकां फआव जाली. तिसरें अखिल गोंय कोंकणी सेवा संस्थाचें संमेलन शांती तेंडुलकाराच्या मार्गदर्शना खाला संपन्न जालें. ताका त्या वेळार बरो प्रतिसाद फावो जाल्लो. ह्या आयोजनांत प्रकाश पर्येकार हांचो सक्रीय वांटो आशिल्लो.

शांती तेंडुलकार हांचे फाटल्यान आमचो पंगडाचें कार्य चलयतना प्रकाश पर्येंकारा वांगडा सर्गेस्त शाबा कुडतरकार, नकूळ वेळुस्कार, देऊ झोरे हांचो म्हत्वाचो हात भार आशिल्लो. आकाशवाणी पणजी केंद्राचेर साबार फावट तांच्यानी युववाणी कार्यवळी सादर केल्यात. ह्या वेळार प्रकाश पर्येंकार हांचे वांगडा शाबा कुडतरकार, नकूळ वेळुस्कार, गजानन मेस्त, आशा सावंत आनी हेर कलाकार वांटेकार जाताले.

ग्रामीण विकास शिक्षणीक संस्था, वाळपय हे संस्थेत आयोजीत केल्ल्या कोंकणी एकांकीका संर्तीत आमचो पंगड - सत्तरी हे संस्थेन सगळ्या सर्तीनी वांटेकार जावन साबार इनामां जोडल्यां. ह्या वेळार, शाबा कुडतरकार, नकूळ वेळुस्कार, देऊ झोरे, आशा सावंत, मंदार गणपुले, तुळशिदास सावंत, गणेश पर्येंकार, सुरेश गांवकार आनी हेर कलाकार वांटो घेताले. ह्या एराृकांकीका सर्तीच्यो तालमी प्रकाश पर्येंकार हांच्या घराच्या आंगणांत जाताल्यो. आमचो पंगड हे संस्थेचे वतीन गोवा युवा महोत्सवांत वांटेकार जावन सर्तीनी इनामां जोडल्यांत. वाशपय सत्तरी हांगां घडोलव हाडिल्ल्या सातव्या गोवा युवा महोत्सवाचे ते सरचिटणीस आशिल्ले. अश्या साबार कार्यावळींच्या आयोजनांत प्रकाश पर्येंकार हाणी सदांच पड्ड्या फांटल्यान रावून काम केलां. संघटणा बांदपाचो तांचें हें काम तोखणायेचें आसा.

गोंय विद्यापीठांत शिकतना कोंकणी सरस्पत मंडळा वतीन उजवाडा येवपी अंतर्मन ह्या वण्टी पत्रकाचे ते पयलें संपादक आसून त्या वेळार तांचो सहकारी श्रीकांत पालसरकार हांणी बरोवन दिग्दर्शीत केल्ली जाग आयली दोंगराक ही एकांकीका गोवा कला अकादमीचे एकांकीका सर्तीत सादर केल्ली. हे एकांकीकेत प्रकाश पर्येंकार हांचो राखण्याचो अभिनय तुस्त करपा सारको आशिल्लो. मुखार गोवा कोंकणी अकादेमी आयोजीत ठाणे सत्तरी हांगा आमचो पंगड हे संस्थेन राखण नाटक सादर केल्लें. भौ. पुंडलीक नायक लिखीत ह्या नाटकांत मोनेप्पा ही महत्वाची भुमिका प्रकाश पर्येंकार हांणी साकार केल्ली.

कोंकणीत एम. ए (1993-94) जाले उपरांत शासकीय महाविद्यालय मार्शेल- खांडोळा आनी शासकीय महाविद्यालय साखळी हांगा ते कोंकणी शिक्षक म्हण रूजू जाले. ताचे उपरांत विश्वनाथ महादेव परूळेकार उच्च माध्यमिक विद्यालयांत (1995-96) पूर्ण वेळ शिक्षक म्हण शिकोवपाक लागले. थंय तांच्यानी साबार साहित्यीक आनी सांस्कृतीक कार्यक्रम राबयले. तातूंतलो एक महत्वाचो कार्यक्रम म्हळ्यार तांच्यानी सुरू केल्ली अखिल गोंय विश्वनाथ महादेव परूळेकार यादस्तीक कोंकणी काव्य वाचन सर्त. उच्च माध्यमिक पांवड्यार जावंपी ही सर्त आयजूय चालू आसा.

ह्याच काळांत सावर्डें सत्तरी हांगा सुरू जाल्ले खनीज खणिच्या लढ्याचें फुडारपण प्रकाश पर्येंकार हांणी केलें. सावर्डे खण विरोधी संघर्श समिती स्थापून ते ताचें निमंत्रक जाले. हो जैतीवंत लढो स म्हयने चल्लो आनी थंयची खनीज खण कायमची बंद पडली. 1999 वर्सा सावन ते कोंकणी विभागांत अध्यापनाचें काम करतात. ह्याच काळांत ते म्हादय बचाव अभियान हे म्हादयचे राखणे खातीर स्थापन केल्ले संस्थेचे वांगडी जाले. सुरवेक सहसचीव आनी उपरांत भांडारी म्हण तांच्यानी काम पळयलें. वयर उस्तें तें सकयल गांजे मेरेन पुरण शेतां कसोवपी शेतकारांची म्हायती एकठांय करून म्हादय न्हंयचे तडीर आशिल्ल्या पुरण शेताचेर पुरायपणान अभ्यास करपी ते पयले अभ्यासक.

1998 वर्सा प्रकाश पर्येंकार हांणी थळाव्या युवकांक एकठांय करून ज्ञानसागर कला संघ हे संस्थेची स्थापणूक केली. ताचे उपरांत 2000 वर्सा ज्ञानसागर कला संघ शिक्षणीक संस्थेची स्थापणूक करून ज्ञानसागर विद्या मंदिर हे मराठी प्राथमीक शाळेची सुरवात केली. आयज हे संस्थेची स्वताची इमारत आसून विद्यार्थ्यांचो सर्वांगीण विकास जावंचो म्हण थंय प्रयत्न चल्ल्यात. तशेंच 2003 वर्सा वनश्री ही विद्यार्थ्यांचो आस्पाव आशिल्ली पर्यावरण राखणे खातीर संस्था प्रकाश पर्येकार हांणी स्थापली.

ज्ञानसागर कला संघ हे संस्थेचे वतीन 2000 वर्सा सावन सैम भोंवड्यांचें आयोजन करता. तशेंच म्हादय बचाव अभियानाचे वतीन साबार फावट घांट माथ्यार भोंवडी करून थंयचो सैम आनी थळाव्या लोकांचे प्रस्न जाणून घेतल्यात. 2002 वर्सा केल्ली म्हादय परिक्रमा आनी ताचे उपरांत घाट माथ्यार केल्ल्यो साबार भोंवड्यांक लागून म्हादयः काळजांतल्यान कागदार... (2011) सारकें महत्वाचें पुस्तक ते बरोंवक पावले. सैमातल्या विवीध खाशेलपणांचें तांच्यानी लागींच्यान निरिक्षण केल्ल्यान इगडी बिगडी तिगडी था (2006) सारकें पर्यावरणाचो संदेश दिवपी बालनाट्य तांच्या हातांतल्यान बरोवन जालां. 1994 वर्सा सुरू केल्लो उजवाड उत्सव आयज तो संकल्प दीस म्हण मोठ्या उत्साहान वर्सान वर्स 31 डिसेंबर हे राती मनयतात. हे कार्यावळीक 2021 वर्सा 29 वर्सां भरतात. तांचो आमचे आमी हो कवीता संग्रह 2013 वर्सा प्रकाशीत जाला.

कोंकणी साहित्याच्या मळार प्रकाश पर्येंकाराची वळख एक कथाकार म्हण आसा. आयजवेर तांच्यानी साबार कथा बरोवन उजवाडा हाडल्यात. तांच्या चंद्रकोर, मोनेळ माया, गळ्यांतलो खुरीस ह्या कथांचेर फिल्मां तयार जाल्यांत. तांचे काजरो हे कथेचेर काजरो ह्या नांवान अनकट कोंकणी फिल्म तायार जावन तेका 67वो राष्ट्रीय फिल्म पुरस्कार फाव जाला. कथेंत ग्रामीण जीवन आनी सैमाचीं विवीध आंगा मुखेलपणान येतात. तांचे चंद्रकोर हे कथेक नवी दिल्लीचे कथा हे संस्थेचो 2003 वर्साचो राष्ट्रीय कथा पुरस्कार फाव जाला. तांच्यो कांय कथा कोंकणी कथा मराठीत ह्या केंद्रीय साहित्य अकादेमीन उजवाडा हाडिल्ल्या प्रतिनिधीक कथा संग्रहात म्हाबळी कथेचो आस्पाव जाला. इन्स्टिट्यूट मिनेझीस ब्रागांझा, पणजी हे संस्थेन उजवाडा हाडिल्ल्या कथावली आनी गोवापुरी ह्या प्रातिनिधीक कथा संग्रहात वर्सल आनी ते पोट घेवन गेले... ह्या कथांचो आस्पाव जाला.

तांच्यो कांय कथा इग्लेज, पुर्तुगेज, मराठी, हिन्दी, मलयाळम, उडिया, काश्मिरी, कन्नड आनी तेलगू भाशेंत अणकारीत जाल्यात. वर्सल ही कथा गोवा शालांत मंडळान तयार केल्ल्या यत्ता णवेच्या पाठ्य पुस्तकांत आस्पावल्या. कोंकणी कथा अणकारीत जावन समकालीन भारतीय साहित्य, नवी दिल्ली; इन्डीयन लिटरेचर नवी दिल्ली; भाषा, नवी दिल्ली; आय.एन.एस.ए., निव्ज लॅटर, नवी दिल्ली; साहित्य अमृत, नवी दिल्ली; कथा प्रायज स्टोरीस, नवी दिल्ली; हिन्दुस्थानी जबान, हिन्दुस्थानी प्रचार सभा, गिरगांव मुंबई; गोवन ऑब्झर्वर, पणजी; दी नवहिंद टायम्स, पणजी; गोवा टुडे , पणजी; हिन्दुस्तानी जबान, मुंबई ह्या नेमाळ्यांनी उजवाडा आयल्यात. वर्सल हो तांचो कथा संग्रह 2021 वर्सा उजवाडा आयला. जाल्यार पुरण ही कादंबरी 2022 वर्सा प्रकाशीत जाल्या.

अणकाराच्या मळारय तांचो थोडो हातभार लागला. देखणी बायको दुसऱ्याची हें अशोक पाटोळे हांचें मराठी नाटक तांच्यानी कोंकणीत रुपांतरीत केलां. अंधो का हाथी ही शरद जोशी हांची हिन्दी एकांकी कोंकणीत रूपांतरीत केल्या. जाल्यार देहभान हें अभीराम भटकमकर हांचें मराठी नाटक कोंकणीत अणकारीत केलां. ह्या नाटकाक सादरीकरणा खातीर गोवा कला अकादमी, पणजेचें पयलें इनाम फाव जालां. राजेश पांड्या हांच्यो मूळ गुजराती भाशेंतल्यो पांच कविता मराठी भाशेंतल्यान कोंकणीत अणकारीत केल्यात. Circles (Nasir Mansoor), The Glaze Eyes( Avatar Krishna Rehbar) आनी Whose Turn Now (Shankar Raina) हांच्यो मूळ काश्मिरी कथा इग्लेजींतल्यान कोंकणीत अणकारीत केल्यात. कमलेश हांची मरीअम ही हिन्दी कथा कोंकणीत अणकारीत केल्या. वासुदेव बळवंत फडके मूळ मराठी भाशेंत आशिल्लें चरित्र कोंकणीत अणकारीत केलां.

पुरस्कार

तांच्या लेखनाची दखल घेवन साहित्या खातीर तांका साबार पुरस्कार दिवन भोवमानीत केला.

1. चंद्रकोर हे कथेक कथा दिल्लीचो कथा पुरस्कार (2003)
2. दवरणें पुस्तकाक कोंकणी भाशा मंडळाचो साहित्य पुरस्कार (2006)
3. भाऊराव देवरस सेवा न्यास- लखनऊ उत्तर प्रदेशचो पंडित प्रताप नारायण  मिश्र स्मृर्ति युवा साहित्यकार पुरस्कार (2007)
4. दवरणें पुस्तकाक धि गो हिंदू एसोसिएशन मुंबयचो कविवर्य पद्मश्री बाळकृष्ण भ. बोरकर स्मृर्ती पुरस्कार (2007)
5. दवरणें पुस्तकाक गोवा कोंकणी अकादेमीचो  उत्कृश्ट ग्रंथ पुरस्कार (2008)
6. दवरणें पुस्तकाक डॉ. टी. एम.ए.पै फाउंडेशन, मनीपाल कर्नाटकचो तोखणायेचो  साहित्य पुरस्कार (2008)
7. इकराव्या युवा कोंकणी साहित्य संमेलनाचो सर्गेस्त मेघ:श्याम नायक युवा साहित्य पुरस्कार (2009)
8. ग्रामीण कला आनी सांस्कृतीक संस्था, वाळपय सत्तरीचो सर्गेस्त विष्णू गाडगीळ स्मृर्ती सत्तरी अस्मिताय पुरस्कार (2009-2010)
9. इगडी बिगडी तिगडी था  पुस्तकाक केंद्रीय साहित्य अकादेमी नवी दिल्लीचो बाल साहित्य पुरस्कार (2010)
10. कला आनी  संस्कृती संचालनालय, गोंय सरकारचो युवा साहित्य सृजन पुरस्कार (2010-2011) . 
11. न्यु गोवा एज्युकेशन ट्रस्ट, म्हापशें गोंय हांचो म्हादय: काळजांतल्यान कागदार… ह्या पुस्तकाक सर्गेस्त गुंडू सिताराम आमोणकार उत्कृश्ट पुरस्कार (2011)
12.  म्हादय: काळजांतल्यान कागदार… पुस्तकाक  कोंकणी कला साहित्य केंद्र, कुडचडें गोंय हांचो सर्गेस्त जनार्दन आनी गंगाबाय कुडचडकार यादस्तीक जनगंगा पुरस्कार (2012)
13. म्हादय: काळजांतल्यान कागदार… पुस्तकाक गोवा कोंकणी अकादेमीचो संशोधना खातीर  सर्वोत्कृश्ट ग्रंथ पुरस्कार (2013)
14. म्हादय: काळजांतल्यान कागदार… पुस्तकाक  वावराड्यांचो इश्ट, पिलार तिसवाडी  ह्या सातोळ्याचो डॉ. जुझे पेरेरा यादस्तीक पुरस्कार (2015)

प्रकाशीत पुस्तकां

1. दवरणें (2005)
2. इगडी बिगडी तिगडी था (2006)
3. कोल्याचीं नाडेपेन्नां (2010)
4. म्हादय : काळजांतल्यान कागदार... (2011)
5. आमचे आमी (2013)
6. वर्सल (2021)
7. पुरण (2022)

1. तशेंच 2004 वर्सा शासकीय महाविद्यालय हांगा जाल्ल्या 4 युवा साहित्य संमेलनाचे ते अध्यक्ष आशिल्ले. जाल्यार वाळपय हांगा जाल्ल्या 7 व्या गोवा युवा महोत्सवाचे ते सरचिटणीस आशिल्ले. कोंकणी भाशा मंडळ - गोवा, गोवा कोंकणी अकादेमी – पणजी , गोंय विद्यापीठ आनी हेर साबार संस्थाच्या मंडळांचेर तांच्यानी महत्वाचें काम केलां. वयल्यां कांय पुस्तकां भायर कारबारी कोंकणी (सहलेखक- 1999) जाल्यार कोल्यांचीं नाडेपेन्ना (2010) आमचे आमी (कविता संग्रह), म्हादय काळजांतल्यान कागदार हीं पुस्तकां बरयल्यांत. वर्सल (कथा संग्रह) हे तांचें पुस्तक प्रकाशनाचे वाटेर आसा.

जीवन हें खूब सुंदर आसा. तें अदीक सुंदर करप आमच्यात हातांत आसा अशें मानपी प्रकाश पर्येंकार हे सतत कार्यरत आसतात. सत्तरीचो सर्वांगीण विकास जातलो जाल्यार आमी शिक्षणाक चड महत्व दिवंक जाय अशें सांगपी प्रकाश पर्येंकार आपल्या गांवात शिक्षणीक संस्था सुरू करून आपले परीन निश्टेन काम करता. सामाजीक परिवर्तन घडटना मानवी मनांत विज्ञानीक दृश्टीकोण रूजवणा येवपाची गरज आसून सैम आनी पर्यावरणाचो समतोल सांबाळप अत्यंत गरजेचें आसा अशें प्रकाश पर्येंकार म्हणटात.

लेखक ह्या नात्यान ते सदांच सामाजीक आनी पर्यावरणीय प्रस्नाकडेन ते आत्मीयतेन पळयतात. पुराय म्हादय देगणातलें जीवन आमच्या कोंकणी साहित्यांत येवंक जाय असों तांचो हावेस आसा. बदलत्या सामाजीक जाणिवांचेर आमच्या साहित्यान भाश्य करपाक जाय तेन्नाच कोंकणी साहित्याचें दालन अदीक समृध्द जातलें.

संदर्भ

1. पर्येंकार, प्रकाश. " समृध्द मनांतल्यान परगटल्लो लोकजिणेंतलो उत्कट अंत:सृूर" दवरणें भूमी प्रकाशन, सावर्शें सत्तरी गोंय. 2005
2. पर्येंकार, प्रकाश. "प्रस्तावना" इगडी बिगडी तिगडी था गोवा कोंकणी अकादेमी, पणजी गोंय. 2006
3. पर्येंकार, प्रकाश. "एक न्हंय - कागदा वेल्यान काळजांत पावतकीच" म्हादय:काळजांतल्यान कागदार... कला आनी संस्कृती संचालनालय, पणजी गोंय. 2011
4. पर्येंकार, प्रकाश. "iगवाय" आमचे आमी शाल्मली क्रिएशन्स, धावें - तार सत्तरी गोंय.- 2013
5. पर्येंकार, प्रकाश. "भिण्ण पिकूव लंग जालां" वर्सल जाग प्रकाशन, मडगांव गोंय. 2021