यामिनी कृष्णमूर्ति

यामिनी कृष्णमूर्ति (जल्मः २० डिसेंबर १९४०, चेन्नई).

यामिनी कृष्णमूर्ति

नामनेची भारतीय नर्तकी. भरतनाटयम्, कुचिपूडी आनी ओडिसी ह्या नृत्यप्रकारांनी यामिनीचें चड प्रभुत्व दिश्टी पडटा.

१९५५ वर्सा तिणें अडयार हांगाच्या ‘कलाक्षेत्र’ हे संस्थेची भरतनाटयम नृत्यशैलींतली पदविका घेतली. उपरांत नाचाच्या फुडल्या शिक्षणाखातीर तिका सरकारी शिश्यवृत्ती मेळ्ळी. भरतनाटयमाचें शिक्षण तिणें एल्लप्पा पिळ्ळै हाचेकडल्यान घेतलें. तशेंच वेदांतम् लक्ष्मीनारायण शास्त्री आनी वेणुगोपाल कृष्ण शर्मा हांच्या मार्गदर्शनाखाल कुचिपूडी नाचाचें आनी पंकज चरण दास हाचेकडेन ओडिसी नाचाचें शिक्षण घेतलें.

१९५९ वर्सा तिणें दिल्लीक ‘कौस्तुभ’ हे नृत्यशाळेची स्थापणूक केली. ‘संगीत भारती’ हे संस्थेत तिणे भरतनाटयम्चें अध्यापन केलें. तशेंच खूब नृत्यप्रयोगूय सादर केले.

‘क्षीरसागर’ मंथनम् ह्या कुचिपूडी नृत्य नाटयांत तिणें विश्र्वमोहिनीची मूखेल भूमिका केली आनी ते भुमिकेवरवीं कुचिपूडी नृत्यनाटयांतली पयली नर्तकी अशी नामना मेळयली. तिचेपयलीं ह्या परंपरीक नाचांत फकत दादलेच वांटो घेताले.

तिच्या नाचांतल्यान भावनावेग, गती, लय, चैतन्य आनी मोहकताय हांचो मनोज्ञ प्रत्यय येता.

१९६५ वर्साच्या राश्टट्रकुल कला समारोहांत तिणें नाच सादर केल्लो. १९६७त तिका ‘पद्मक्षी’ हो किताब मेळ्ळो. भारतांतल्या मुखेल शारांनी तशेंच मियानमार, नोपाळ आनी ऑस्ट्रेलियेक तिच्या नाचाच्यो कार्यावळी जाल्यात.