Romi
   

Dhorm Bharti-i itihasant dhorm' hea xobdacho mukheloponnan kortouy hea orthanuch mukheloponnan upeg zala. Punn tea xobdachea orthant kallakallamni bodol zait raula. Voidik bhaxechea sap survechea kallant dhorm' hea xobdacho omukuch orth kitem axil'lo he sangop khub kotthinn. Kaim bhaxa zannkaranchea motan ho xobd dhri, mhollear dharonn korop, adar divp, poxonn korop hea dhatusaun toyar zal'lo asa. Rigvedantlea kaim vakeamni to xobd dharonn korpi va adar divpi hea orthan yeujila oxem kolltta. Kainkodden to xobd pul'lingi zalear herkodden dhorm' ho xobd dhormasombondi nem' ghalun divpi va dharmik vidhi hea orthan vaprolam. Kaim vakeamni tea xobdacho orth 'achronnachi nixchit totvam va nem oso asa.

Othrvovedant dhorm' ho xobd dhormik vidhi korun mellil'lem punny hea orthan yeujila. Oitrey bramhonnant ho xobd 'dhormasombondichea kortoveachi purai mhoiti sangpi' hea natean vaprolam. Chhandogy upnixod hatunt 'charuy axromanchim khaxeli kortoveam' oso hea xobdacho orth sangla toxench dhormachem tin fanttem asat oxem-i tatunt mukhar mhollam. Yogone, odhyoin ani dan hancho poilea fantteant aspavo zata (grihosthaxromodhrm'), dusrea fantteant topacho (vanprosthaxromodhrm') tor tisrea fantteant aplea guruchea axromamni raupi ani amronn'nt gurunchi seva korpi bromhochari hancho aspavo zata. Toit'tiri-i upnixodant videarthak kel'lea 'sotyom vod, dhormom chor' ani her updexamni dhorm' ho xobd videarthank tanchi kortoveam ani tanchi odhikar sangta.

Dhorm hea xobdacho kholayen obheas kelear, tachea orthant rigved kallamsaun te vedantameren bodol zait raulem punn nimannenkodden tea xobdak areanchea somazacho ek ghottok hea natean toxench zonn eke zatitolim ani ovsthetolim vokti, hea natean tanche odhikar, kortoveam ani tancheo zapsalodarkeo oso khub mhotvacho orth prapt zalo. Toit'tiri-i upnixod, bhogoudogita ani her dhormoxastramni-i hea xobdacho orth toch sanglam. Sogllea dhormosutrancho ud'dex mhollear vornnachem ani axromanche dhorm' (duties) sangop, oxem tontrovartikant mhollam. Monusmriti hea gronthacher ttika kortona meghatithi hannem vornnodhrm', axromodhrm', vornnaxromodhrm' noimit'tikodhrm' ani gunnodhrm', oxa panch prokarchea dhormancho ul'lekh kela.

Hindu, Boudhd, Kristanv, Islam ani her unchelea dhormanchea (religions) tot'tvo gineanancho obheas kelear sadaronnoponnan dhormachi veakhea oxi korum yeta. 'ixttopraptorth korun divpi ani vaitt prourit'ti toxench vaitt achronn hancho nax korpi olokik xoktichi sadhna va aradhona mhollear dhorm (olokik mhollear, soimache ani jivitache nem' thoroupi xokti). Sap sopem bhaxen sangchem zalear jinn poripurnn ani kritarth korpi ani opripurnn, duxit toxench oxant jinn bodlun uddoupi, unchelim dhyeyam prapt korun divpi pod'dot mhollear dhorm'. Soimache ani jinnentolem nem' ghalun tacher niyontronn douropi, toxench monxachea purai bhovitveakodden sombond axil'lea xoktincher monxachi xrodhda asta, tea xoktikodden svotacho povitr sombond zoddpachi voiyktik va bhouxik monprourit'ti ani tatuntlean voir ayil'li achronnachi pod'dot mhollear dhorm'. Oxo, sabar togoneamni apapole prourit'tipromann ani somskritichea uchchonich thorampromam dhormacheo vegveglleo veakhea sangleat.

William James hannem dhormache somstharup ani voiyktik oxem don prokar sangleat. Yogone, puza mhollear kormokandd, deutamvixinche veusthechem tontr, deuvidea, sonn ani puroit songhttona hancho somstharup dhormant aspavo zata. Voiyktik dhorm' ho vyoktichea monacho va kallzacho dhorm'. Hatunt bhokt monantleanuch devo na deutankodden sombond sthapit korpacho yotn korta.

Aiz somvsarantlea choddxea dhormancho (Religions) obheas kelear, lokancho apaplea dhormacher bhavarth asa he dislam. Togoneamni hachi sabar karnnam dil'lim asa. Choddxem lok aplea vaddouddilamni douril'loya theveachem, mhollear apli somskriti, zomat va kuttumb hanchem dhoramakodden daiz asa oxem mantat. Tosoch dhorm' ho lakanchea monant rakhnnechi bhauna nirmann korta. Tanchea motan ek vhodd oxi divy xokti tanchea sogllea halchalincher dekhrekh dourota. Oxa bhavarthachem lok sodanch devakoddchean rakhnnechi va adarachi opekxa dourotat. Dhorm' ho lokanchea kallzant va monant sodanch mokxachi bhauna zagi dourota. Kaim lok aplea dhormank lagunuch aple jinnek orth asa ani somazant man asa oxem mantat. Toxench, dhorm', soty ani osty hatuntolo forok kidem? eka monxachem dusrea monxakodden va soimoikodden sombond koxem aschem? jinnecho khoro orth kidem? hea sarkil'lea prosnank zapo dita. Hakalagun zonn eklo apaplea dhorman ghalun dil'lea nemank va achronnank pallo divpacho yotn korta.

Aiz somvsarant hozaramni dhorm' asat. Punn nirmitichem vollerepromann zuda(Judaism), hindu, boudhd, kumfu (Confucianism), ttoi (Taoism), xinto, kristamv ani islam' he mukhel dhorm' asat. Hindu, ttoi ani xinto hea dhormanchi hozaramni vorsampoilim paromparik ritin vadd zali. Punn he dhorm' choddkorun eka monxanuch sthapit keleat. Eka monxan sthapit kel'loya dhormambhitor sabar gozalim ek sarkeoch asta. Prourtokam fattlean tanche bhomvtonnim puza va vidhi korpachi ek khaxeli pod'dot chalint yetat. He pod'dotik ponth oxem mhonnttat. Ponth hoch dhormacho mull adar va toll asta. Prourtokachi xikounnich tea dhormacho(ponthacho) gabho va sar tharta.

Dev vo deutancher visvas (bhavarth), mokx sidhdant achronn ani nem', povitr kanneancho vapor ani dhormik somskaranche vidhi he dhormanche kaim khaxele gunn asat. Deuchea ostitvavixim tin totvogineanik niall asat. Nastik va nirixrvorovadi lokanchea motan hea somvsarant devo na. Ixrvorovadi lok, devo va deutanchem ostitv many kortat.Ogoneeyovadi (Agnostics) lokanchea motan devo asa,punn tachem ostitv many korop va omany korop monxache xokti bhair asa. Punn choddxe dhorm' ixrvorovadi asat. Tanchea motan monxachea halchalincher ani soimik ghoddamoddincher deutancho va devancho probhavo asa. Kumfu ho devacher visvas na douropi ek mhotvacho nastik dhorm'. Kaim lokancho sorvoxrextth oxa ekach devacher zalear herancho sabar deutancher vixrvas asta.Zaite lok soimik deutanchi puza kortat.

Choddxe dhorm' mokx vo mukti koxe ritin prapt korop ani mornnauporantochi jinn koxi sukhi korop hachi xikounn ditat. Punn vegvegllea dhormamni mokxachi vegvegolli veakhea korun, to melloupacheoi vingddovingodd pod'doti sangleat. Zonn eka dhormachi achronnachi pod'dot chali-riti va vidhi vegvegolle asle tori, tanchi nitik xikounn ani totvam titlinch mhotvachim asat. Zonn eka dhorman aplem vhoddponn sangpakhatir deudeutanchea kaveancho (Myth) adar ghetla. Hi porompora hozaramni vorsa cholot ailea.

Vixoi suchi. बदल

Dhormachi Utpot'ti

soglleant poilim mhollear i. So. Po. 60,000 chea sumarak zaupi dhormik vidhi va kormokandd hanchea puraveanchi nond zal'li asa. Toripunn manouxastrogone ani itihasokaranchea motan monxachea ostitvasaun dhormanche koslem tori rup axil'lem. Togoneanchea motapromann itihasopurvil'lea kallant, soimik ghoddnnukanchea bhomyan ani ozapank lagun dhormachi nirmiti zali. Humvar, vadoll ani bhumykampa sarkil'lea bhirankull soimik ghoddnnukamni monxachea monant bhom-i nirmam' kelo. Zolm' ani moronn hea sarkil'li ozapam-i tanchemukhar axil'lim. Bhom-i pois korpakhatir anim vegvegollim ozapam-i spoxtt korpa khatir itihasopurvil'lea monxan, tancheporos vhodd ani purai soimacher tabo douropi vhodd oxi divy xokti nirmann kela. Tanchi dhormik vidhi ani kormokandd he mukheuloponnan tanchea pongddachi borkot (Prosperity) ani bhorpur on'n melleup hea mullot'tvancher kendrint zal'le.

Itihas purvil'lea kallant dhorm' koso nirmann zalo hacher vegvegllea togoneamni vegvegollem sidhdant manddleat. Ttelor ho 1800 sumaracho brittix manouxastrogone. Tachea sidhdantapromann, survek lokanchea motan jivo va atmo (spirit) ho soimatolem dor eke vostunt aspaula ani toch tancher dekhrekh dourota (Animism). Hea sidhdantapromann soimatolem zonn eke vostunt va xoktint (zhaddam-peddam, varo, jvalamukhi, sury), jivo (Spirit) asa. Goddgodd, zogul, vadoll, humvar, dis ani rat hea sarkil'leo soglleo soimik ghoddnnuko heo jivancheoch halchali (Actions of Spirit) asat. Hatuntleo kaim ghoddnnuko khub porinnamokarok va bhirankull astat hakalagun lok hea jivanchi puza korpak lagle. Ttelor hachea motan soimik bhoktiurovinch soimachi nirmiti zali.

Myulor, hea zormon togoneanche vichar ttelor hanchea sidhdantakodden zullttat punn myulor hannem soimik ghoddnnukanchi monxachea sobhavakodden tulla kelea. Monxachea sobhavapromann soimik vostumbhitoruy bore ani vaitt he donuy gunn astat. Hakalagun soimak sodanch khuxal douropakhatir, tacho kop zauncho nhoi mhonnun lok tanchi puza korpak lagle. Hatumotleanuch dhorm' nirmann zalo oxe myulrache mot.

Xmiddtt hachea motapromann itihas purvil'lea kallant lok divy xoktimnim vixvas dourotale tanchea motan hi divy xokti monxachea toxench soimik halchalincher dekhrekh dourota. Heach vicharatlean deutanchi kolpona vrinirmann zali oxem xmiddtt hannem mot manddla.

Aiz somvsarant sabar dhormanche lok dixtti poddttat. Punn zudai, hindu, boudhd, tao, kumfu, xinto, kristamv ani islam' he mhotvache (mukhel) dhorm' asat. Choddkorun te i.So.Po. 600 te i. So. 600 hea kallambhitor ostitvant ailem. Jyu sokanchea motan 4,000 poilim obrahom' hannem zudai dhormachi sthapnnuk istrailant keli. Ekachottodevacher vixvas douropi zudai ho soglleant adlo dhorm'.

Hindu बदल

Hindu ho dhorm' i. So. Po. 1500 chea sumarak ostitvant ailo. Ary lokancho sury ut'tor bhartant xek vaddlo. Uprant tem zoxe dokxinnek vochpak lagle toso tancho thollavea bharti-i lokankodden (drovidd lokankodden) sombond vaddot gelo. Ary ani drovidd somskritayo mellun hindu dhorm' nirmann zala oso somoz asa. Boudhd dhormachi bhartant i.So.Po 500 chea sumarak vadd zali uprant to her udent axia dexamni patllolo. Ho dhorm' mukheloponnan goutom' budhd hache xikounnecher (tot'tvacher) adaril'lo asa. Kumfu ho chin dexant nirmann zal'lo dhorm'. To totvogineamni konfyuxiyos hoche xikounnecher adaril'lo asa.

Tao बदल

Tao hoi ek chin dexant nirmann zal'lo dhorm'. Tachi mull totvam chinchea adlea itihasik ghoddnnukancher adaril'li asat. Xinto ho zopan dexacho thollavo dhorm'. Xinto akheayikampromann zopan dexanchi zoxich zopani lokanchi gochnnuk deutamnich kelea. Ekunnisavea xenkddeachea xemvttak legit zopani lok aplea razak devacho protinidhi mantale ani tachi puzai kortale.

Kristanv बदल

Kristanv ho dhorm Jezhuche xikounnecher ani tache jinnecher adaril'lo asa. Kristanv lokanchea motan Jezu ho Devacho put asun Devanuch taka sovnsarachi korpakhatir dhaddla.

Islam बदल

Islam dhormachi sthapnnuk Mohmod poigomhor hannem i. So. 600 chea sumarak orebient keli. Muhmodapoilim thoinche lok ol'lah toxench her devo-deutanchi-i puza kortalem. Punn islam' dhormamuporant te ekuch devak manpak lagle.

Dhorm' hi itihasantoli ek mhotvachi xokti. Itihas purvil'lea kallamsaun dhormik xikounnek lagun lokanche jinnent va somazojinnek ek khaxele rup mell'llam; ek pod'dot lablea. Zudai, islam' ani choddkorun kristamv hea dhormancho ostonti somskriticher probhavo poddla. Orbi somskriticher probhavo poddlam. Orbi somskriti hi mukheloponnan islami somskriti. Boudhd, hindu, kumfu, xinto ani ttao hea dhormamsaun axiyi somskritai nirmann zalea. Kaim dhormacher her dhormacho probhavo poddil'lo spoxtt zannouta. Dhorm' he kolek prernna divpi ek mukhel sutr. Somvsaratleo kaim sobit imaroti, deughoram (devull, moxid, Igorz, gurudvara) mhonnun prosidhd asat. Toxench somvsaratolem choddxem songituy dhormik pod'dotichem asa. Dhormik kanneo hem chitrokola, murtikola, sahity, nrity, film' ani her vixeanche sadhon thorlam.

Strot बदल

Hea lekhan Konknni Vishwakoshantlem mozkur uzar kelam.

"https://gom.wikipedia.org/w/index.php?title=Dhorm&oldid=199246" चे कडल्यान परतून मेळयलें