म्हालो
भारतांतली एक जात. हिका न्हवी, नाभिक, हजाक, नाडिग, वारिक, क्षौरक, नापित, कारागीर, सन्मुख, वालंद, घायजो, मटको, केलासी, नायिंद, म्हाली, वावडी, चसकी, खवास, भंडारी, मंगल आदी त्या त्या वाठाराप्रमाण नांवां आसात. शिवाचे मानेक वेश्टील्ल्या शेषापसून वा शिवाचे बोमलेपसून आपली उत्पत्ती जाली अशी ते कथा सांगतात.
केंस कापप, नाखटां काडप, शीर मारप हे तांचे परंपरेन चलत आयिल्ले धंदे. तांच्यो बायलो वैजिणीचें काम करताल्यो.
नाभिक जातीक संस्कृत भाशेंत नापित अशें नांव आसून शतपर् ब्रह्मण, कात्यायन, श्रौतसूत्र आनी आश्र्वलायन गृह्यसुत्र ह्या ग्रंथांत हें नांव मेळटा. ऋग्वेदांत वप्ता हो शब्द ह्याच अर्थान मेळटा. उशनसान तांकां ब्रह्मण आनी वेश्या हांची संतती आनी पराशरान तांकां ब्राह्मण दादलो आनी शुद्र बायल हांची संतती मानल्या.
नाभिक लोकांत जायते पोटभेद आसून हिंदू आनी मुसलमान असोय एक व्हड भेद आसा. महाराष्ट्रांत तांकां चड करून न्हावी म्हणटात. सोलापूर-मराठवाडा वाठारांत तांकां वारिक आनी व्हराडांत म्हाली शें म्हणटात. तांचीं नांवां, आडनावां, देवकां आनी चालीरिती मराठ्यांवरीच आसात. कांयकडेन उच्च मराठ्यांचे जेवणावळींत म्हालो उदक वाडटा. नासिक आनी खानदेश ह्या वाठारांतले मराठा तांचें हातचें जेवण घेतात. तांचो पुरोयत ब्रह्मण आसता. ताच्या विश्र्वनाथ नांवाच्या एकाम्हाल्यान नापित पुराण नांवाचो एक ग्रंथ बरयला.